گروه اندیشه: خداوند متعال از سه راه عقل، فطرت و پیامبران، انسان را به صراط مستقیم هدایت کرده است، اما تنها کسانی به مقصد میرسند که از هدایت ویژه الهی هم برخوردار باشند.
به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن (ایکنا)، آیتالله ریشهری، در جلسه تفسیر قرآن اخیر خود که به تفسیر آیه نورانی «اهدِنَا الصِّرَاطَ المُستَقِیمَ؛ ما را به راه راست هدایت فرما» (الفاتحه/6) اختصاص داشت، اظهار کرد: تاکنون 9 مبحث از مباحث مرتبط با این آیه نورانی شامل «واژهشناسی هدایت»، «هدایت در قرآن»، «واژهشناسی صراط و مستقیم»، «کاربردهای هدایت در قران»، «مقصود از صراط مستقیم»، «مقصد صراط مستقیم»، «ویژگیهای صراط مستقیم»، «راهنمایان صراط مستقیم» و «بازدارندگاه صراط مستقیم» مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.
وی افزود: مبحث دهم «عوامل رسیدن به مقصد صراط مستقیم» است. خداوند متعال از سه راه عقل، فطرت و پیامبران، انسان را به صراط مستقیم هدایت کرده است؛ اکنون بحث، این است که آیا همه کسانیکه به راه راست هدایت شدند، به مقصد میرسند؟ پاسخ، این است که تنها کسانی به مقصد میرسند که از هدایت ویژه الهی هم برخوردار باشند.
چرا خداوند فقط عدهای را به مقصد میرساند
آیتالله ریشهری تاکید کرد: تا هدایت ویژه الهی نباشد، انسان به مقصد نمیرسد. اکنون سوال این است که چرا خداوند عدهای را به مقصد میرساند و عدهای را خیر؟ دلیلش این است که عدهای هدایت عام را مورد توجه قرار میدهند و عدهای قرار نمیدهند. اگر هدایت عام توسط شخصی مورد توجه قرار گرفت، از هدایت خاص خداوند هم برخوردار خواهد شد.
وی ادامه داد: خداوند متعال در قرآن کریم میفرمایند: «وَاللّهُ یَدْعُو إِلَى دَارِ السَّلاَمِ وَیَهْدِی مَن یَشَاءُ إِلَى صِرَاطٍ مُّسْتَقِیمٍ؛ و خدا [شما را] به سراى سلامت فرا میخواند و هر که را بخواهد به راه راست هدایت میکند» (یونس/25). خواست خدا براساس حکمت است و بحث ما در این است که قرآن کریم، عوامل رسیدن به مقصد صراط مستقیم را نشان داده است.
عوامل رسیدن به صراط مستقیم
ریشهری اظهار کرد: مقصود از عوامل رسیدن به صراط مستقیم، این است که چه کارهایی را انسان باید انجام دهد که خداوند توفیق استفاده از هدایت خاص را به او بدهد. اولین کار این است که انسان باید ایمان بیاورد. یکی از عوامل بهرهبرداری از هدایت خاص الهی برای اینکه خداوند انسان را از درون هدایت کند این است که ایمان داشته باشد. عامل دوم، اعتصام به خداوند است. پیامبر اسلام(ص) فرمودند: «برخی مومنین اینگونه هستند که ایمان در دل آنها محکمتر از کوههایی است که ریشههای آن در زمین استوار است». در اینجاست که انسان مستحق میشود که به هدایت ویژه خداوند دست پیدا کند.