آداب نقل حديث
علوم حديث معنوى و دينى است و بايد در اخذ و تعليم و كتابت و نشر آن پاكيزگى ظاهر و باطن و خلوص نيت و پرهيز از اغراض مادى و دنيوى كاملا رعايت شود و سزاوار است احاديث مربوط به عبادات و سنت هاى دينى را كه زينت علم و مايه ثبات و استقرار آن است عمل نمايد چنان كه از امام صادق (ع) روايت شده كه فرمود :
«هر گاه عالم به علم خويش رفتار نكند ، پند و اندرزش از دلها فرو مى غلطد همان طور كه دانه هاى باران از سنگ صاف فرو غلطد.» (الكافى، 1/44)
و شايسته است كه استاد خويش را احترام كند و با كمال ادب با او رفتار نمايد. و نيز كلمات نورانى احاديث را با معرفت و بينش صحيح تلقى كند و در شناخت معانى و فهم حقايق بيش از نقل و حكايت الفاظ همت گمارد ، چنان كه دانشوران از قديم در ضبط و شرح و تفسير و توضيح احاديث كوشيده اند و آثار ارزشمندى در باب غريب الحديث و معانى و مشكلات اخبار از ايشان بر جاى مانده است.
در خصوص كتابت حديث شرايط خاصى را بيان كرده اند كه بخش عمده آنها مربوط به زمانهاى پيشين و نسخه هاى دست نويس است. شرايط و ضوابط ياد شده ، از قبيل نقطه گذارى و اعراب و املاء كلمات و رعايت فاصله ها و تصحيح و مقابله اسناد و متون و اجازه روايت كتاب و ... حاكى از شدت اهتمام دانشوران به ضبط احاديث و حفظ امانت در نقل و مصون ماندن آنها از تصحيف و تحريف و جعل و تزوير و تدليس است. شرايط و آداب كتابت حديث در بعضى از جوامع مهم حديث و كتب درايه بيان گرديده است و اهم شرايط كتابت و ساير راه هاى نقل حديث در مقاله دراية الحديث همين دايرة المعارف خواهد آمد.
كتاب: دايرة المعارف تشيع، ج 6، ص 150
نويسنده: سيد مهدى حائرى
نقل قول
