حکمت؛ گمشده مؤمن

[*خادمه رقیه خاتون(س)*]

7.اخلاص:

در روایت است پیامبر (ص) فرمود:

مَنْ أَخْلَصَ لِلَّهِ أَرْبَعِینَ یَوْماً فَجَّرَ اللَّهُ یَنَابِیعَ الْحِکْمَهِ مِنْ قَلْبِهِ عَلَى لِسَانِهِ‏؛

هر کسی چهل روز را برای خداوند خالص گرداند خداوند چشمه های
حکمت را از قلب وی بر زبانش جاری می کند.

[*خادمه رقیه خاتون(س)*]

8.تقوا و صداقت:

امام صادق(ع) می فرماید:

الْحِکْمَهُ ضِیَاءُ الْمَعْرِفَهِ وَ مِیرَاثُ التَّقْوَى وَ ثَمَرَهُ الصِّدْقِ؛

حکمت نور معرفت و میراث تقوا
و میوه صداقت است.

[*خادمه رقیه خاتون(س)*]

9.محبت اهل بیت(ع):

امام صادق(ع) می فرماید:

مَنْ أَحَبَّنَا أَهْلَ الْبَیْتِ وَ حَقَّقَ حُبَّنَا فِی قَلْبِهِ جَرَى یَنَابِیعُ الْحِکْمَهِ عَلَى لِسَانِهِ وَ جُدِّدَ الْإِیمَانُ
فِی قَلْبِهِ وَ جُدِّدَ لَهُ عَمَلُ سَبْعِینَ نَبِیّاً وَ سَبْعِینَ صِدِّیقاً وَ سَبْعِینَ شَهِیداً
وَ عَمَلُ سَبْعِینَ عَابِداً عَبَدَ اللَّهَ سَبْعِینَ سَنَهً؛

هر کسی ما اهل بیت را دوست بدارد و محبت ما در قلب او ثابت و جا افتاده باشد،
چشمه های حکمت بر زبان وی جاری می شود و ایمان در قلب وی تازه و نو می گردد
و عمل هفتاد پیامبر و هفتاد صدیق و هفتاد شهید و عمل هفتاد عباد که
هفتاد سال خداوند را عبادت کرده باشند برای
او نوشته و تازه می شود.

[*خادمه رقیه خاتون(س)*]

10.ترک لذات و شهوات :

پس انسان باید در زهد ورزی نسبت به دنیا به جایی برسد که دنبال
لذات و شهوات نباشد و با حفظ نفس از لذات زمینه را
برای رشد حکمت فراهم آورد.

امام على علیه‌السلام می‌فرمایند:

أوّلُ الحِکمَهِ تَرْکُ اللَّذّاتِ، وآخِرُها مَقْتُ الفانِیاتِ؛

نخستین گام حکمت وانهادن لذتهاست و آخرین گام آن
دشمن داشتن هر آنچه فانى مى ‏شود.

(غرر الحکم : ۳۰۵۲)

[*خادمه رقیه خاتون(س)*]

11.امام على علیه‌السلام هم چنین در باره تسلط بر
نفس و شهوت و لذات خواهی آن می فرماید:

اغْلِبِ الشّهْوَهَ تَکمُلْ لکَ الحِکمَهُ؛

بر شهوت و خواهش نفس چیره شو،
حکمتت به کمال مى ‏رسد.

(غرر الحکم : ۲۲۷۲)

[*خادمه رقیه خاتون(س)*]

12.ملازمت حق و اطاعت حق دار:

در حدیث دیگری از امیرالمومنین علیه‌السلام آمده است:

رأسُ الحِکمَهِ لُزومُ الحقِّ وطاعَهُ الُمحِقِّ؛

پایبندى به حق و فرمانبرى از کسى که بر حق
مى‏ باشد، اساس حکمت است.

(غررالحکم، ص ۵۹)

[*خادمه رقیه خاتون(س)*]

13.عصمت و خویشتن داری:

امام على علیه‌السلام در جایی دیگر به تقوا اشاره کرده
و به نقش آن در بسترسازی حکمت فرموده است:

لاحِکمَهَ إلّا بعِصْمَهٍ؛

حکمت جز با خویشتن دارى از گناه بدست نمى ‏آید.

(غرر الحکم : ۱۰۹۱۶)

[*خادمه رقیه خاتون(س)*]

14.اطاعت از خدا و معصوم:

همان طوری که گفته شده اطاعت از خدا و پیامبر(ص) و امام معصوم(ع)
از دیگر اسباب تولید حکمت در انسان است. پیامبر(ص) می فرماید:

إنّ أشْرَفَ الحَدیثِ ذِکْرُ اللَّهِ ورأسَ الحِکمَهِ طاعَتُهُ؛

شریف ترین سخن ذکر الله و اساس حکمت اطاعت از خدا است.

( الأمالی للصدوق : صص ۵۷۶ و ۷۸۸)

[*خادمه رقیه خاتون(س)*]

15.مدارا:

پیامبر(ص) در اشاره به این اصل تاثیرگذار
در ایجاد حکمت در قلب می فرماید:

إنّ الرِّفْقَ رأسُ الحِکمَهِ؛

مدارا و رفق با دیگران اساس حکمت است.

(کنز العمّال : ۵۴۴۴)

[*خادمه رقیه خاتون(س)*]

16.مراعات شریعت و حفظ دین:

چنان که گفته عمل به مفاد شریعت و احکام و قوانین آن در کنار
معارف قرآنی نقش تعیین کننده در ایجاد حکمت دارد.

امیرمومنان امام علی(ع) می فرماید:

حِفْظُ الدِّین ثَمرَهُ المَعرِفَهِ ورَأسُ الحِکْمَهِ؛

حفظ دین میوه معرفت و خودش اساس حکمت است.

( غرر الحکم : ۴۹۰۳)