الهی می خوانی و می رانی ؟!

[مولاتی یا فاطمه الزهرا(س)]

نشناختن جهت و راه دعا (فرمول دعا)

نـيـل بـه هـر هدفي، راهي دارد، براي استجابت دعا نيز بايد راه هـايـي را پـيمود. امام صادق(عليه‌السلام) مي‌فرمايد:
بايد كه پيش از دعا حـمـد و سـتـايش خدا كني، نعمتهايي را كه به تو بخشيده به ياد آوري، سـپـس شـكـر و سپاس گويي، آن گاه درود بر پيغمبر و آل او فـرسـتي، سپس از گناهانت ياد كرده اقرار نمايي و از آسيب آن به خدا پناه بري؛ اين است جهت و راه دعا.

فيض كاشاني، تفسير صافي (چاپ قديم، تهران) ص54.

[مولاتی یا فاطمه الزهرا(س)]

علت عدم استجابت دعا و یا تأخیر آن چیست؟

امام رضا علیه السلام:

إِنَّ اللّه یُؤَخِّرُ إِجابَةَ الْمُؤْمِنِ شَوْقا إلى دُعائِهِ وَیَقُولُ: صَوتٌ اُحِبُّ أَنْ أَسْمَعَهُ، وَیُعَجِّلُ إجابَةَ دُعاءِ الْمُنافِقِ وَیَقُولُ: صَوْتٌ أَکْرَهُ سَماعَهُ؛

خداوند اجابت دعاى مؤمن را به شوق (شنیدن) دعایش به تأخیر مى اندازد و مى گوید: «صدایى است که دوست دارم آن را بشنوم» و در اجابت دعاى منافق عجله مى کند و مى گوید: صدایى است که از شنیدنش بدم مى آید.


(فقه الرضا علیه السلام ، ص 345)

[مولاتی یا فاطمه الزهرا(س)]

امام علی (ع) به فرزندشان امام حسن (ع) می فرمایند:



مبادا که تاخیر در پاسخ و اجابتش ،اسباب نومیدی ات گردد.چرا که بخشش و مرحمت مبتنی است بر مختصات نیت. و چه بسا فلسفه تاخیر دراجابت این باشد که پاداش بیشتری نصیب خواهنده شود و هدایای ارجمندی به دست آرزومند برسد.

و چه بسا چیزی از خدا خواسته ای و به خواسته ات نرسیده ای ،ولی به این حقیقت رسیده ای که چیزی بیشتر و بهترازآن دیریا زود برایت تدارک دیده اند.یا دریافته ای که خیر و صلاحت در نداشتن آن چیز بوده است.چه بسا حاجتی داشته ای که رسیدن به آن باعث تباهی دینت می شده.
پس سعی کن از خدا چیزی بخواهی که زیبایی اش برایت جاودان بماند و وجودت از رنج و سختی اش در امان بماند.


(فرازهایی از وصایای امیرالمومنین علی (ع) به امام حسن (ع))

[مولاتی یا فاطمه الزهرا(س)]

وقت نشناسی

مـثلی است که می گویند: فلانی خروس بی محل است; هرچند که خداوند از رگ گـردن بـه انسان نزدیک تر است اما باید وقت دعا را رعایت کرد. در حـالات معصومان(ع) می خوانیم که آن ها در اوقات و موقعیت های خـاصی به دعا مشغول می شدند.

مواردی چون دعا بین اذان و اقامه، هـنـگـام وزیدن باد، وقت زوال سایه، هنگام بارش باران، و ریختن اولـیـن قـطـره خـون مـومـن و غیر آن در روایات آمده است که در استجابت دعا نقش موثری دارند.

[مولاتی یا فاطمه الزهرا(س)]

نیت آلوده

در دعـا بـایـد نـیـت، پاک و اخلاص، کامل باشد. امام صادق(ع) می فـرماید:
به راستی بنده وقتی که با نیت پاک و قلب با اخلاص خدای را بـخـوانـد اگـر به عهد خدای عزوجل وفا کرد، دعایش مستجاب می شـود و اگـر خدا را بدون نیت پاک و اخلاص بخواند، دعای او اجابت نمی شود.

