19سرباز پرپر شده و سه نکته درباره سه نهاد

[حسنعلی ابراهیمی سعید]

حادثه واژگونی اتوبوس سربازان ارتش که کشته شدن 19 تن و جراحت تعداد دیگری از آنان را به دنبال داشت، تلخکامی و تأثری عمیق در جامعه را به دنبال آورد چه آن که جامعه ایرانی همواره نگاه دلسوزانه ای نسبت به سربازان دارد و وقتی می شنود که بر اثر برخی ندانم کاری ها، به لحظه ای 19 سرباز جوان پرپر شده اند، قطعاً داغدار می شود.

پیش از هر نکته ای باید به بازماندگان این واقعه تلخ، از صمیم قلب تسلیت گفت. خانواده های این سربازان بدانند که همه مردم ایران در عزا و غم آنها شریک اند.

اما نباید همه چیز را با یک همدردی پایان یافته تلقی کرد. آنها که در این سانحه از میان ما رفته اند هرگز بازنخواهند گشت ولی می شود با ریشه یابی این حادثه، مانع از تکرار وقایع مشابه در آینده شد یا به حداقل رساند.



اول آن که باید از ارتش انتقاد کرد که چرا سربازان را در ساعات شب ، راهی کرده است؟ مگر مأموریت مهمی بوده که باید شبانه حرکت می کردند؟
تصادف و سانحه،البته شب و روز نمی شناسد ولی تجربه ثابت کرده است که شب های جاده، آبستن حوادث بیشتری است و نیز، امدادرسانی در شب به مراتب سخت تر و کُندتر از روز است.

ممنوعیت ترددهای شبانه برای موارد مشابه، می تواند احتمال بروز چنین حوادثی را کاهش دهد. چنین دستورالعملی باید درباره مواردی مانند اردوهای دانش آموزی و دانشجویی، سفرهای ورزشی، راهیان نور و ... نیز اعمال شود.
شاید اگر این سربازان، صبح هنگام راهی جاده می شدند، الان نزد خانواده ها یا در مراکز خدمت شان بودند و ذائقه جامعه، چنین تلخ نمی شد.

نکته دوم به ایمنی جاده ها بر می گردد. طبق آنچه پلیس اعلام کرده است، اتوبوس این سربازان به دره ای 20 متری سقوط کرده است و جاده در آن قسمت، فاقد گارد‌‌ ریل بوده است.
باید از وزارت راه و به ویژه اداره راه محل حادثه، پرسید که طبق کدام استاندارد به این نتیجه رسیده اند که جاده ای در کنار دره 20 متری بسازند ولی برای آن، گارد ریل تعبیه نکنند.

آیا اگر گارد ریل های مستحکمی در کنار جاده وجود داشت، الان 19 مادر بی پسر شده بودند؟

این حادثه باید هشداری جدی و حیاتی و گریزناپذیر برای وزارت راه باشد که بر اساس آن، بازبینی فوری تمام جاده ها و رفع نواقص ایمنی شان در دستور کار قرار گیرد چه آن که گاه یک تابلوی هشدار دهنده، یک سرعت گیر استاندارد، یک چراغ خورشیدی، یا یک گارد ریل چند متری می تواند از بروز فجایعی بزرگ جلوگیری کند.

اما سومین نکته به خود پلیس بر می گردد. احتمالاً این جمله را از برخی رانندگان شنیده اید که می گویند: "ترجیح می دهم شب ها در جاده حرکت کنم چون پلیس نیست و می توانم با هر سرعتی که دلم بخواهد برانم."
کسی منکر زحمات پلیس راه نیست ولی به نظر می رسد باید به پلیس راه کمک شود تا بتواند نیرو و امکانات لازم را برای پررنگ سازی حضور شبانه در جاده ها داشته باشد. ضمن این که از پلیس راه انتظار می رود، نظارت جدی تری بر عملکرد رانندگان وسایل نقلیه عمومی داشته باشد، از جمله آن که از فعالیت رانندگان معتاد یا از حرکت اتوبوس هایی که با دستکاری در باک، بمب متحرک شده اند یا از ادامه مسیر اتوبوس هایی که لاستیک هایشان بیش از حد ساییده شده است، ممانعت کند.

