مباحثات تالار آیه های انتظار

[فطرس]

سلام علیکم

سلام از اسامی خداست و وقتی می گیم سلام علیکم یعنی خدا با شماست

مدتی است در تالار آیه های انتظار کار جدیدی به همت دوستان عزیزم شروع شده که در ادامه بیشتر براتون توضیح
می دم:

هدف از این کار بررسی دقیقتر مسائل و موضوعات دینی می باشد. برای رسیدن به این هدف از مطالعه و مباحثه بهره می گیریم. به این طریق که در هر جلسه موضوعی با مشارکت اعضای حاضر در تالار مشخص می گردد و پس از آن منابع و مراجعی جهت مطالعه معرفی می گردد.
جلسات مباحثه یکشنبه شب ها حدود ساعت 11:30 می باشد که کسانی که به مطالعه پرداخته اند دور هم جمع شده و در کنار هم به مباحثه و بررسی دقیق تر موضوع می پردازند.

درصورتی که هرگونه شبهه یا سوالی براتون مطرح شد می توانید در ادامه همین مطالبو مرقوم بفرمایید تا به آن پاسخ داده شود.

امید است با انجام این روش روحیه تحقیق و پژوهش در میان ما تقویت شده و قدمهای مستحکم تری را در راستای درک معارف و حقایق دینمان برداریم تا به مدد الهی هرکدام الگویی از یک انسان مومن و متعهد شویم

به یاری خدا...

و من الله التوفیق

[فطرس]

موضوع مباحثه: عصمت در قرآن
شماره جلسه: 2
سرگروه مباحثه: جناب آقاي ياسين
آيه مورد بحث:
وَ إِذِ ابْتَلى‏ إِبْراهِيمَ رَبُّهُ بِكَلِماتٍ فَأَتَمَّهُنَّ قالَ إِنِّي جاعِلُكَ لِلنَّاسِ إِماماً قالَ وَ مِنْ ذُرِّيَّتِي قالَ لا يَنالُ عَهْدِي الظَّالِمِينَ [سوره البقرة (2): آيه 124]
ترجمه:
124- (به خاطر بياوريد) هنگامى كه خداوند ابراهيم را با وسائل گوناگونى آزمود، و او بخوبى از عهده آزمايش بر آمد، خداوند به او فرمود: من تو را امام و رهبر مردم قرار دادم، ابراهيم عرض كرد: از دودمان من (نيز امامانى قرار بده) خداوند فرمود: پيمان من به ستمكاران نمى‏رسد (و تنها آن دسته از فرزندان تو كه پاك و معصوم باشند شايسته اين مقامند).
معناي امامت:
مقام امامت- يعنى رهبرى و پيشوايى خلق، در واقع امام كسى است كه‏ با تشكيل يك حكومت الهى و بدست آوردن قدرتهاى لازم، سعى مى‏كند احكام خدا را عملا اجرا و پياده نمايد و اگر هم نتواند رسما تشكيل حكومت دهد تا آنجا كه در توان دارد در اجراى احكام مى‏كوشد. (ترجمه الميزان)
به عبارت ديگر وظيفه امام اجراى دستورات الهى است در حالى كه وظيفه رسول ابلاغ اين دستورات مى‏باشد، و باز به تعبير ديگر، رسول" ارائه طريق" مى‏كند ولى امام" ايصال به مطلوب" مى‏نمايد (علاوه بر وظائف سنگين ديگرى كه قبلا اشاره شد). (ترجمه الميزان)
امامت عبارت است از تحقق بخشيدن برنامه‏هاى دينى اعم از حكومت به معنى وسيع كلمه، و اجراى حدود و احكام خدا و اجراى عدالت اجتماعى و همچنين تربيت و پرورش نفوس در" ظاهر" و" باطن" و اين مقام از مقام رسالت و نبوت بالاتر است، زيرا" نبوت" و" رسالت" تنها اخبار از سوى خدا و ابلاغ فرمان او و بشارت و انذار است اما در مورد" امامت" همه اينها وجود دارد به اضافه" اجراى احكام" و" تربيت نفوس از نظر ظاهر و باطن" (البته روشن است كه بسيارى از پيامبران داراى مقام امامت نيز بوده‏اند).

