روز جهانی بدون دخانیات

[حسنعلی ابراهیمی سعید]

عوارض جسمی دخانیات
سیگار، سلامت جسمی انسان را به طور جدی به مخاطره می‌اندازد. برخی از آثاری که مصرف این ماده مخدر بر وجود انسان می‌گذارد، عبارتند از: اختلال در هوش، حافظه و عمل فراگیری، ایجاد سکته مغزی و قلبی، ضعف بینایی، زردی، پوکی و فساد دندان‌ها، بوی بد دهان، فساد لثه، اختلالات گوارشی مانند سوء هاضمه و بی‌اشتهایی، اختلالات قلبی، ازدیاد فشار خون، تپش قلب، انفاکتوس، بی‌نظمی در حرکات قلب، مسمومیت تدریجی خون، کمردرد به دلیل نارسایی گردش خون در عضلات پشت بدن و ضعف آنها، ایجاد حساسیت در دستگاه تنفس، تحریک مخاط تنفسی و ایجاد سرفه، ایجاد انواع سرطان‌ها به ویژه سرطان‌های مجاری تنفسی مانند سرطان زبان، حنجره و ریه، اختلالات بینایی، کاهش مقاومت بدن در مقابل بیماری‌ها و بالاخره مرگ زودرس. طبق بررسی‌های سازمان بهداشت جهانی، تلفات مستقیم دخانیات در جهان، بالغ بر 4 میلیون نفر در سال است. به همین دلایل، این سازمان در سال 1957م. استعمال دخانیات را به عنوان یک بیماری و در ردیف سایر اعتیادها ذکر کرد. این امر برای خود سیگاری‌ها نیز مسلّم شده است؛ اما اکثر آنها منکر این واقعیت می‌شوند.

[حسنعلی ابراهیمی سعید]

بررسی‌ها نشان داده است که کودکانی که والدین سیگاری دارند، بیشتر بیمار می‌شوند. این کودکان نسبت به کودکانی که والدین سیگاری ندارند، بیشتر دچار بیماری‌های ذات‌الریه، سرماخوردگی و... می‌شوند و اندامی ضعیف‌تر از حد معمول دارند. مصرف سیگار در مادران نیز سبب بروز سقط جنین و تولد نوزادهای نارس و نوزادانی با وزن غیرطبیعی می‌شود.2

[حسنعلی ابراهیمی سعید]

دریچه‌ای به اعتیاد
کارشناسان مسائل بهداشتی و تربیتی، بر این باورند که استعمال دخانیات، دریچه‌ای برای ورود به دنیای انواع مواد اعتیادآور و بسیاری از ناهنجاری‌ها و بزهکاری‌های اجتماعی است.
تحقیقات نشان داده است که «اگر چه هر فرد سیگاری معتاد نمی‌شود، اما بیشتر افراد سیگاری خیلی سریع معتاد می‌شوند».3 اعتیاد، قدرت تفکر، اندیشه و اراده را از انسان می‌گیرد و سبب سقوط بسیاری از ارزش‌ها و هنجارهای فرهنگی و اخلاقی می‌شود؛ تا جایی که گاه فرد معتاد، حقوق دیگران را زیر پا می‌گذارد و در میان جمع یا در مکان‌های عمومی سیگار می‌کشد.
بنابراین، باید از غرق شدن در مرداب اعتیاد هراسید و از همان آغاز، پایان کار را اندیشه کرد. حضرت علی علیه‌السلام می‌فرماید: «حاصل دوراندیشی سلامت است».4 با دوراندیشی و به کارگیری صحیح اندیشه، سلامت و سعادت خود را تضمین کنیم.