منتظریم تا ببینیم نهادهایی که در این مطلب بدانها اشاره شد آیا حرکتی در این خصوص از خود نشان خواهند داد یا این که ترجیح خواهند داد کشته شدن غم انگیز سربازان مظلوم وطن را در پرونده قطور تلفات رانندگی در ایران بایگانی و به روزمرگی های دائمی بسنده کنند؟

[حسنعلی ابراهیمی سعید]

چگونه ۱۹ سرباز به خانه‌ نرسيدند؟

ده‌ها سرباز شيرازي «پادگان‌٠٥ كرمان» از همان روز نخستي كه لباس‌هاي آموزشي‌شان را پوشيدند و پاي در پادگان گذاشتند، تنها به ساعتي فكر مي‌كردند كه «آموزش تمام شود» تا بتوانند «يك بار ديگر به خانه‌هاي‌شان برگردند.»

به گزارش اعتماد، پس از دو ماه آموزش پيوسته و لحظه‌شماري مداوم، سرانجام اين ساعت فرا رسيد اما «اتوبوسي كه براي چندين نفر از اين سربازها آمده بود تا آنها را به شيراز ببرد، به ميانه راه نرسيده، در دره‌اي ٢٠ متري سقوط كرد و جان ١٩سرباز را گرفت؛ در حالي كه ساعت از ١:٢٠ بامداد گذشته بود و سربازها در خوابي عميق فرو رفته بودند.» احمد، يكي از اين سربازها كه از حادثه جان سالم به‌در برده، در بيمارستان، ياد فريادهاي دوستانش مي‌افتد و مي‌گويد: «خواب بوديم كه ناگهان راننده فرياد زد «ترمز بريده»، همه پريدند، وحشت كرده بودند. اتوبوس تكان‌هاي شديدي مي‌خورد و تعادل نداشت. سربازها فرياد مي‌زدند يا علي، يا علي، ناگهان اتوبوس با سر در دره سقوط كرد و روي سنگ‌ها معلق زد؛ ديگر نفهميدم چه شد» اما اكنون همه مي‌دانند چه شده «١٩ سرباز، هنگام بازگشت به خانه كشته شدند و احتمالا تعدادشان بيشتر خواهد شد.»

چگونه ١٩ سرباز به خانه‌ نرسيدند؟

بامداد ديروز، به فاصله يك ساعت، دو دستگاه اتوبوس، حامل ده‌ها سرباز پادگان‌٠٥ كرمان، در محور سيرجان – ني ريز دچار حادثه شدند كه در جريان آن (تا ساعت ٢١ ديروز) ١٩ سرباز كشته و دست كم ٤٠ نفر زخمي شدند. در حادثه نخست كه در ساعت ١:٢٠ بامداد رخ داد، اتوبوس حامل ٤٢ سرباز شيرازي در «دره ٢٠ متري لايرز» سقوط كرده است.

مجتبي خالدي، سخنگوي اورژانس كشور با اشاره به جان باختن ١٩ سرباز در اين حادثه، بر احتمال افزايش تعداد كشته شده‌ها تاكيد كرد و به «اعتماد» گفت: «با اطلاع اورژانس از حادثه، ١١ آمبولانس به محل اعزام و مشخص شد كه يك دستگاه اتوبوس ولوو با ٥٨ سرنشين به دره ٢٠ متري سقوط كرده و در همان ابتدا، جان ١٦ نفر را گرفته است.