حضرت ابراهيم پس از آزمايشات به مقام امامت رسيد (فَأَتَمَّهُنَّ)
ملاک امامت صبر و يقين است (وَ جَعَلْنا مِنْهُمْ أَئِمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنا لَمَّا صَبَرُوا وَ كانُوا بِآياتِنا يُوقِنُونَ (سجده 24) )
عصمت نتيجه صبر و يقين است

آيا از إِنِّي جاعِلُكَ لِلنَّاسِ إِماماً مي توان عصمت را برداشت کرد؟
مقدمه 1: خداوند حضرت ابراهيم را به عنوان پيشوا معرفي مي کند
خداوند ابراهيم را امام کرده است و وقتي امام شد پس مردم بايد از او اطاعت کنند. (امام کسي است که هدايت مي کند)
اگر بايد نيست پس وجود امام چه لزومي دارد؟
مقدمه 2: امام کسي است که رهبري جامعه را در مسائل ديني و دنيوي بر عهده دارد و هدايت مردم در گرو وجود امام است. و او هدايت گر است. و مردم بايد از امام اطاعت کنند (الامامه رئاسه الامه في امر الدين و الدنيا (کتاب شرح مقاصد))
نتيجه: اگر ابراهيم خطاکار باشد و مردم هم در کار خطا از ابراهيم پيروي کنند مردم به بيراهه رفته اند و نقض غرض شده است

پس امام بايد معصوم باشد

[فطرس]

موضوع مباحثه: عصمت در قرآن
شماره جلسه:3
سرگروه مباحثه: جناب آقاي ياسين
آيه مورد بحث:

وَ إِذِ ابْتَلى‏ إِبْراهِيمَ رَبُّهُ بِكَلِماتٍ فَأَتَمَّهُنَّ قالَ إِنِّي جاعِلُكَ لِلنَّاسِ إِماماً قالَ وَ مِنْ ذُرِّيَّتِي قالَ لا يَنالُ عَهْدِي الظَّالِمِينَ

