اقلید ؛ کلید فارس
سال‌های سال، در میدان وسط شهر اقلید، کلیدی به‌عنوان نماد این شهر قرار داشت، کلیدی که سبب شده بود بسیاری از قدیمی‌ها، اقلید را «کلیل»(کلید) بخوانند.
هنوز هم اگر به پیرمردها و پیرزن‌های اقلید در میان کوچه پس‌کوچه‌های قدیمی این شهر، دلگشا، مصفا و زیبا، مواجه شوید و از موطنشان سئوال کنی، می‌گویند اهل کلیل هستیم!
شهر اقلید در شمال استان فارس، در فاصله‌ی 250 کیلومتری از شیراز و در نزدیکی آباده قرار دارد و یکی از مرتفع‌ترین شهرهای فارس است که از نگاه عشایر، سردسیری مناسب برای ییلاق محسوب می‌شود.
شهرستان اقلید منطقه‌ای کوهستانی و سرسبز است، آب و هوایی سرد دارد که حتی در تابستان‌ها نیز به استفاده از وسائل خنک‌کننده نیاز نیست، هرچند در سال‌های اخیر، به‌واسطه‌ی خشکسالی‌های پی‌درپی و تغییرات جوی، این منطقه نیز کمی گرمتر شده بود اما، هنوز هم هیچ یک از خانه‌های قدیمی، کولر یا وسیله‌ی خنک‌کننده‌ای روی پشت‌بام ندارند!
کوه‌های برف‌گیر اقلید حتی تا اواسط فصل بهار نیز، چشم‌انداز برفی خود را حفظ کرده و سرمنشأ ایجاد چشمه‌هایی مصفاست که مهم‌ترین و زیباترین آن، چشمه‌ی محمد رسول‌الله(ص) به‌شمار می‌رود.
اقلید با داشتن باغ‌های بسیار، مزارعی سرسبز و چشم‌نواز، کوه‌هایی خوش‌منظره و چشمه‌ها و آبشارهای متعدد، از زیباترین مناظر طبیعی استان فارس به‌شمار می‌رود، هرچند به‌دلیل آنکه مسیر دسترسی آن، از جاده‌ی اصلی «شیراز- اصفهان»، 20 کیلومتر فاصله دارد، کمتر به چشم گردشگرانی که به فارس سفر می‌کنند، آمده است.
شهرستان اقلید از یک سمت به سپیدان، از سمتی به آباده و از سمت دیگر به صفاشهر متصل است و نقاط دیدنی آن در سرحد چهاردانگه، آسپاس، تنگ براق و دشت بکان و دریاچه کافتر و ... نهفته است.
این شهرستان به‌لحاظ جاذبه‌های مذهبی نیز مزیت‌های خاص دارد.
دیدنی‌های گردشگری مذهبی اقلید
امام‌زاده سید محمد(ع)
بقعه‌ی متبرک این امام‌زاده که او را از نوادگان حضرت علی(ع) می‌دانند، در فاصله‌ی 79 کیلومتری جنوب شرقی اقلید در نزدیکی دریاچه‌ی کافتر واقع است و به علت چشمه‌ها و منظره چشم‌نواز اطراف آن، از جمله زیباترین نقاط این شهرستان به‌شمار می‌رود.
امام‌زاده عبدالرحمن(ع)
بقعه‌ی متبرک امام‌زاده عبدالرحمن(ع) در مرکز شهر اقلید و در کنار کوهی معروف به کوه «حوض دختر گبر» قرار دارد.
صحن این بقعه، پس از انقلاب به گلزار شهدای اقلید اختصاص یافت.
جاذبه‌های تاریخی شهرستان اقلید
حوض دختر گبر و کتیبه‌ی پهلوی از جاذبه‌های تاریخی اقلید به‌شمار می‌رود که در مرکز این شهر و در میانه‌ی کوهی قرار دارد.
این فضا شامل فضایی دو پله‌ای است که تراشیده شده و در وسط آن گودالی به ارتفاع 30 سانتی‌متر حفر کرده‌اند و به یکی از دیواره‌های آن کتیبه‌ای به خط پهلوی ساسانی، در ابعادی به طول 2 متر و عرض 88 سانتی‌متر حجاری شده است.