خالدي به جان‌باختن سه مجروح در بيمارستان شهداي ني‌ريز اشاره كرد و افزود: «٨ نفر از ٣٨ مجروح حادثه نيز شرايط وخيمي دارند كه اقدامات درماني در بيمارستان رجايي شيراز آنها آغاز شده. البته با توجه به حجم خسارت‌ها، احتمال افزايش تلفات وجود دارد.» به گفته سخنگوي اورژانس كشور تاكنون سه سرباز از بيمارستان ني‌ريز ترخيص شده‌اند و احتمال ترخيص ٥ سرباز ديگر از بيمارستان امام خميني استهبان نيز وجود دارد.

همزمان، سرهنگ كسري سيروسي، فرمانده پليس‌راه شمال استان فارس، علت سقوط اتوبوس در دره را «ناتواني راننده در كنترل خودرو» به دليل «سرعت غيرمجاز» اعلام كرد و گفت: «اتوبوس سربازان در مسير شرق به غرب محور سيرجان به ني‌ريز در حركت بود كه در گردنه لايرز از جاده منحرف شد و پس از برخورد با گاردريل، به دره ٢٠ متري سقوط كرد.» سرهنگ سيروسي از آغاز بررسي‌ها براي تشخيص ميزان تاثير «حمل كالا و انسان قاچاق در اتوبوس» در حادثه نيز خبر داده است؛ موضوعي كه سرهنگ عزيز برزگر، فرمانده منطقه انتظامي ني‌ريز با تاكيد بر آن به تارنماي محلي «ناي ذي نيوز» گفته است كه «در اين اتوبوس، علاوه بر كالاي قاچاق، دو افغان نيز در باك گازوييل خودرو سوار شده بودند كه امدادگران هلال‌احمر، پس از سه ساعت جست‌وجو، جنازه آنها را با شكافتن باك از ميان پاره‌هاي آهن بيرون كشيدند.» «عدم نصب حفاظ در قوس جاده» نيز موضوع ديگري است كه به گفته سرهنگ محمدحسين حميدي، فرمانده پليس راه كشور، بررسي تاثير آن در حادثه آغاز شده است.

نگاه‌ها به حادثه سقوط اتوبوس سربازان، در حالي است كه تنها يك ساعت پس از اين اتفاق، دومين حادثه نيز براي اتوبوس دوم حامل سربازان پادگان‌٠٥ كرمان، در مسير اهواز رخ داد. سرهنگ سيروسي، فرمانده پليس راه شمال فارس درباره اين حادثه نيز گفت: «ساعت ٢:٢٠ بامداد ديروز، يك دستگاه اتوبوس اسكانيا كه آن هم از پادگان‌٠٥ به سمت اهواز حركت كرده بود، در محور سيرجان به ني ريز، به دليل «عدم توجه راننده به جلو» ناشي از «خستگي و خواب آلودگي» در اطراف سروستان واژگون شد و شش سرباز را مجروح كرد.» سربازان مصدوم اين سانحه نيز به بيمارستان منتقل شده‌اند.

شناسايي اجساد سربازها از سوي خانواده‌ها

با گذشت چند ساعت از سقوط اتوبوس سربازان در دره، خانواده آنها به بيمارستان‌هاي ني‌ريز و استهبان سرازير شدند تا شايد با «اميد» به خانه‌هايشان بازگردند. با اين همه، ساعت ٢١ديروز خانواده ١٩ سرباز، تنها توانسته‌اند، جنازه فرزندانشان را در سردخانه‌ها شناسايي كنند. محمدرضا اميري، فرماندار ني‌ريز تعداد اين خانواده‌ها را ١٠-١٢ خانوار اعلام كرد و با اشاره به اسكان آنها در محل‌هاي مناسب به «اعتماد» گفت: «از ساعت ٨ صبح (ديروز)، ده‌ها خانواده سربازان كشته شده و مجروح به ني‌ريز آمدند كه با همكاري هلال احمر و شهرداري، آنها را در خوابگاه‌هاي تربيت‌بدني، دانشگاه‌ها و آموزش و پرورش اسكان داديم و براي‌شان تداركات لازم را فراهم كرديم. همچنين چند مددكار از بهزيستي در اختيارشان گذاشتيم تا در اين شرايط در كنارشان باشند.»