[حسنعلی ابراهیمی سعید]

عوامل رویکرد جوانان به سیگار
الف) خانواده و گرایش به دخانیات؛ بسیاری از کارشناسان بر این عقیده‌اند که نخست باید علت و ریشه این رفتار را در کانون خانواده جست. خانواده کانونی است که انسان در آن خوب و بد را می‌آموزد و سبک زندگی خود را برای آینده پایه‌گذاری می‌کند. در محیط گرم و صمیمی خانواده‌ای که در آن روابط خوب و دوستانه‌ای حاکم است، معمولاً کودکانی سالم، با شخصیتی مثبت و فعال پرورش می‌یابند که به روشنی می‌توان بازتاب عشق و علاقه خانوادگی را در اعتماد به نفس، موفقیت‌ها و رفتارهای شایسته آنان دید. در مقابل، نبود دوراندیشی و گذشت، اختلافات خانوادگی، بی‌بندوباری، از هم پاشیدن خانواده، کمبودها و هر گونه سهل‌انگاری و بی‌توجهی والدین در تعلیم و تربیت فرزندان و بی‌توجهی به سرنوشت و آینده آنان، محبت‌های افراطی و یا سخت‌گیری‌های بیش از حد، فرزندان را دچار نوعی سرگردانی می‌کند. از این رو، گاهی برای آرامش فکر، فرار از تنهایی، وقت‌گذرانی و صرف نیروی اضافی خویشتن، به سوی فعالیت‌ها و رفتارهای ناهنجاری چون سیگار کشیدن و سایر مواد مخدر کشیده می‌شوند.5

[حسنعلی ابراهیمی سعید]

بنابراین، به جرأت می‌توان گفت دلیل بسیاری از نابسامانی‌های جوانان، خانواده‌ها هستند و نابسامانی‌ها نیز به نوبه خود، از بی‌ایمانی‌ها، بی‌اعتقادی‌ها و بی‌بندوباری‌ها نشأت می‌گیرد.
ب) گروه همسالان و گرایش به دخانیات؛ پس از خانواده، گروه همسالان، دومین عامل اثرگذار در رفتارهای افراد است و نفوذ و تأثیرگذاری آنها بر فرد، در دوران بلوغ به اوج خود می‌رسد و نفوذ والدین رو به کاهش می‌رود؛ به طوری که آنان ترجیح می‌دهند بیشتر اوقات خود را با همسالانشان بگذرانند و اغلب در موضوعی خاص، مثل روی آوردن به استعمال دخانیات، با آنان هماهنگ می‌شوند. همسالان بر رفتار و شخصیت اجتماعی یکدیگر تأثیر نیرومندی می‌گذارند.6 انتخاب دوست و همنشین مناسب در این دوران، بسیار مهم و سرنوشت‌ساز است. معاشرت‌های نامناسب، به ویژه با افراد ناباب و معتاد، سبب خواهد شد که آنان نیز به بیراهه کشیده شوند.

[حسنعلی ابراهیمی سعید]

ج) سایر عواملِ گرایش به دخانیات؛ واقع آن است که برخی از افراد، به این دلیل سیگاری می‌شوند که از خطرات بسیار آن آگاه نیستند. برخی از نوجوانان و جوانان نیز مصرف سیگار را نماد بزرگی، آقایی و بلوغ می‌دانند. عده‌ای هم علت سیگار کشیدن خود را بیکاری و یک‌نواختی زندگی می‌دانند. برخی استعمال دخانیات را به عنوان شکلی از خوددرمانی برای رهایی از افسردگی، اضطراب و ناراحتی‌ها می‌دانند.

[حسنعلی ابراهیمی سعید]

