^♥^▬^♥^ نرمش قهرمانانۀ امام حسن مجتبی (ع) ^♥^▬^♥^

[مولاتی یا فاطمه الزهرا(س)]

نرمش قهرمانانه


مهمتر از دانستن شرح حال زندگی أئمه اطهار علیهم السلام
و این كه جزئیات شناسنامه ای آنها چه بوده است،
این است كه از زندگانی و روش آنها به یك تاریخ تحلیلی دست یابیم.

[مولاتی یا فاطمه الزهرا(س)]

انسان متفكر به مطالعه سطحی تاریخ اكتفا نمی نماید و سعی می نماید با غور و تعمق در اطراف وقایع تاریخی به تحلیلی جامع و واقع نگر و به دور از خرافات و گرایشات دست یابد.



این حرف كه:



« ما معصوم را در زمینه رهبری جامعه نمی توانیم الگوی خود قرار دهیم چرا اگر كسی بگوید چون امام حسین - علیه السلام - قیام نمود ما هم باید قیام نماییم این اشكال پیش خواهد آمد كه امام حسن - علیه السلام - نیز صلح كرد پس چرا ما صلح نكنیم و اساسا ما نمی توانیم معصوم را الگوی خود قرار دهیم چرا كه دچار تناقض می شویم » (1) .




به هیچ وجه گفتنی نیست چرا كه اگر معصوم را الگو قرار ندهیم پس چه كسی را الگو قرار دهیم و انسان بدون الگو نیز با چهارپایان تفاوتی ندارد!!



بی چون و چرا و بدون هیچ شكی، صلح امام حسن علیه السلام و قیام امام حسین علیه السلام هر كدام به دلیل اقتضای زمان و شرایط هر یك از آن دو بزرگوار بوده است بلكه می توان ادعا نمود قاطبه شیعه بر این باورند كه :



« همه معصومین ما نور واحدند اگر امام سجاد علیه السلام یا امام جواد علیه السلام یا هر یكِ دیگر از آن بزرگواران در شرایط امام حسین علیه السلام قرار می گرفتند قطعا دست به قیام می زدند و از بیعت با یزید سر باز می زدند و اگر امام حسین علیه السلام در شرایط سائر آن بزرگواران قرار می گرفت مثل آنان موضع گیری می نمود

چنانچه در زمان امام حسن علیه السلام به همراه او صلح با معاویه را امضا نمود و حتی بعد از شهادت امام مجتبی علیه السلام نیز امام حسین علیه السلام به آن صلح نامه وفا دار ماند و در ده سالی كه امامت آن بزرگوار با معاویه مقارن بود آن حضرت دست به قیام بر ضد او نزد چرا كه هم صلح نامه امضا نموده بود و هم شرایط قیام نبود ».

[مولاتی یا فاطمه الزهرا(س)]

بی شك ویژگی امام حسین علیه السلام در قیام كردن مربوط به شخص ایشان نبود بلكه منوط به شرایط زمان وی بود یعنی قیام آن حضرت به این دلیل نبود كه چون شجاعتشان مثلا از سائر ائمهم علیه السلام بیشتر بود این كار را انجام دادند یا چون دلبستگیشان به دنیا كمتر بود یا چون روحیه شهادت طلبی ایشان بیشتر بود و بقیه مثلا كنج عافیت طلبیده بودند – معاذ الله – برای توضیح بیشتر باید بگوییم كه خود امام حسین علیه السلام در ردّ بیعت یزید می فرمایند:



« زنا زاده پسر زنا زاده من را بین شمشیر و ذلت مخیر نمود

هیهات منا الذلة یأبی الله ذلك لنا و رسوله و حجور طابت و طهرت »



این جملات معروف تر از آن است كه نیاز به ارائه سند و منبع داشته باشد حال خوب در این جملات دقت شود آن حضرت می فرماید خدا برای « ما » نمی پسندد كه تن به ذلت دهیم خوب توجه شود نمی فرماید "برای من" بلكه می فرماید "برای ما" یعنی برای ما خاندان ذلت پسندیده نیست یعنی فرقی بین من و امام حسن علیه السلام نیست.




باز وقتی می فرمایند: « هیهات منا الذلة » به صیغه مع الغیر می فرمایند یعنی از ما خاندان ذلت دور است نه فقط از من و بعد می فرمایند آن دامنی كه من از آن دامن به دنیا آمده ام به من چنین اجازه ای نمی دهد كه به بیعت با یزید تن دهم. خب مگر امام حسن علیه السلام از همان دامن به دنیا نیامده است.

