بسم الله الرحمن الرحیم
آية شريفه "نَسُواْ اللَّهَ فَأَنساهُمْ أَنفُسَهُم"(حشر،19) به چه معنا است؟
خداوند متعال در آيه فوق ميفرمايد: همچون كساني نباشيد كه خدا را فراموش كردند و خدا نيز آنها را به خود فراموشي گرفتار كرد"، چنين كسي خودش را هم فراموش ميكند،
آية شريفة فوق ظاهراً نظر به منافقان يا بني نضير دارد كه در آيات قبل به آنها اشاره شده بود. قرآن كريم در اين آيه صريحاً ميفرمايد: فراموش كردن خدا سبب "خودفراموشي" ميشود، زيرا از يك سو فراموشي پروردگار، سبب ميشود كه انسان در لذات مادي و شهوات حيواني فرو رود و هدف آفرينش خود را به دست فراموشي بسپارد و در نتيجه از ذخيره لازم براي فرداي قيامت غافل شود.
از سوي ديگر فراموش كردن خدا همراه با فراموش كردن صفات پاك او است كه هستي مطلق و علم بيپايان و غناي بيانتها از آن اوست و هرچه غير او است وابسته به او و نيازمند به ذات پاك او است، همين امر سبب ميشود كه انسان خود را مستقل و غني و بينياز ببيند و به اين ترتيب واقعيت و هويت انساني خويش را فراموش كند و خيال ميكند كه حيات، قدرت و علم و ساير كمالاتي كه در خود سراغ دارد از خودش است. خداوند متعال در آيه فوق ميفرمايد: همچون كساني نباشيد كه خدا را فراموش كردند و خدا نيز آنها را به خود فراموشي گرفتار كرد"، چنين كسي خودش را هم فراموش ميكند، زيرا او از خودش تصوري دارد كه او نيست، او خود را موجود مستقل الوجود و مالك كمالات ظاهر خود و مستقل در تدبير امور خود ميداند، موجودي ميپندارد كه از اسباب طبيعي عالم كمك گرفته، خود را اداره ميكند، در حالي كه انسان اين نيست، بلكه موجودي وابسته است و سراپا جهل، عجز، ذلت و فقر و امثال آنها است و آنچه از كمال از قبيل وجود، علم، قدرت، عزت، غنا و امثال آن دارد، كمال خودش نيست، بلكه كمال پروردگارش است.(ر. ك: تفسير نمونه، آيت اللّه مكارم شيرازي و ديگران، ج 23، ص 540، دارالكتب الاسلامية، تفسير الميزان، علامه طباطبايي;، ترجمه سيد محمد باقر موسوي همداني، ج 19، ص 449، نشر بنياد علمي و فكري علامه طباطبايي.)
بانك پرسمان قراني