روزى على (عليه السلام) نقل كرد كه پيامبر (صلى الله عليه وآله) فرمود: زيرك ترين و هشيارترين انسانها كسى است كه خود را به حساب بكشد و براى بعد از مرگ خود كار بكند.
مردى پرسيد: اى اميرمؤمنان! چگونه نفس خود را به حساب بكشد؟.
امام فرمود: وقتى كه صبح كرد و سپس آن روز فرا رسيد به خويشتن بازگردد و خطاب به خود بگويد: اين نفس! امروز روزى بود كه بر تو گذشت، و هرگز ديگر باز نمى گردد، و خداوند از تو سوال مىكند كه اين روز را در چه راهى به پايان رساندى، چه كارى در آن كردى، آيا خدا را به ياد آوردى و او را ستودى آيا نيازهاى مؤمنان را برآوردى آيا رفع اندوه از مؤمنى نمودى آيا در غياب مؤمن نزد اهل، و فرزندانش آبروى او را حفظ كردى و پس از مرگ او، آيا آبرويش را در ميان بازماندگانش نگه داشتى آيا از غيبت و بدگويى پشت سر مؤمن خوددارى نمودى آيا مسلمانى را يارى كردى، تو در اين روز چه كردى
اگر در پاسخ گفت: كارهاى نيك انجام دادم، خدا را حمد و سپاس كن و تكبير بگو به خاطر توفيقى كه نصيب تو شده است، و اگر گفت: امروز گناه كردم يا كوتاهى نمودم از درگاه خداوند استغفار و طلب آمرزش كن و تصميم بگير كه ديگر تكرار گناه نكنى.
وسايل الشيعه ج 11 ص 379.