[مولاتی یا فاطمه الزهرا(س)]

امام حسین علیه السلام در جواب نامه كوفیان كه در ارشاد مفید موجود است فرمود:


اگر امام قیام نكند امام نیست خوب مگر امام حسن علیه السلام امام نبود و مگر امام حسن علیه السلام در شجاعت چیزی از امام حسین علیه السلام كم داشت.

مگر همو نبود كه وقتی محمد بن حنفیه از زدن به دل لشگر كم آورد امام علی علیه السلام پرچم را از دست او گرفت و به امام حسن علیه السلام داد و فرمود:

علت تفاوت این دو تفاوت مادرانشان با یكدیگر است. و مگر امام حسن علیه السلام در زمان حیات مباركشان چندین جنگ انجام ندادند و مگر در ساباط جانباز نشدند و مورد اصابت زخم در ران مبارك خود نشدند !!!

[مولاتی یا فاطمه الزهرا(س)]

آری صلح امام حسن علیه السلام به علت شرایط ویژه ای بود كه شیعه در آن زمان پیدا نموده بود و خطر انقراض و نسل كشی آن را تهدید می نمود و این خطر در زمان سائر ائمه علیهم السلام مثل امام سجاد علیه السلام و امامان بعد از ایشان نیز وجود داشت پس این دو امام با هم تفاوت نداشتند


هر دو امام بودند چه قیام می كردند كه هر دو كردند و چه قعود كه باز هر دو قعود نیز داشتند بلكه می توان گفت این خلفا بودند كه با یزید تفاوت داشتند این بنی عباس بودند كه با بنی امیه تفاوت داشتند و این یاران امام حسن علیه السلام بودند كه با یاران امام حسین علیه السلام تفاوت داشتند


چرا كه خود امام حسین علیه السلام فرمود:

"من در تمام دنیا اصحابی با وفا تر و نیكو كار تر از اصحاب خود نمی شناسم"


لكن اصحاب امام حسن علیه السلام به او می گفتند یا مذل المۆمنین اما اصحاب امام حسین علیه السلام به او می گفتند اگر هزار بار كشته شویم و در راه تو قطعه قطعه شویم دست از یاری تو بر نمی داریم اما اصحاب امام حسن علیه السلام با كمی درهم و دینار صحنه را به نفع معاویه خالی می نمودند !!!!

[مولاتی یا فاطمه الزهرا(س)]

اساسا شیعه در یكی از اعتقادات كلیدی كه با سائر مسلمانان تفاوت ویژه ای پیدا می نماید تمامی احكام را تابع مصالح و مفاسد می داند و هیچ حكمی را با تعبد صرف و محض ثابت نمی داند گرچه ممكن است آن مصالح و مفاسد در بعضی از مواقع برای عموم قابل درك نباشد و به عبارت دیگر شیعه قائل به حسن و قبح عقلی است و معتقد است خداوند هر كاری كه انجام می دهد و هر حكمی را كه تشریع می نماید از جهت رعایت مصالح و مفاسد آن را انجام می دهد


پس ائمه علیهم السلام نیز كه از طرف خداوند مأمور به اصلاح جامعه و سوق دادن آن به سمت صلاح و فلاح می باشند نیز از این قاعده مستثنی نیستند و قیام و قعود آنها گزاف و گتره ای وح ساب ناشده نمی باشد بلكه بر اساس محاسبه زمان و مكان و شرایط می باشد گرچه محاسبه آنان با محاسبه انسانهای عادی تفاوت دارد و متصل به منبع غیب و وحی می باشند لكن در نبود معصوم برای انسانهای عادی همان محاسبه خودشان حجت است البته نه برای تشریع احكام بلكه برای اجرای احكام الله!



بحث در این زمینه بسیار عمیق و دامنه دار است كه این مختصر از عهده آن بر نمی آید و خواننده محترم را به پیگیری این بحث عمیق در آثار بزرگانی مثل حضرت امام و مقام معظم رهبری و شهید مطهری و آیت الله مصباح توصیه می نماییم.

[مولاتی یا فاطمه الزهرا(س)]

پی نوشت:


1- آدرس مطلب فوق در نزد نویسنده محفوظ است
این مطلب به طور مشخص در یكی از مجلات
وهمچنین سایت های داخلی منتشر شده است .



حمید حاج علی
مدّرس حوزه علمیه


منبع:بخش تاریخ و سیره معصومین تبیان