از خدا بترس و در دین قیاس مکن

[مدینه* خادمه یاس فاطمی *]

زبیر بکار نویسد: ابو حنیفه را با امام صادق ملاقاتها دست داده است.
او در دادن فتوا بیشتر به رای و قیاس عمل می کرد و کمتر به روایت. و از عبد الله بن شبرمه که در سال 120 هجری قضاوت کوفه داشت روایت کند:

من و ابو حنیفه بر جعفر بن محمد (ع) در آمدیم. بر او سلام کردم و گفتم این مردی از عراق است و او را فقه و علمی است.

جعفر فرمود: گویا اوست که دین را به رای خود قیاس می کند. سپس رو به من کرد و فرمود:

او نعمان پسر ثابت است و من تا آن روز نام او را نمی دانستم.

ابو حنیفه گفت: آری.

جعفر بدو گفت: از خدا بترس و در دین قیاس مکن که نخست کس که قیاس کرد شیطان بود. خدا او را فرمود آدم را سجده کن گفت من از او بهترم. مرا از آتش و او را از خاک آفریده ای.

سپس پرسید: قتل نفس مهمتر است یا زنا؟

-قتل نفس!

-چرا قتل نفس با دو گواه ثابت می شود، زنا با چهار گواه؟ با قیاس چه می کنی؟ روزه نزد خدا بزرگتر است یا نماز؟

-نماز!

-چرا زن چون عادت می بیند روزه را باید قضا کند و نماز را نه؟ ...

بنده خدا از خدا بترس و قیاس مکن.


برگرفته از: کتاب زندگانی امام جعفرصادق(ع) ص 62، اثر سیّد جعفر شهیدی ؛{الاخبار الموفقیات، ص 77-76، حلیة الاولیاء، ج 3، ص 197}