«هر ١٩ سرباز كشته شده، در سردخانه بيمارستان‌هاي ني‌ريز هستند و خانواده‌ها با تصاويري كه از چهره فرزندان‌شان در دست دارند و حضور در سردخانه‌ها، آنها را شناسايي كرده‌اند.» اميري با بيان اين موضوع، شرايط خانواده‌ها را «غمبار» توصيف كرد و با اشاره به «تشكيل پرونده قضايي درباره حادثه» ادامه داد: «پدر و مادر، برادر و خواهر، حتي پسرعمو‌هاي سربازها آمده بودند. آنها اجساد را مي‌بينند. بعضي‌ها تصاوير بچه‌هاي‌شان دست‌شان بود. غم بسيار بالايي است. بيشتر كشته شده‌ها شيرازي هستند.»

روايت يك سرباز از لحظه سقوط

رسول كردگاري، خبرنگار تارنماي «ناي ذي نيوز» كه صبح ديروز، در بيمارستان شهداي ني‌ريز حضور داشت، از قول چند سرباز كه در بيمارستان شرايط بهتري داشتند، به «اعتماد» گفت: «همه خواب بوديم كه ناگهان راننده فرياد زد «ماشين ترمز بريده» او چند ثانيه قبلش از يك ماشين سبقت گرفته و همين باعث شده بود، ترمز از كار بيفتد. اتوبوس تكان‌هاي شديدي مي‌خورد. وحشتي عجيب همه را گرفته بود و سربازها يا علي يا علي مي‌گفتند كه ناگهان اتوبوس به سمت دره رفت و در آن سقوط كرد. اتوبوس روي سنگ‌ها غلت مي‌زد و معلق مانده بود.»

همزمان محمدمهدي توكل، مدير اين تارنماي محلي نيز با اشاره به قاچاق بار و دو تبعه افغان در اين اتوبوس به «اعتماد» گفت: «اتوبوس سقوط كرده به دره، نرسيده به پاسگاه قطرويه (٢٠ دقيقه‌اي محل حادثه) لحظه‌اي توقف كرد تا بار قاچاق انبه، سيگار و ناس در اتوبوس جاسازي كند. دو افغان را هم در باك گازوييل مخفي كردند.

وقتي دوباره حركت كرد، به پاسگاه قطرويه رسيد اما ماموران متوجه بار قاچاق و اتباع افغان نشدند. ٢٠ دقيقه بعد، اتوبوس به دره لايرز رسيد و به دليل سرعت غيرمجاز و سبقتي كه گرفته بود، ترمز بريد و در دره سقوط كرد.»

توكل با تاكيد بر حادثه‌خيز بودن محور سيرجان به ني‌ريز افزود: «اين جاده تا به حال خيلي كشته داده. چند سال پيش، يكي از مسوولان در همين جاده دچار سانحه شد كه زنگ زد آمدند چند تا مهار در نزديكي دره گذاشتند اما فايده چنداني نداشت.

از چند وقت پيش هم قرار شد ديوارهاي سيماني اطراف جاده بسازند كه هنوز تكميل نشده و حادثه دقيقا جايي اتفاق افتاده كه هنوز گاردريل فلزي قديمي دارد.»