[سوره البقرة آيه 124]
ترجمه:
124- (به خاطر بياوريد) هنگامى كه خداوند ابراهيم را با وسائل گوناگونى آزمود، و او بخوبى از عهده آزمايش بر آمد، خداوند به او فرمود: من تو را امام و رهبر مردم قرار دادم، ابراهيم عرض كرد: از دودمان من (نيز امامانى قرار بده) خداوند فرمود: پيمان من به ستمكاران نمى‏رسد (و تنها آن دسته از فرزندان تو كه پاك و معصوم باشند شايسته اين مقامند).
نکته: قال ومن ذريتي: چيزهاي خوب را براي فرزندان و اطرافيانمان هم بخواهيم
لا يَنالُ عَهْدِي الظَّالِمِينَ
هرکس که مي خواهد امام باشد نبايد ظالم باشد (عهد من به ظالمين نمي رسد )
نکته: مطابق آيه َ مَنْ يَتَعَدَّ حُدُودَ اللَّهِ فَقَدْ ظَلَمَ نَفْسَه‏(طلاق 1) هرکس در زندگي گناهي کرده باشد ظالم است.
نتيجه: هرکس در زندگي گناه کرده باشد ظالم است و هرکس ظالم باشد به امامت نمي رسد
سوال: اگر کسي ادعا کرد که گناهي نکردم چگونه مي توان اثبات کرد که تا به حال گناه کرده يا نکرده است؟
من ادعا مي کنم تاحالا گناه نکردم. از کجا معلوم؟
نتيجه: پس حتما بايد از طرف خدا مشخص باشد و خدا تعيين کند
نکته: گناه نکردن مساوي با عصمت نيست و مسائل ديگري نيز هست که گناه نکردن يکي از آنهاست.
نکته: آيا کساني که در عرض حضرت علي آمدند و مسئوليت گرفتند آيا صلاحيت داشتند؟ (ابوبکر و...)
طبق آيه ان الشرک لظلم عظيم شرک ظلم بزرگي است و مي دانيم که غير از حضرت علي ع بقيه خلفا در يک عصري مشرک بودند و موحد نبودند پس آنها به هيچ عنوان شايستگي امامت را ندارند
سوال: اين ظالم منظور کسي است که تا آخر عمر ظالم بماند. حال اگر کسي توبه کرد (و فضلا کبيرا) مي تواند امام شود؟
پاسخ 1: عکس اين مطلب که " لا ينال عهدي الظالمين " يعني هر کسي غير از او که عهد من به او رسيده اگر ادعاي امامت کرد ظالم هست
پاسخ 2: اگر کسي چيزي ندارد و بعد آن را بدست مي آورد حتما بايد دليلي وجود داشته باشد. اما وقتي چيزي را داريم از دست دادن آن نياز به دليل هست. اگر کسي ظلم کند از دايره امامت خارج مي شود و اگر بخواهد دوباره امام شود بايد دليلي وجود داشته باشد. سوال: کجا خداوند گفته است که اگر کسي توبه کند و برگردد مي تواند امام شود؟
امام بايد از مردم باشد. بايد بررسي کنيم چه کساني مي توانند امام باشند؟ 4 حالت دارد: 1- کساني که در تمام عمر ظالمند- اين گروه نمي توانند امام شوند 2- اول عمر معصومند و آخر عمر گناه مي کنند- اين ها هم نمي توانند 3- کساني که اول ظالمند و بعد معصوم مي شوند 4- کساني که از اول تا آخر معصومند
دو حالت اول را ابراهيم ع نخواسته.
با توجه به حکمت خداوند ، به گروه 4 داده مي شود. تاوقتي اين گروه باشند به گروه ديگري نمي رسد.
نکته ديگر اينکه از کجا بفهميم آن فردي که توبه کرده و حال ادعاي عصمت مي کند هميشه معصوم مي ماند و دوباره بر نمي گردد؟ پس بايد 4 باشد
پاسخ 3: خدواند دعاي ابراهيم را کامل مستجاب نکرد لذا در يک گروه دعاي ابراهيم مستجاب است و آن يک گروه قطعا گروهي است که اصلا ظالم نبودند
نکته: انبياء بايد بگونه اي معصوم باشد که مردم باکمال ميل حرف اورا بپذيرند و اگر اينگونه نباشد مرد اورا قبول نميکنند. پس پيامبر بايد از کودکي معصوم باشد و اگر اينگونه نباشد مرد نسبت به او رغبتي ندارند . کساني بودند که تا وسط زندگي گناه کردند و بعدش مي گند معصوم شديم و کساني هستند که از اول گناهي نکردند.
امام چون دارد از جانب خدا مطالب را گويد حتما بايد معصوم باشد و مراجع و بزرگان گزارشگر هستند و از خود حرفي نمي زنند. اگه امام معصوم خطايي سهوي هم بکند موجب مي شود حقيقت هدايت زير سوال برود.
عصمت در مسائل ديني و آنچه در حوزه هدايت هست حتمي هست. حال عصمت در مسائل کشاورزي نيازي هست؟ در اينجا عقل راه ندارد و با روايت مي توانيم بگوييم امام اصلا اشتباه نمي کند.

[فطرس]

به نام خدا

شبهات درمورد عصمت

1. آيا عصمت پيامبر و اهل بيت اكتسابي و بر اساس لياقت و امتحان مي باشد ؟
2. عصمت پيامبر ص و امامان چه لزومي دارد؟
3. آيا عصمت موجب امتياز براي فرد معصوم است؟
4. آيا عصمت منافي اختيار فرد معصوم است؟
5. آيا پيامبر قبل از نبوت نيز معصوم بودند؟
6. عصمت شامل چه کساني مي شود و آيا افراد عادي نيز مي توانند به اين مقام برسند؟
7. نظرات اهل سنت در خصوص عصمت چيست؟
8. آيا در عصمت وراثت وجود دارد؟
9. عصمت حضرت زهرا س چه لزومي دارد؟
10. آياتي که به بيان گناه پيامبر مي پردازد مانند آيه ي إنا فتحنا لک فتحا مبينا. ليغفر لک الله ما تقدم من ذنبک وما تأخر ويتم نعمته عليک ويهديک صراطا مستقيما
11. حدود عصمت (خطا و اشتباه است يا فقط گناه؟) آيا پيامبر و امامان خطا و اشتباه نمي کردند؟ (سهو النبي) چه لزومي دارد که فرد معصوم اشتباه نکند؟
12. آيا همه پيامبران معصوم بودند؟ اگر اينگونه بوده پس خطاهايي که مي کردند چگونه است؟

