چگونه شناختى نسبت به امام واجب و لازم است؟
سؤال: چگونه شناختى نسبت به امام واجب و لازم است؟
جواب: مقصود از معرفت امام در اینجا شناخت مصداقى امام هر عصر است،نه معرفت به مقام ولایت کلیه امام به این صورت که بدانیم چه کسى در حالحاضر حجت خدا بر ما است و پیشوایى اُمت اسلامى را بر عهده دارد و در نتیجهقول، فعل و تقریر او و احکام و فرامین او بر ما حجت است و تبعیت از او برما لازم و واجب است و در هنگام حیرت و سرگردانى و جهل به حکم خدا قول اوباید تبعیت شود زیرا تبعیت از او انسان را از تاریکى جهل به نور علمرهنمون مى سازد و اوست که بیان کننده احکام الهى و مفسر و مبیّن دین خداست.
امام صرفاً یک حاکم یا سلطانى که امور سیاسى مردم را در دست دارد، نیستبلکه او واسطه فیض الهى است و خداوند بوسیله او دینش رایارى مى کند و برهر مسلمانى واجب است که او را در هر عصرى بنام بشناسد و اطاعتش را بر خودلازم بداند و او را جانشین بر حقّ رسول خدا(صلى الله علیه وآله)بداند. ومعتقد باشد که او از هر گونه گناه و خطا و اشتباه معصوم و مصون است و دراو ضلالت و گمراهى و نادانى راه ندارد.
پس در نتیجه در همه شؤون فردى و اجتماعى، دنیوى و اُخروى باید از او تبعیت کرد.
که او حجت خدا بر روى زمین بعد از رسول خدا(صلى الله علیه وآله) است.
و بطور حتم باید براى شناخت چنین شخصى که خداوند در آیه کریمه
«أَطیعُواْ اللَّهَ وَ أَطیعُواْ الرَّسُولَ وَ أُولِى الأَمْرِ مِنْکُمْ»(1)
«اى کسانى که ایمان آورده اید! اطاعت کنید خدا را! و اطاعت کنیدپیامبر(خدا) و پیشوایان (معصوم) را». اطاعتش را قرین اطاعت خود و رسولشقرار داده، راهى درست و روشى قطعى را در پیش گرفت به گونه اى که عقل انسانبه آن إقرار کند و قلب و دل به آن مطمئن شود تا در شناخت او دچار اشتباهنشویم.
و راه ظنّ و گمان و وَهْم براى چنین موضوع مهمّى که صلاح دین و دنیاى مردمدر آن است و سعادت دنیا و آخرت مسلمانان بسته به آن است کافى نیست.
انسان باید با ادله قطعى و براهین عقلى و نقلى غیر قابل خدشه امام زمانخود را بشناسد تا حجتى بین او و خدایش باشد و صرفِ گمان و ظن و شهرت یکمطلب میان مردم یا اجماع مردم در چیزى که از حیطه عقل آنها خارج است براىرسیدن به یک عقیده دینى کافى نخواهد بود.
چنانکه همه علماى اسلام به این مطلب اذعان دارند که هر کس باید خود عقائدشرا از راه استدلال و اقامه برهان بدست آورد و تقلید و پیروى از دیگران درعقائد و اصول جایز نیست.
همانطور که آیات فراوانى در باب مذمّت پیروى از ظن و گمان وارد شده مثل آیه کریمه:
«وَ لاتَقْفُ مَالَیسَ لَکَ بِهِ عِلْمٌ»(2) «از آنچه به آن آگاهى ندارى،پیروى مکن». یا « وَ إنْ تُطِعْ أَکْثَرَ مَنْ فِى الْأَرضِ یُضِلُّوکَعَن سَبیلِ اللَّهِ إِن یَتَّبِعُونَ إِلاَّ الظَّنَّ وَ إِنْ هُمْ إلاَّیَخْرُصُونَ»(3)
« و اگر از بیشتر کسانى که در روى زمین هستند اطاعت کنى، تو را از راه خداگمراه مى کنند; (زیرا) آنها از گمان پیروى مى نمایند، و تخمین و حدس(واهى) مى زنند».
واین مهم حاصل نمى شود مگر با شناخت شخص امام و این شناخت حاصل نمى شودمگر از راه ادله عقلى و نقلى و از راه نصوص وارده بر او از طریق رسولخدا(صلى الله علیه وآله) یا کسى که رسول او را به عنوان امام وجانشینمعرفى کرده است.
پی نوشت:
منبع : پایگاه اطلاع رسانی آیت الله العظمی مکارم شیرازی
وب سایت کانون اسلامی انصار
1. سوره نساء، آیه 59.2. سوره اسراء، آیه 36.3. سوره انعام، آیه 116.
نقل قول