مسوول تعاوني: راننده در كماست

مدير تعاوني‌اي كه اتوبوس سقوط كرده را به پادگان ‌٠٥ فرستاده درباره حادثه به «اعتماد» گفت: «ديروز (سه‌شنبه) از پادگان زنگ زدند، گفتند اتوبوس مي‌خواهيم براي شيراز. ما هم يك دستگاه ولوو را از نظر فني چك كرديم و با راننده‌اي باتجربه و قديمي، همراه صاحب ماشين و سه كمك‌راننده، در مجموع ٥ نفر، به پادگان فرستاديم اما چند ساعت بعد باخبر شديم كه اتوبوس با ٤٢ سرباز در دره لايرز سقوط كرده. فعلا نمي‌دانيم دقيقا چه اتفاقي افتاده چون هم راننده باتجربه بود و هم ماشين را قبل از اعزام چك كرده بوديم.» به گفته او راننده مردي ٦٠ ساله است كه پس از حادثه در كما فرو رفته است.

با اين همه صاحب ماشين و دو كمك‌راننده در دم كشته شده‌اند و حال كمك راننده سوم نيز وخيم است. مسوول اين تعاوني درباره تعداد سرنشينان اتوبوس كه از سوي سخنگوي اورژانس كشور ٥٨ نفر اعلام شده و همچنين دو افغان قاچاق كه فرمانده انتظامي نيريز بيان كرده نيز گفت: «اتوبوس ٤٢ سرباز سوار كرده بود. هيچ افغاني هم نمي‌تواند در مخزن گازوييل دوام بياورد.»

روايت مسوول اين تعاوني در حالي است كه كيلومترها دورتر از او، لحن راننده‌هاي اتوبوس‌هاي ني‌ريز نيز هنگام تعريف آنچه بر سربازها گذشته، همراه با اندوه است. شهر آنها، از صبح ديروز مملو از خانواده سربازان كشته يا مجروح شده است. يكي از ‌آنها به «اعتماد» مي‌گويد: «سرباز‌ها همه فوق ليسانس و ليسانس و بيشتر شيرازي بودند.

از صبح خانواده‌هاي‌شان آمده‌اند در شهر پي بچه‌هاي‌شان. ما راننده را نمي‌شناسيم اما مي‌گويند چون سرعت مي‌رفته ناگهان ترمز بريده و در دره ٢٠ متري سقوط كرده. البته آن جاده (سيرجان به ني‌ريز) گردنه‌هايي با عمق ٨٠ متر هم دارد. سربازها، بنده خداها خواب بودند كه اين اتفاق براي‌شان افتاد» و آخرين خواب ١٩ سرباز پادگان ‌٠٥ كرمان، خيلي طولاني شد

[حسنعلی ابراهیمی سعید]

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

[حسنعلی ابراهیمی سعید]

