اشاره
بخش اصلى مجموعه عهد جديد همان انجيل هاى چهارگانه است كه در واقع ، زندگى نامه و سخنان حضرت عيسى است. به گفته بيشتر دانشمندان قديم و جديد، اين چهار انجيل بين سال هاى 65 تا 100 ميلادى نوشته شده و بين سال هاى 150 تا 180 ميلادى رسمى و قانونى شده است. به موازات اين چهار انجيل ، از ده ها كتاب ديگر با عنوان انجيل نام برده شده است كه از آنها، تحت عناوين غيررسمى، غيرقانونى يا اپوكريفايى نام برده مى شود. اين آثار، در همان دوره نگارش و قانونى شدن چهار انجيل قانونى و تا چندين قرن پس از آن به نگارش درآمده و محتواى آن، زندگى و سخنان حضرت عيسى است، اما دقيقاً قالب و چارچوب چهار انجيل رسمى را رعايت نكرده است. برخى از اين اناجيل، صرفاً سخنانى از حضرت عيسى(ع) را نقل كرده است و برخى صرفاً معجزاتى از آن حضرت را; برخى از آنها حوادثى از زندگى عيسى و پدر و مادر او را نقل كرده است كه در اناجيل ديگر نيامده است. نسخه هاى كاملى از برخى از اين نوشته ها موجود است و از برخى از آنها صرفاً پاره هايى به جاى مانده و از برخى ديگر فقط جملاتى كه عالمان سده هاى نخست مسيحى آنها را نقل كرده اند. آشنايى با اين اناجيل دست كم از دو جهت مهم است، يكى اين كه فضاى انجيل نويسى را در سده هاى نخست نشان مى دهد و ديگر اين كه به كار تطبيقى كمك مى كند; زيرا براى نمونه در مواردى كه درباره زندگى عيسى بين قرآن مجيد و اناجيل رسمى اختلاف است، گاهى برخى از اناجيل غيررسمى حادثه را شبيه قرآن نقل كرده است. نوشتار حاضر در پى آن است كه اين اناجيل را به اختصار معرفى كرده، اشاره اى به محتوا، تاريخ نگارش، زبان اصلى، نويسنده احتمالى و زمان نگارش آنها كند.