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

بنام حضرت دوست

باسلام و تشكر فراوان از جناب اقاي فطرس كه جهت تنظيم خلاصه مباحث كنفرانس واقعا زحمت مي كشند . البته در مورد شبهات فكر مي كنم به اكثر آنها در مباحث گذشته پاسخ داده شده است .

[فطرس]

موضوع مباحثه:پاسخ به شبهات عصمت
شماره جلسه:4
سرگروه مباحثه: جناب آقاي ياسين

حقيقت عصمت چيست؟ آيا عصمت با اختيار منافات ندارد؟

منظور از معصوم بودن پيامبر يا امام تنها عدم ارتکاب گناه نيست زيرا ممکن است يک فرد عادي هم مرتکب گناهي نشود مخصوصا اگر عمرش کوتاه باشد.
منظور از عصمت اين است که شخص داراي ملکه نفساني و نيرومندي باشد که در سخت ترين شرايط هم اورا از ارتکاب گناه باز دارد. حال اين ملکه چگونه حاصل مي شود؟
اين ملکه با آگاهي و علم کامل و دائم به زشتي گناه و اراده قوي به مهار کردن تمايلات نفساني حاصل مي شود.
چنين نيست که خداوند فرد معصوم را به اجبار از انجام گناه باز دارد بلکه اين علم کامل و دائمي به زشتي گناه است که فرد را باز مي دارد. مانند بيان اميرالمومنين که فرمودند من در گناه آتش را مي بينم.
توضيح بيشتر: در هر عملي که انسان انجام مي دهد سه عامل تاثير گذار است: علم، اراده و قدرت. به بيان ديگر ابتدا نسبت به موضوعي علم پيدا مي کنيم، سپس اراده مي کنيم که آن کار را انجام دهيم يا انجام ندهيم و سپس با قدرتي که داريم آن کار را انجام مي دهيم يا خود را از انجام آن منصرف مي کنيم. فرد معصوم نسبت به گناه و اشتباه علم دارد و اين علم را خداوند به او عنايت کرده است. اما اراده بر ترک گناه و قدرت بر ترک گناه در اختيار خود فرد معصوم است. علم به تنهايي باعث ترک گناه نمي شود. به عنوان مثال همه پزشکان مي دانند که کشيدن سيگار مضر مي باشد اما باز ممکن است خود اراده اي بر ترک آن نکنند و وقتي چنين اراده اي نباشد قدرتي هم بر ترک آن نخواهد بود. پس صرف داشتن علم باعث ترک گناه نمي شود.
بنابراين هرچه انسان حقايق اعمالش را بيشتر بشناسد و اراده و قدرت بيشتري بر ترک اعمال زشت و ناپسند داشته باشد از کجروي ها بيشتر در امان خواهد بود. اينگونه است که برخي افراد در اثر تربيت صحيح مراتب مختلفي از کمال را بدست مي آورند تا آنجا که به مرز عصمت نزديک مي شود و حتي خيال گناه را نيز در سر نمي پرورانند چنانکه هيچ عاقلي به فکر خوردن داروهاي سمي و کشنده نمي افتد. براي چنين فردي بدي و زشتي گناهان چنان روشن است که زيان نوشيدن زهر براي ديگران. و همانگونه که اجتناب افراد عادي از چنين کارهايي جنبه جبري ندارد اجتناب معصوم از گناهان هم به هيچ وجه منافاتي با اختيار وي نخواهد داشت.

[غلامعلي نوري]

بنام خدا

دوست خوبمان فطرس سلام علیکم
لطفا در مورد عبارتی که فرموده بودید :

• ((سلام علیکم یعنی خدا با شماست ))

وارتباط آن با این آیه شریفه ی

وَإِذَا سَمِعُوا اللَّغْوَ أَعْرَضُوا عَنْهُ وَقَالُوا لَنَا أَعْمَالُنَا وَلَكُمْ أَعْمَالُكُمْ سَلَامٌ عَلَيكُمْ لَا نَبْتَغِي الْجَاهِلِينَ(القصص/55)

راهنمایی بفرمایید.