جزئیاتی از اتوبوسی که سربازان وطن را به کام مرگ فرستاد/ قاچاق مواد مخدر و مسافر افغان در کنار باکجامعه > پلیس - قائم مقام وزیر بهداشت از جزئیات تازه ای خبر داد که باعث تصادفات مرگبار اخیر سربازان شده. به گفته دکتر حریرچی این اتوبوس سه بار مواد مخدر، سیگار و میوه قاچاق کرده و مسافران غیرمجاز زیادی را جاسازی کرده بود.
به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین خبر فاجعه بار سقوط اتوبوس حامل سربازان وطن به دره و کشته شدن 13 تن از آنان آنقدر مهم است که در روزهای گذشته تبدیل به دغدغه اصلی اهالی رسانه شده است. در برنامه گفتگوی ویژه خبری دیشب از شبکه 2 سیما نیز میزگردی برای بررسی علل این تصادف و بالا بودن آمار کشته شدگان جاده ای برگزار شد. دکتر ایرج حریرچی قائم مقام وزارت بهدایت و سرهنگ محمد حسین حمیدی رئیس پلیس راه ناجا به صورت حضوری در این میزگرد شرکت داشتند و امیر سرتیپ دوم سید کمال پیامبری معاون آموزش نیروی زمینی ارتش و یک کارشناس تصادف نیز به صورت تلفنی به بیان نظرات خود پرداختند. در ادامه مشروح این میزگرد را می خوانید:آخرین آمار و اطلاعات کشته شدگان حادثه نیریز چقدر است؟
حمیدی: در حادثه نیریز اتوبوس به دره سقوط کرد و 13 نفر در لحظه و 7 نفر در بیمارستان کشته شدند. در اولین ساعات بروز حادثه همکارانم در محل حضور یافتند و به بررسی همه جانبه حادثه پرداختند. در این حادثه عملکرد راننده در طول مسیر مورد بررسی قرار گرفت و مشخص شد که راننده تجربه کافی داشته است.راننده در گردنه نرسیده به نیریز با ترمزهای پی در پی سبب می شود تا ترمز اتوبوس عملکرد خود را از دست بدهد. همیشه عامل انسانی بیشترین سهم را در بروز تصادفات داشته است. امیر سرتیپ دوم سید کمال پیامبری معاون آموزش نیروی زمینی ارتش به صورت تلفنی وارد گفتگو شد:سربازانی که دچار این سانحه شدند از چه مرکزی منتقل می شدند؟
پیامبری: حادثه اخیر منجر به کشته شدن 20 نفر از سربازان می شود. این سربازان دوره آموزشی خود را در صفر 5 کرمان تمام کرده بودند و با دریافت برگه مرخصی در جهت رفتن به محل های مسکونی خود اقدام کرده بودند. این عزیزان قصد رفتن به محل زندگی خود را داشتند و اتوبوسی که حامل آنها بود را ارتش از شرکت های اتوبوسرانی اتوبوس کرایه می کند و لذا استانداردهای اتوبوس کاملاً مشهود بوده است. این اتوبوس تابع استاندارهای لازم بوده است. ما نیز در کنار خانواده جانباختگان از همان لحظه حادثه حضور داشتیم و در حال حاضر فرمانده نیروی زمینی ارتش در استان فارس در حال رسیدگی به موضوع است. آخرین وضعیت سانحه دیدگان تصادفات اخیر سربازان چیست؟
دکتر ایرج حریرچی قائم مقام وزیر بهداشت: دو شب گذشته که دو سانحه تصادف رانندگی یکی در ساعت یک و بیست دقیقه و دیگری در ساعت 2 و 18 دقیقه اتفاق افتاد در کمتر از ده دقیقه یعنی حدود 6 دقیقه آمبولانس ها بر سر هر دو صحنه تصادف حضور داشتند و 26 آمبولانس و یک اتوبوس آمبولانس به سر صحنه رفتند. متاسفانه 16 نفر سر صحنه تصادف داشتیم 3 نفر نیز حین ورود به بیمارستان نیریز مرحوم شدند و از مجروحانی که به بیمارستان رفتند نیز تا کنون بیش از 50 درصدشان ترخیص شدند و 13 نفر نیز در حال حاضر در آی سی یو به سر می برند که از این تعداد حال 5 نفر از آن ها وخیم است.علت این حادثه چه چیزی شناخته شده؟
حریرچی: اتوبوسی که 19 کشته داد و حامل سربازان کشورمان بود، راننده به جای این که 40 سرباز را سوار کند 45 سرباز سوار کرده بود ضمن این که 8 نفر مسافر قاچاق نیز داشته که این مسافران قاچاق در کنار باک و صندوق اتوبوس جایگیر شده بودند.