ـ سفینه البحار، ج1، ص449.

[مولاتی یا فاطمه الزهرا(س)]

راز عدم استجابت دعا :


انسان مرتبط با خدا مى‏كوشد از طريق دعا (راز و نياز و مناجات و عبادت) به خدا نزديك شود.

وقتى با كسى آشنا شدى و ارتباط پيوسته شما زمينه اعتماد را فراهم ساخت و از دوستان صميمى او به شمار آمدى، در هنگام نياز به خانه‏اش مى‏روى. شرط دوستى را به جا مى‏آوري . ميثاق و محبت را استوار مى‏سازي. او نيز در را باز مى‏كند . شما را در اندرون پذيرايى مي‌نمايد . مورد لطف و عنايت ويژه قرار خواهد داد.


بر اين اساس هر دعايي از انسان مورد اجابت خدا است؛ زيرا خداوند به طور مطلق و بي هيچ قيدي فرمود :

مرا بخوانيد تا شما را اجابت كنم،

اما از نظر تعاليم ديني ما، استجابت همواره به معناي برآورده شدن و عملي شدن آنچه ما خواسته ايم نيست.

اين امر معقول وپذيرفتني نيست و با ساير سنت هاي قطعي الهي در عالم همخواني ندارد. مثلا فرض كنيد اگر در شب قدري مادري براي سلامت و بازگشت فرزند رزمنده اش از ميدان جنگ دعا كند . از آن سو فرزندش نيز براي شهادت و شهيد شدن دعا کند ، تكليف چيست؟

آيا مي شود اين رزمنده هم شهيد بشود و هم نشود؟ البته اين يك مثال بسيار ساده و معمولي است. مثال هاي بسياري از اين دست مي توان زد. تازه مثال ها و موارد تنها صورت هاي ظاهري است كه براي ما قابل درك است.

به علاوه اگر همه خواسته هاي انسان ها در دعاهاشان بر آورده شود، لازم مي آيد همه نظام دقيق عالم به واسطه دعاهاي گوناگون بندگان در شرائط خاص استجابت به هم بريزد. ساختار عالم وحوادث آن هر روز بسته به دعاهاي بندگان شكل جديدي به خود بگيرد كه اين امر معقول ومنطقي نيست.

[مولاتی یا فاطمه الزهرا(س)]

معناي درست استجابت همان است كه از روايات استفاده مي‌شود كه به ما گفته شده :

هيچ دعايي بي اثر نيست.

هر دعايي در دنيا و آخرت تأثير مناسب خود را دارد. هر دعاي مقبولي يقيناً به استجابت مي‌رسد، اما گونه‌هاي استجابت آن مختلف است.

امام سجاد(ع) مي‌فرمايد: «دعاي مؤمن يكي از سه فايده را دارد:
براي او ذخيره مي‌گردد،
يا در دنيا برآورده مي‌شود،
يا بلايي را كه مي‌خواست به او برسد، ‌از وي مي‌گرداند». (1)


چنان كه از روايات برمي آيد، برخي از دعاها مورد توجه خداوند قرار نمي گيرند. از آن ها تعبير «دعاي غير مسموع » مي شود. اما دعا با شرائط خاص و در موقعيت هاي ويژه مستجاب است .

راز عدم استجابت آن جوري که باب ميل ما باشد ، در اين واقعيت نهفته است که از باطن هستي و مصالح حقيقي خود و جهان بي خبريم. به همين دليل گاهي مي‌پنداريم خير و مصلحت ما در تحقق و برآورده شدن حاجتي يا دفع و رفع مشکل و مانعي است.

بر اساس اين پيش فرض وقتي مي‌بينيم خواستة ما بر آورده نمي‌شود، رنجيده خاطر مي‌شويم! در حالي که اگر حجاب از روي «حقيقت باطني» عالم کنار رود و آينده و نتيجه برخي خواسته‌ها براي ما روشن گردد، از تقاضا و درخواست خود منصرف مي‌شويم و خدا را شکر مي‌کنيم که خواسته و حاجت جاهلانه ما را آن گونه كه مي خواستيم، بر آورده نکرده است.