• دوم اینکه آیا با توجه به آیات

فَقَاتِلُوا أَئِمَّةَ الْكُفْرِ إِنَّهُمْ لَا أَيمَانَ لَهُمْ لَعَلَّهُمْ ينْتَهُونَ ) التوبة/12)
با امامان کفر پيکار کنيد که عهدوپیمانی ندارند.!..
آیه ی دیگر
وَجَعَلْنَاهُمْ أَئِمَّةً يدْعُونَ إِلَى النَّارِ وَيوْمَ الْقِيامَةِ لَا ينْصَرُونَ(القصص/41)
وآنها را امامانی قرار دادیم که به سوی آتش (جهنم) دعوت می کنند..!



باز هم

ملاک امامت صبر و يقين است ؟ که فرموده اید وآیه ی شریفه ی ذیل را شاهد آورده اید

(وَ جَعَلْنا مِنْهُمْ أَئِمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنا لَمَّا صَبَرُوا وَ كانُوا بِآياتِنا يُوقِنُونَ (سجده 24)

• آیاباز هم عصمت نتیجه صبر و یقین است ؟ که فرموده اید
  
• اصلاآیا با توجه به مجموع آیات فوق چه ربطی بین عصمت وامامت وجود دارد ؟
  

پس آیا نتیجه این نیست که
بر اساس آیات قرآن مجید امامت یک الگو ی آشکار یا منصب

اجتماعی است ومطلقا خوب یا بد به شمار نمی رود بلکه جهتگیری

خدایی آن مهمتر است:

يوْمَ نَدْعُو كُلَّ أُنَاسٍ بِإِمَامِهِمْ (الإسراء/71)

( چندزمانی دقت شود)

دوست دارم که برای روشن شدن ابعاد این بحث منطقی ومستند دوستان جوان تالار ادامه دهند.

پس خدا نگهدار تا آینده

غلامعلی نوری

[فطرس]

به نام خدا
باسلام و احترام خدمت جناب غلامعلي نوري

توجه شما را به نکات زير جلب مي نمايم. در صورتي که پاسخ ها از ديد شما قانع کننده نبود حتما بفرماييد تا مطالعه نموده و پاسخ مناسب تري خدمتتان ارائه کنم.

تعبير سلام عليکم را از کتاب مصباح الهدي که بيانات مرحوم دولابي در آن گردآوري شده است برايتان نقل کرده ام. ايشان فرمودند:

سلام نام خداست و سلام عليکم يعني خدا با شماست. چه خوب است که آدمي در همه کس خداوند را ببينيد

اما واژه سلام در محاورات روزمره معناي ديگري دارد و عبارت است آرزوي سلامتي براي مخاطب که در آيه شريفه اي که مرقوم فرموديد همين معني مراد مي باشد. اين آيه به بيان ويژگي مومنين مي پردازد و مي فرمايد مؤمن واقعى كسى است كه نه تنها به مجلس لغو نمى‏رود و به سخن لغو گوش نمى‏دهد، بلكه اگر كلام بيهوده‏اى هم شنيد، عكس العمل نشان مى‏دهد. «وَ إِذا سَمِعُوا اللَّغْوَ أَعْرَضُوا عَنْهُ» حال اين عکس العمل چگونه بايد باشد؟ آيا بايد با ترش رويي باشد؟ قرآن به ما ياد مي دهد که اعراض، بايد كريمانه باشد. «أَعْرَضُوا ... سَلامٌ عَلَيْكُمْ»
قابل توجه اينکه آنها با اين گونه افراد كه روبرو مى‏شوند سلام تحيت‏ نمى‏گويند بلكه سلامشان سلام وداع است!

