پی نوشتها:
[1]. اما بر خلاف مشهور، برخی گفتهاند: مردم در زمین دیگرى که زمین آخرت است و جهنم در آنجا است، محشور مىشوند. طبرسى فضل بن حسن، مجمع البیان فى تفسیر القرآن، ج 6، ص 499
[2]. ابراهیم، 48.
[3]. بدین معنا که ذات و ماهیت و حقیقت یک چیز عوض میشود. مانند اینکه چوب را میسوزانیم ماهیتش عوض میشود و تبدیل به خاکستر میگردد.
[4]. بدین معنا که حقیقت یک چیز به حال خود باقی میماند فقط برخی از صفات آن تغییر میکند. مانند اینکه پارچه سفید را رنگ سیاه میکنیم مشکی میشود.
[5]. حالت و ویژگی یک چیز عوض میشود. مانند اینکه شراب را تبدیل به سرکه میکنیم حالت مست کننده بودن آن از بین می رود و عوض میشود.
[6]. مکان یک چیز عوض میشود. مانند اینکه نهالی را از جایی به جای دیگر انتقال میدهیم.
[7]. زمان نسبت به یک چیز تغییر میکند مثلاً با بودن خورشید در نقطه اعتدال، ظهر و روز بوده اما پس از عبور و گذشت چند ساعته از آن نقطه و غروب کردن خورشید شب خواهد شد در این فرض، تغییر زمانی حاصل شده است.
[8]. مجمع البیان، ج 6، ص 498.
[9]. مجمع البیان، ج 6، ص 498 – 499؛
[10]. مجمع البیان، ج 6، ص 498.
[11]. مجمع البیان، ج 6، ص 499.
[12]. مجمع البیان، ج 6، ص 499؛
[13]. المیزان، ج 12، ص 88؛ مجمع البیان، ج 6، ص 499.
[14]. کافی، ج 6، ص 286
[15]. مجمع البیان، ج 6، ص 498؛
[16]. مجمع البیان، ج 6، ص 498.
[17].همان، ج 6، ص 499.
[18]. المیزان، ج 12، ص 88.
فرآوری: آمنه اسفندیاری
بخش اعتقادات شیعه تبیان
منابع:
سایت اسلام کوئیست
تفسیر المیزان، ج 12
تفسیر مجمع البیان، ج 6
کافی ج 6