جاذبه‌های طبیعی
چشمه‌ی محمدرسولالله(ص)
این چشمه در جنوب‌غربی شهر اقلید و در فاصله‌ی 5 کیلومتری آن قرار دارد.
این چشمه که از زیر یک تپه‌ی سنگی و خاکی می‌جوشد پس از ورود به یک حوضچه از طریق نهری کوچک باغ‌های اطراف را آبیاری می‌کند.
نام قدیمی این چشمه، رودخانه‌ی شکاب بوده که طی 100 سال گذشته به چشمه‌ی محمدرسولالله(ص) مشهور شده است.
تنگ براق
یکی از تفرج‌گاه‌های طبیعی و کوهستانی شهرستان اقلید و استان فارس است که در فاصله‌ی 80 کیلومتری جنوب اقلید قرار گرفته و پوشش گیاهی فراوان و دره‌ای سبز و خرم دارد.
این تنگه در پایه‌ی رشته کوه «لیله‌مند» واقع شده و کتیبه‌ای به خط پهلوی ساسانی در آن وجود دارد.
دریاچه‌ی کافتر(شادکام)
این دریاچه با مساحتی در حدود 48 کیلومترمربع یکی ازدریاچه‌های آب شیرین استان فارس است که در جنوب‌شرقی شهرستان اقلید واقع شده و از زیستگاه‌های بسیار ارزشمند پرندگان مهاجر محسوب می‌شود.
رودخانه‌ی شادکام
این رودخانه که در گذشته به نام «رودخانه‌ی ساریاتن» مشهور بوده، از چشمه‌ای به همین نام که در ارتفاعات کوه «آلما‌لیجه» قرار دارد، سرچشمه می‌گیرد و پس از آبیاری دشت نمدان به دریاچه‌ی کافتر می‌ریزد.
رودخانه‌ی کر
رودی که از کوه‌های «سیدمحمد» و «پالانگری» در شهرستان اقلید سرچشمه می‌گیرد و پس از پیوستن آب تعدادی از چشمه‌های موجود در مسیر، از ناحیه‌ی تنگ‌براق آغاز شده و با عبور از شهرستان مرودشت، به سمت شرق فارس رفته و دریاچه‌های مهارلو و بختگان را تغذیه می‌کند.
اگرچه طی‌سال‌های گذشته به علت برداشت‌های بی‌رویه از سفره‌های زیرزمینی، کاهش شدید باران، برداشت بیش از حد و مدیریت نشده در حوزه‌ی کشاورزی و ... این رودخانه، با کم‌آبی مواجه شده است.
چشمه‌ی بالنگان
چشمه‌ی حاجی‌آباد (بالنگان) با جلوه‌های بسیار زیبا، تفرجگاهی است به وسعت 3 کیلومتر.
چشمه قدمگاه
این چشمه در نزدیکی دهستان سده و در محلی با پوشش گیاهی مناسب و محوطه‌ای سرسبز و درختکاری شده واقع است.
آب این چشمه زیبا، پس از انباشت در یک حوضچه، بخشی از زمین‌های اطراف را آبیاری می‌کند.
چشمه‌ی جوتو
این چشمه در مجاورت جاده‌ی آسپاس و در دامنه‌ی ارتفاعات کوه «حسینی» قرار گرفته و منطقه‌ای مناسب برای تأسیس پارک جنگلی و ایجاد گردشگاه به‌شمار می‌رود.
کوه سفید
این کوه مطابق جهت عمومی زاگرس از شمال غربی به جنوب شرقی کشیده شده است و با 3943 متر ارتفاع، بلندترین نقطه‌ی شهرستان اقلید به‌شمار می‌رود.
روستای دزد‌کر
این روستا به‌واسطه‌ی چشم‌انداز طبیعی بسیار زیبا، در همه‌ی فصول، مورد بازدید گردشگران قرار می‌گیرد.
این روستا در فاصله‌ی 10 کیلومتری تنگ‌براق قرار دارد فراوانی آب‌های سطحی، کیفیت مناسب پوشش گیاهی، درختان جنگلی و آب هوای مطبوع کوهستانی، از ویژگی‌های ارزشمند آن است.
ایسنا
نقل قول
