ربا

[رایکا]

تعریف ریا ربا ریا عبارت است از اراده مقام و منزلت بوسیله اطاعت خداوند متعال بنابراین :و به چنین عابدی مرائی ریا كار یا خودنما و به مردمی كه عابد ، عبادتش را به آنها می نمایاند تا جایی در دل آنها پیدا كند رائی و به عملی كه شخص ریا كار اظهار می كند مرائی وسیله ریا و به قصد این شخص ریا می گویند .و به عبارت دیگر : ریا عبارت از تظاهر و خودنمایی و اظهار عمل به انگیزه جلب توجه و ستایش مردم است . » نشانه های ریا در آیات و اخبار برای ریا كاران خصوصیاتی دیده می شود كه از تجزیه و تركیب و جمع بندی آنها می توان علائم زیر را برداشت كرد : 1) منافق و دو چهره هستند . 2) در انظار مردم با نشاط و شوق عبادت می كنند . 3) در تنهایی بی نشاط و بی حال اند . 4) دوست دارند مردم در تمام كارها آنها را بستایند . 5) هنگامی كه آنها را ستایش كنند بر عمل می افزایند . 6) چنانچه مدح و ثناشان نگویند از عمل می كاهند . 7) اهل خدعه و فریب اند . 8) اعمال نیك خود را به رخ دیگران می كشند . 9) بر دیگران منّت می نهند . 10) چشـم طمع بر خلق دوخته اند و بر خدا توكّل ندارند . 11) در ظاهر ذكر خدا می گویند ولی در دل كمتر خدای را یاد می كنند . 12) خودپسند و مغرورند . 13) تن پرور و رفاه طلب اند . حال ، توجه شما را به چند آیه و حدیث جلب می كنیم : یا ایُّهَا الَّذینَ آمَنُوا لا تُبْطِلُوا صَدَقاتِكُمْ بِالْمَنِّ وَالاذی كَالَّذی یُنْفِقُ مالَهُ رِئاءَ النّاسِ وَلا یُؤْمِنُ بِاللّهِ وَالْیَوْمِ الْآخِرِ ... ای مؤمنان صدقات و كمكهای خود را با منّت و آزار باطل مسازید مانند كسی كه مالش را برای خود نمایی انفاق می كند و در دل به خدا و روز رستاخیز ایمان ندارد ... بقره 264 **************** إنَّ الْمُنافِقینَ یُخادِعُونَ اللّهَ وَهُوَ خادِعُهُمْ وَاذا قامُوا الَی الصَّلوةِ قامُوا كُسالی یُراؤُنَ النّاسَ وَلا یَذْكُرُونَ اللّهَ الا قَلیلا منافقان در مقابل خدا با خدعه و نیرنگ رفتار می كنند در حالی كه خداوند نقشه های آنان را نقش بر آب می سازد . آنها هنگامی كه به نماز بر می خیزند از روی كسالت و بی حالی به عبادت می ایستند ، در برابر مردم تظاهر و خود نمایی می كنند ولی در باطن كمتر به یاد خدا هستند . نساء 142 **************** و در حدیث دیگر از پیامبر اكرم صلّی اللّه علیه و آله و سلم آمده است كه فرمود : عَنْهُ صلی الله علیه وآله قَالَ إِنَّ النَّارَ وَأَهْلَهَا یَعِجُّونَ مِنْ أَهْلِ الرِّئَاءِ فَقِیلَ یَا رَسُولَ اللَّهِ كَیْفَ تَعِجُّ النَّارُ قَالَ مِنْ حَرِّ النَّارِ الَّتِی یُعَذَّبُونَ بِهَا به راستی آتش دوزخ و دوزخیان از دست ریا كاران ناله و فریاد می كنند . پرسیدند: یا رسول اللّه چگونه آتش دوزخ ناله می كند ؟ فرمود : از شدت گرمی آتشی كه ریا كاران به آن معذّب می شـوند . (شـاید مقصود آن است كه شدت گرمی آتش ریاكاران باعث خروش آن می شود) . بحار الانوار ج69 ص305 **************** در حدیثی از امیر مؤمنان علیه السلام آمده است : الرِّیَاءِ شِرْك ریا شرك به خداوند است . بحار الانوار ج2 ص154