واما در باب امامت:
امامت در لغت به معناي پيشوايي و رهبري است و هرکسي که متصدي رهبري گروهي شود "امام" ناميده مي شود خواه در راه حق باشد ويا در راه باطل. چنانکه در قرآن کريم واژه "ائمه الکفر" درباره سران کفار بکار رفته است و کسي که نمازگزاران به او اقتدا مي کنند "امام جماعت" ناميده مي شود.
اما در اصطلاح علم کلام امامت عبارت است از:

"رياست همگاني و فراگير برجامعه اسلامي در همه امور ديني و دنيوي"

ازديدگاه شيعه در موضوع امامت سه مساله ظاهر مي شود:
امام بايد از طرف خداي متعال نصب شود
امام بايد داراي علم خدادادي و مصون از خطا باشد
امام بايد معصوم از گناه باشد
واما آيه اي که به آن اشاره کرديد "وجعلنامنهم ائمه يدعون بامرنا" در خصوص خود مساله امامت مي باشد و نه عصمت. در ادامه توضيحاتي مختصر در خصوص معناي امامت و عصمت حضورتان ارائه نمايم:
امامت عبارت است ازتحقق بخشيدن برنامه‏هاى دينى اعم از حكومت به معنى وسيع كلمه، و اجراى حدود و احكام خدا و اجراى عدالت اجتماعى و همچنين تربيت و پرورش نفوس در" ظاهر" و" باطن" و اين مقام از مقام رسالت و نبوت بالاتر است، زيرا" نبوت" و" رسالت" تنها اخبار از سوى خدا و ابلاغ فرمان او و بشارت و انذار است اما در مورد" امامت" همه اينها وجود دارد به اضافه" اجراى احكام" و" تربيت نفوس از نظر ظاهر و باطن" (البته روشن است كه بسيارى از پيامبران داراى مقام امامت نيز بوده‏اند).
در حقيقت مقام امامت، مقام تحقق بخشيدن به اهداف مذهب و هدايت به معنى" ايصال به مطلوب" است، نه فقط" ارائه طريق"

دليل عقلي بر عصمت پيامبر و امامان : پيامبران و امامان نمايندگاني هستند از سوي خداوند که آمده اند تا انسان ها را به راه راست هدايت کنند. حال اگر چنين نمايندگان و سفيراني پايبند به دستورات الهي نباشند و برخلاف گفتارشان عمل کنند مردم اين تناقض ميان گفتار و رفتار آنها را درک کرده و ديگر به گفته هايشان اعتمادي نمي کنند. پس حکمت و لطف الهي اقتضا دارد که پيامبران افرادي پاک و معصوم از گناه باشند و حتي کار ناشايستي هم از ايشان سر نزند تا مردم گمان نکنند که آنها ادعاي فراموشي يا اشتباه را بهانه اي براي ارتکاب گناه قرار داده اند. پس فرد پيامبر و امامان بايد معصوم از گناه و همچنين معصوم از اشتباه باشند.


نکته: لازم به ذکر است اگر شما ضماير آيات شريفه اي که بيان فرموديد را به مرجعشان ارجاع دهيد معلوم خواهد شد که در کداميک معناي ائمه کفر و در کداميک معناي امامت در اصلاح کلام مراد مي باشد.


ممنون از توجه شما


و من الله التوفيق

[فطرس]

موضوع مباحثه:پاسخ به شبهات عصمت
شماره جلسه:4
سرگروه مباحثه: جناب آقاي ياسين

آيا معصومين مستحق پاداش هستند؟

همانگونه که بيان شد معصوم بودن به معناي مجبور بودن بر انجام وظايف و ترک گناهان نيست. اما عنايت خاص الهي نسبت به معصومين مسئوليت ايشان را نيز سنگين تر مي کند و چنانچه پاداش کارشان افزايش مي يابد کيفر مخالفت را نيز افزايش مي دهد و بدين ترتيب ميان پاداش و کيفرتعادل برقرار مي شود. و هرکس که مقام معنوي بالاتري داشته باشد خطر سقوطش بيشتر و بيم و هراسش از لغزش زيادتر است.
بدين جهت است که معصومين براي خود وظايفي فوق وظايف ديگران قائل بودند و بلکه هرگونه توجهي به غير معبود و محبوبشان را گناهي عظيم مي شمردند و از اين روي به مقام عذرخواهي و استغفار بر مي آمدند.