ترک سیگار
در ترک سیگار آن چه مهم است، اراده و تصمیم، همراه صبر و حوصله است. «برای ترک اعتیاد می‌توان با روش کم کردن، خیلی راحت خود را درمان کرد. برای این کار، باید با صبر و حوصله و تحمل، هر چند روز یک‌بار، اندکی از مقدار مصرفی خود را کاهش داد و بالاخره پس از مدتی، آن را به صفر رسانید».7 در این روزها می‌توان چیزهای دیگر مانند تنقلات و آدامس را جایگزین کرد و در دسترس خود قراد داد و به اشتغالات گوناگون خود را سرگرم نمود.
خانواده هم در گرایش به دخانیات و هم در ترک و دوری از آن، نقش بنیانی و اساسی دارد. خانواده، باید بتواند برای اوقات فراغت و صرف نیروی اضافی کودک، نوجوان و جوان خود، با مشورت و همراهی او و در نظر گرفتن علایق و خواسته‌هایش، تفریح‌ها و فعالیت‌هایی سالم در اجتماع برنامه‌ریزی کند. همیشه و در همه حال، در پستی‌ها و بلندی‌ها و در پیچ و خم‌های بسیار زندگی، دست او را بگیرد و او را به سوی خوشبختی و کمال سوق بدهد.

[حسنعلی ابراهیمی سعید]

پي نوشت :
1. از میکده تا ماتمکده، ص 100؛ احمد راهرو خواجه، چرا بعضی از مردم سیگار می‌کشند، مجله اصلاح و تربیت، سال هفتم، ش 79، ص 20.
2. مجله اصلاح و تربیت، ص 20.
3. همان، ص 19.
4. نهج‌البلاغه، ترجمه محمد دشتی، حکمت 181.
5. هدایت‌الله ستوده، آسیب‌شناسی اجتماعی، جامعه‌شناسی انحرافات، آوای نور، تهران 1380، ص 44.
6. همان.
7. فرهنگ مواد مخدر، ص 21.
منبع:http://www.hawzah.net

[حسنعلی ابراهیمی سعید]

یه پُک سیگار!
نویسنده: صغری ممبینی


استعمال دخانیات، یک اعتیاد است؛ نه یک عادت. برخی از ما ممکن است استعمال دخانیات را تنها یک عادت بد تلقی کنیم؛ اما واقع آن است که نیکوتین، ماده فعال و خطرزای تنباکو، دارویی اعتیاد برانگیز است که سبب وابستگی و تداوم مصرف می‌شود؛ چنان که افراد سیگاری برای ترک و دوری از آن مشکل دارند و دچار ناراحتی‌هایی می‌شوند.
عوارض جسمی دخانیات

سیگار، سلامت جسمی انسان را به طور جدی به مخاطره می‌اندازد. برخی از آثاری که مصرف این ماده مخدر بر وجود انسان می‌گذارد، عبارتند از: اختلال در هوش، حافظه و عمل فراگیری، ایجاد سکته مغزی و قلبی، ضعف بینایی، زردی، پوکی و فساد دندان‌ها، بوی بد دهان، فساد لثه، اختلالات گوارشی مانند سوء هاضمه و بی‌اشتهایی، اختلالات قلبی، ازدیاد فشار خون، تپش قلب، انفاکتوس، بی‌نظمی در حرکات قلب، مسمومیت تدریجی خون، کمردرد به دلیل نارسایی گردش خون در عضلات پشت بدن و ضعف آنها، ایجاد حساسیت در دستگاه تنفس، تحریک مخاط تنفسی و ایجاد سرفه، ایجاد انواع سرطان‌ها به ویژه سرطان‌های مجاری تنفسی مانند سرطان زبان، حنجره و ریه، اختلالات بینایی، کاهش مقاومت بدن در مقابل بیماری‌ها و بالاخره مرگ زودرس. طبق بررسی‌های سازمان بهداشت جهانی، تلفات مستقیم دخانیات در جهان، بالغ بر 4 میلیون نفر در سال است. به همین دلایل، این سازمان در سال 1957م. استعمال دخانیات را به عنوان یک بیماری و در ردیف سایر اعتیادها ذکر کرد. این امر برای خود سیگاری‌ها نیز مسلّم شده است؛ اما اکثر آنها منکر این واقعیت می‌شوند.1
بررسی‌ها نشان داده است که کودکانی که والدین سیگاری دارند، بیشتر بیمار می‌شوند. این کودکان نسبت به کودکانی که والدین سیگاری ندارند، بیشتر دچار بیماری‌های ذات‌الریه، سرماخوردگی و... می‌شوند و اندامی ضعیف‌تر از حد معمول دارند. مصرف سیگار در مادران نیز سبب بروز سقط جنین و تولد نوزادهای نارس و نوزادانی با وزن غیرطبیعی می‌شود.2
دریچه‌ای به اعتیاد

