حیا، پسندیده یا ناپسند؟!

[*خادمه رقیه خاتون(س)*]

2. در آموختن علم:

امام علی (علیه السلام):

«کسی شرم نکند از آموختنِ آنچه نمی داند».[14]

[*خادمه رقیه خاتون(س)*]

3. اعتراف به ندانستن:

امام علی (علیه السلام):

«کسی از اعلام "نمی دانم" به وقت پرسش شدن
از چیزى که نمی داند حیا نکند».[15]

[*خادمه رقیه خاتون(س)*]

4. خدمت به میهمان و ...:

امام علی (علیه السلام):

«سه چیز است که نباید از آن حیا کرد:
خدمت کردن به مهمان، برخاستن او از جاى خود براى پدر
و معلم خود [براى تواضع ایشان]، و طلب کردن
حقّ خود، اگر چه اندک باشد».[16]

[*خادمه رقیه خاتون(س)*]

5. گفتن حقّ:

امام على (علیه السلام):

«کسى که از گفتن حقّ حیا کند احمق است».[17]

[*خادمه رقیه خاتون(س)*]

6. بخشش اندک:

امام علی (علیه السلام):

«از بخشش [مالی] اندک حیا مکن، که
نومید کردن کمتر از آن است ».[18]

[*خادمه رقیه خاتون(س)*]

7. طلب مال حلال:

امام صادق (علیه السلام):

«کسی که از طلب مال حلال حیا نکند، هزینه هایش سبک شود
و خداوند خانواده اش را از نعمت خویش بهره مند گرداند».[19]

[*خادمه رقیه خاتون(س)*]

8. درخواست از خدا:

امام صادق (علیه السلام):

«هیچ چیز در نزد خداوند محبوب تر از آن نیست که از او چیزی درخواست شود،
پس هیچ یک از شما نباید حیا کند از این که از رحمت خداوند درخواست کند؛
اگرچه [خواسته او] یک بند کفش باشد».[20]

خلاصه سخن آنکه:

اگر آنگونه که اسلام فرموده به صفت نیک حیا در تمام ابعادش توجه شود و عملاً
رعایت گردد موجب پاکسازى فرد و جامعه می گردد، چنانکه شکستن مرز حیا
زمینه ساز و گسترش دهنده فساد محیط خواهد بود.

[*خادمه رقیه خاتون(س)*]

پی نوشت:

[1]. کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج 2، ص 106
[2]. ر. ک: «مفهوم شناسی حیا»، سؤال 74234 سایت اسلام کوئیست
[3]. مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج 75، ص 200
[4]. قادری هندی، علاء الدین علی بن حسام الدین، کنز العمال فی سنن الأقوال و الأفعال،ج 3، ص 118
[5]. ر. ک: شجاعى، محمد صادق ، درآمدى بر روانشناسى تنظیم رفتار با رویکرد اسلامى، ص 307 ٓ 315
[6]. لیثی واسطی، علی، عیون الحکم و المواعظ، ص 121
[7]. همان، ص 231.
[8]. سید رضی، محمد بن حسین، نهج البلاغة، محقق، صبحی صالح، نامه 69، ص 459
[9]. طبرسی، علی بن حسن، مشکاة الأنوار فی غرر الأخبار، ص 184
[10]. اربلی، علی بن عیسی، کشف الغمة فی معرفة الأئمة، ج 2، ص 205
[11]. قصص، 25.
[12]. مدرسی، سید محمدتقی، تفسیر هدایت، ج 9، ص 282
[13]. ابن شعبه حرانی، حسن بن علی، تحف العقول عن آل الرسول (صلی الله علیه و آله)
[14]. نهج البلاغة، حکمت 82، ص 482.
[15]. همان.
[16]. عیون الحکم و المواعظ، ص 212.
[17]. تمیمی آمدی، عبد الواحد بن محمد، غرر الحکم و درر الکلم، ص 628
[18]. نهج البلاغة، حکمت 67، ص 479.
[19]. صدوق، محمد بن على ، من لا یحضره الفقیه، ج 4، ص 410
[20]. کافی، ج 4، ص 21.




منابع:
سایت اسلام کوئیست
سایت صراط

فرآوری:
آمنه اسفندیاری
بخش اخلاق و عرفان تبیان