رادار چیست؟ (نحوه کار، انواع و تاریخچه رادار در ایران و جهان)
رادار (Radar) از حروف اول کلمات Radio Detection and Ranging به معنای کشف و فاصله یابی رادیویی گرفته شده است. این اصطلاح را نیروی دریایی آمریکا در سال 1941 پیشنهاد داد و حدود 76 کشور آن را پذیرفتند.
رادار در طبیعت
شاید رادار طبیعی بیشترین استفاده را برای خفاش دارد. چرا که این پرنده شب پرواز، دارای حس بینایی ضعیفی است و به کمک طبیعت راداری که دارد، می تواند موانع دور و بر خود را تشخیص دهد. خفاش هنگام پرواز فریادهای ابر صوتی خاصی ایجاد می کند که پس از برخورد با اجسام مختلف، منعکس می شود و به گوش خفاش می رسد. به وسیله همین پژواک صداهای ابر صوتی است که نوع مانع و فاصله آن را تشخیص می دهد و طوری پرواز می کند که از تصادم با آنها در امان باشد. والها و دلفینها نیز از همین پدیده بازتاب استفاده می کنند که در مورد بازتابهای صوتی به آن"سونار" گفته می شود.
مبانی کار رادار
در واقع اختراع رادار از یک پدیده فیزیکی و بسیار طبیعی به نام انعکاس گرفته شده است. همه ما بارها و بارها بازگشت صدا را در مقابل صخره های عظیم تجربه کرده ایم. نور خورشید هم با استفاده از همین پدیده است که هنگام شب با انعکاس از سطح ماه به ما می رسد. امواج رادیویی و الکترو مغناطیس نیز قابلیت انعکاس و بازتاب دارند و رادار بر اساس همین خاصیت ساده به وجود آمد. بنابراین بشر در ساخت رادار از طبیعت استفاده های فراوان و اساسی کرده و با تغییراتی جزئی برای خود وسیله ای سودمند ساخته است. ساده ترین رادارها در حقیقت از یک فرستنده و یک گیرنده رادیویی به وجود آمدند. این وسایل ابتدایی فقط قادر بودند وجود شیء را اعلان کنند و به هیچ وجه توانایی تشخیص اندازه و ویژگیهای دیگر آن را نداشتند.
مکانیسم کار رادار
همان طور که امواج دریا و امواج صوتی پس از رسیدن به مانعی منعکس می شوند، امواج الکترومغناطیسی هم وقتی به مانعی برخورد کردند، بر می گردند و ما را از وجود آن آگاه می سازند. به کمک امواج الکترومغناطیسی نه تنها از وجود اجسام در فاصله دور باخبر می شویم، بلکه به طور دقیق تعیین می کنیم که آیا ساکن هستند یا از ما دور و یا به ما نزدیک می شوند؟ حتی سرعت جسم نیز بخه وبی قابل محاسبه است. امواج منتشر شده از رادار، پس از برخورد به یک جسم دور، بازتاب یافته و به طرف نقطه حرکت بر می گردند. امواج برگشتی توسط دستگاه های خاص در مبدا تقویت می شوند و و بعد از تقویت در یک نشانگر یا همان اسکوپ رادار نشان داده میشوند. از روی مدت رفت و برگشت این امواج، فاصله بین جسم و رادار اندازه گیری می شود.
مکانیزم کار رادار به صورت شماتیک
رادارها قادرند اهداف متحرک را از اهداف ثابت fتشخیص دهند. به این منظور فرآیندی فنی به نام MTI وجود دارد. بر این اساس اگر سرعت یک هدف از 100 کیلومتر بر ساعت کمتر بود آن هدف را حذف و بالاتر از آن را به عنوان هدف متحرک نشان دهد. این سامانه در حقیقت فیلتر نشاندهنده اهداف متحرک از ثابت است.
استفاده از رادار عموماً در راستای سه هدف زیر می باشد:
1- شناسایی حضور یا عدم حضور یک جسم در فاصلهای مشخص: عمدتاً آنچه که شناسایی می شود متحرک است، مانند هواپیما، اما رادار قادر به شناسایی حضور اجسامی که مثلاً در زیر زمین نیز مدفون شدهاند، می باشد. در بعضی از موارد حتی رادار می تواند ماهیت آنچه را که می یابد مشخص کند، مثلاً نوع هواپیمایی که شناسایی می کند.
2- شناسایی سرعت آن جسم: دقیقاً همان فرآیندی که پلیس از آن در بزرگراهها برای کنترل سرعت خودروها از آن استفاده می کند.
3- جابجایی اجسام : شاتلهای فضایی و ماهواره های دوار بر دور کره زمین از چیزی به عنوان رادار حفره های مجازی برای تهیه نقشه جزئیات، نقشههای عوارض جغرافیایی سطح ماه و دیگر سیارات استفاده می کنند.
http://s-gomnam.ir/eslam/showthread.php?tid=14439