گروه گزارش ویژه مشرق؛ پیدایش جنبش جهاد اسلامی ثمره تلاشهای فکری و سیاسی برخی چهرههای اسلامی فلسطین در اواخر دهه نود به رهبری گروهی از دانشجویان جوان فلسطینی در مصر و در رأس آنها دکتر فتحی شقاقی، مؤسس آن بود.
در آن زمان عدهای مبارزات را در چارچوب دین و عدهای نیز پیکار را بر اساس اصول ملیگرایی محض تفسیر میکردند. در چنین شرایطی جنبش جهاد اسلامی با محوریت قرار دادن مسئله فلسطین و اعتقاد به اینکه جهان غرب ورژیم صهیونیستی برای مبارزه با جهان اسلام و عرب، فلسطین را کانون تهاجمات خود قرار دادهاند شعار اتحاد همه فلسطینیان برای بیرون راندن اشغالگران را سر داد.
در اوایل دهه هشتاد و بازگشت دکتر فتحی شقاقی و دوستانش به فلسطین، ساختار تشکیلاتی این جنبش شکل گرفت و بانیان آن تلاش نمودند با بسیج مردمی و سیاسی با جهاد مسلحانه، فلسطین را آزاد نمایند.
برخی از منابع اسرائیلی و بیگانه، موسس این جنبش را شیخ عبدالله نمر درویش، رهبر حرکت اسلامی فلسطین در سال 1948 میدانند. او کسی است که گروه" خانواده جهاد" را از بین فلسطینیان داخل تشکیل داد که ارتباطی با جهاد اسلامی نداشت و درواقع گروهی بودند که از اخوان المسلمین جدا شدند.
منابع اسرائیلی همچنین بر این باورند که جنبش جهاد اسلامی با یکی از افسران ارشد خود در سودان که از حامیان شیخ اسعد بیوض التمیمی یکی از رؤسای جهاد اسلامی اردن است ارتباط دارد.
منابع امنیتی رژیم صهیونیستی براین باوند که دکتر رمضان عبدالله بعد از شهادت دکتر فتحی شقاقی توانست این جنبش را از گرفتاری بزرگی که در پی شهادت مؤسس آن ایجاد شده بود نجات دهد و دوباره آن را ساماندهی کرده و بسیاری از نیروهای فلسطینی موجود در گروههای دیگر را جذب نماید.