کارشناسان مسائل بهداشتی و تربیتی، بر این باورند که استعمال دخانیات، دریچه‌ای برای ورود به دنیای انواع مواد اعتیادآور و بسیاری از ناهنجاری‌ها و بزهکاری‌های اجتماعی است.
تحقیقات نشان داده است که «اگر چه هر فرد سیگاری معتاد نمی‌شود، اما بیشتر افراد سیگاری خیلی سریع معتاد می‌شوند».3 اعتیاد، قدرت تفکر، اندیشه و اراده را از انسان می‌گیرد و سبب سقوط بسیاری از ارزش‌ها و هنجارهای فرهنگی و اخلاقی می‌شود؛ تا جایی که گاه فرد معتاد، حقوق دیگران را زیر پا می‌گذارد و در میان جمع یا در مکان‌های عمومی سیگار می‌کشد.
بنابراین، باید از غرق شدن در مرداب اعتیاد هراسید و از همان آغاز، پایان کار را اندیشه کرد. حضرت علی علیه‌السلام می‌فرماید: «حاصل دوراندیشی سلامت است».4 با دوراندیشی و به کارگیری صحیح اندیشه، سلامت و سعادت خود را تضمین کنیم.
عوامل رویکرد جوانان به سیگار

الف) خانواده و گرایش به دخانیات؛ بسیاری از کارشناسان بر این عقیده‌اند که نخست باید علت و ریشه این رفتار را در کانون خانواده جست. خانواده کانونی است که انسان در آن خوب و بد را می‌آموزد و سبک زندگی خود را برای آینده پایه‌گذاری می‌کند. در محیط گرم و صمیمی خانواده‌ای که در آن روابط خوب و دوستانه‌ای حاکم است، معمولاً کودکانی سالم، با شخصیتی مثبت و فعال پرورش می‌یابند که به روشنی می‌توان بازتاب عشق و علاقه خانوادگی را در اعتماد به نفس، موفقیت‌ها و رفتارهای شایسته آنان دید. در مقابل، نبود دوراندیشی و گذشت، اختلافات خانوادگی، بی‌بندوباری، از هم پاشیدن خانواده، کمبودها و هر گونه سهل‌انگاری و بی‌توجهی والدین در تعلیم و تربیت فرزندان و بی‌توجهی به سرنوشت و آینده آنان، محبت‌های افراطی و یا سخت‌گیری‌های بیش از حد، فرزندان را دچار نوعی سرگردانی می‌کند. از این رو، گاهی برای آرامش فکر، فرار از تنهایی، وقت‌گذرانی و صرف نیروی اضافی خویشتن، به سوی فعالیت‌ها و رفتارهای ناهنجاری چون سیگار کشیدن و سایر مواد مخدر کشیده می‌شوند.5 بنابراین، به جرأت می‌توان گفت دلیل بسیاری از نابسامانی‌های جوانان، خانواده‌ها هستند و نابسامانی‌ها نیز به نوبه خود، از بی‌ایمانی‌ها، بی‌اعتقادی‌ها و بی‌بندوباری‌ها نشأت می‌گیرد.
ب) گروه همسالان و گرایش به دخانیات؛ پس از خانواده، گروه همسالان، دومین عامل اثرگذار در رفتارهای افراد است و نفوذ و تأثیرگذاری آنها بر فرد، در دوران بلوغ به اوج خود می‌رسد و نفوذ والدین رو به کاهش می‌رود؛ به طوری که آنان ترجیح می‌دهند بیشتر اوقات خود را با همسالانشان بگذرانند و اغلب در موضوعی خاص، مثل روی آوردن به استعمال دخانیات، با آنان هماهنگ می‌شوند. همسالان بر رفتار و شخصیت اجتماعی یکدیگر تأثیر نیرومندی می‌گذارند.6 انتخاب دوست و همنشین مناسب در این دوران، بسیار مهم و سرنوشت‌ساز است. معاشرت‌های نامناسب، به ویژه با افراد ناباب و معتاد، سبب خواهد شد که آنان نیز به بیراهه کشیده شوند.
ج) سایر عواملِ گرایش به دخانیات؛ واقع آن است که برخی از افراد، به این دلیل سیگاری می‌شوند که از خطرات بسیار آن آگاه نیستند. برخی از نوجوانان و جوانان نیز مصرف سیگار را نماد بزرگی، آقایی و بلوغ می‌دانند. عده‌ای هم علت سیگار کشیدن خود را بیکاری و یک‌نواختی زندگی می‌دانند. برخی استعمال دخانیات را به عنوان شکلی از خوددرمانی برای رهایی از افسردگی، اضطراب و ناراحتی‌ها می‌دانند.
ترک سیگار

در ترک سیگار آن چه مهم است، اراده و تصمیم، همراه صبر و حوصله است. «برای ترک اعتیاد می‌توان با روش کم کردن، خیلی راحت خود را درمان کرد. برای این کار، باید با صبر و حوصله و تحمل، هر چند روز یک‌بار، اندکی از مقدار مصرفی خود را کاهش داد و بالاخره پس از مدتی، آن را به صفر رسانید».7 در این روزها می‌توان چیزهای دیگر مانند تنقلات و آدامس را جایگزین کرد و در دسترس خود قراد داد و به اشتغالات گوناگون خود را سرگرم نمود.
خانواده هم در گرایش به دخانیات و هم در ترک و دوری از آن، نقش بنیانی و اساسی دارد. خانواده، باید بتواند برای اوقات فراغت و صرف نیروی اضافی کودک، نوجوان و جوان خود، با مشورت و همراهی او و در نظر گرفتن علایق و خواسته‌هایش، تفریح‌ها و فعالیت‌هایی سالم در اجتماع برنامه‌ریزی کند. همیشه و در همه حال، در پستی‌ها و بلندی‌ها و در پیچ و خم‌های بسیار زندگی، دست او را بگیرد و او را به سوی خوشبختی و کمال سوق بدهد.
پي نوشت :

1. از میکده تا ماتمکده، ص 100؛ احمد راهرو خواجه، چرا بعضی از مردم سیگار می‌کشند، مجله اصلاح و تربیت، سال هفتم، ش 79، ص 20.
2. مجله اصلاح و تربیت، ص 20.
3. همان، ص 19.
4. نهج‌البلاغه، ترجمه محمد دشتی، حکمت 181.
5. هدایت‌الله ستوده، آسیب‌شناسی اجتماعی، جامعه‌شناسی انحرافات، آوای نور، تهران 1380، ص 44.
6. همان.
7. فرهنگ مواد مخدر، ص 21.

منبع:http://www.hawzah.net


http://rasekhoon.net/Article/Show-28289.aspx

[حسنعلی ابراهیمی سعید]

از خطرات مصرف سیگار





(ETS یا Environmental tobacco smoke )
آمار موجود از اوایل قرن نوزدهم نشان می دهد که کشیدن سیگار میان اقشار تحصیل کرده و مرفه بین سنین 35 تا 64 مرسوم بوده است اما امروزه کشیدن سیگار میان نوجوانان (18- 24 ساله) بخصوص آنها که از رفاه کامل برقرار نیستند رایج می باشد. همچنین رشد مصرف سیگار از دهه 1990 به بیش از 50 درصد رسیده است که عامل اصلی آن را تبلیغات می دانند. در ادامه مطلب قبل در این قسمت به گوشه ای از خطرات کشیدن سیگار اشاره می شود.
خطرات کشیدن سیگار برای سلامتی فرد