این اتوبوس آخرین بار در سیرجان کنترل می شود و ظرفیت اضافه نداشته. از شهر سیرجان که سوار شده اند در کمربندی مسافر قاچاق سوار شده. بعد از این که عزیزان ما افطار کردند در بین راه 3 خودروی یکی شاسی بلند و یکی پژو مراجعه گرده و میوه قاچاق و انبه و سیگار و مواد مخدر قاچاق کرده. سربازان اعتراض کرده اند. یکی از سربازان که زنده است می گوید راننده پیرمردی 70 ساله بوده وقتی اعتراض کردیم که چرا تند می روی به ما توهین کرده. سرشیفت سربازان ما که الان در آی سی یو بستری است، می گوید داخل اتوبوس صندلی دوم را باز کردند. دست می آمد و قاچاق را می داد و راننده و شاگردش جاسازی می کردند. پول گرفتند و راه افتادند.راننده هم فوت کرده؟
حریرچی: نه، راننده زنده است. شکستگی قاعده جمجمه دارد. امروز عمل کرده و در بخش ویژه بستری است.اینها را چه کسی باید کنترل کند؟
سرهنگ حمیدی رئیس پلیس راهور: جی پی اس های این اتوبوسها آفلاین و قدیمی است که دارد تبدیل به آنلاین می شود. این اتوبوس در داخل پادگان و جلوی پلیس کنترل شده ولی بعد از اینکه پاسگاه را رد می کند در بین سیرجان و نیریز این بارگیری ها صورت می گیرد و قبل از نیریز از سیستم خارج می شود.
چه کسی باید سرعت و حرکت آنها را کنترل کند؟
حمیدی: جی پی اس های آفلاین، کنترل موردی است و پاسخگوی نیازها نیست. این اتوبوسها مسئولیتش را شرکت حمل و نقل است. صاحب ماشین داخل خودرو است و باید پاسخگو باشند و ضامن سالم رساندن مسافران است.
با توضیحات شما مشخص می شود که مردم باید خودشان گزارش دهند و جانشان پای خودشان است و کسی کنترل نمی کند.
محمد کریم خسروی کارشناسی رسمی دادگستری در امور تصادفات به صورت تلفنی وارد گفتگو شد.
علت این حادثه را چطور ارزیابی می کنید؟
خسروی: در سالهای اخیر کمتر شاهد این حوادث هستیم ولی به واسطه زمین پیما بودن کشور و تعداد زیاد سفرهای زمینی برخی اوقات شاهد حوادث ناگوار هستیم. حوادث مشابه که شرایط اردویی دارند عمق فاجعه را بهتر نشان می دهد. یا عامل تصادف راننده است یا راه یا وسیله نقلیه. عامل چهارم نیز جدیدا اضافه شده که سازمانهای مسئول و امداد و نجات هستند. نقش سازمان حمل و نقل و قصور شرکت تعاونی مربوطه در این قضیه مشخص است. اگر احساس کنیم همه مسئولان این قسمت، عوامل انسانی هستند، نتیجه می گیریم عامل انسانی بیشترین سهم را دارد. راننده سهم خود را دارد. وسیله نقلیه تولید سال 82 است و معاینه فنی و کارت سلامت راننده نیز نیاز به بررسی دارد. همچنین نظاماتی که باید کنترل کنند عامل مهمی است. مشکل دیگر در ناوگان بار و مسافربری ما، این است که خودروها خودمالکی هستند. اساسا این کار حرفه ای نیست. یعنی کسی ماشین سبکتری مانند مینی بوس یا خاور را می فروشد و اتوبوس یا کامیون می خرد. شرایط لیزینگ هم به او تحمیل می شود. رانندگی را هنوز به عنوان یک صنف نداریم. من از رانندگان دفاع می کنم. در نتیجه اتوبوسها وقتی خودمالکی است و یک نفر پیشه ور خودرو است، نگاه او محدود می شود. کشفیات قاچاق از اتوبوسها موید این موضوع است. چرا در آمار کشتگان اختلاف داریم. یک سازمان می گوید 13 کشته و دیگری می گوید 16 نفر. جلوگیری از این وقایع خیلی مهم است. در سالهای اخیر کارهای انجام شد. همراه داشتن یک همیار پلیس را پیشنهاد کردند. راهکاری باید پیدا شود و رابطی تعریف شود تا اگر تخلفی مشاهده می کند با پلیس تماس بگیرد و پلیس هم باید مسئولان وارد شود.
آیا این اتوبوس به صورت مجاز تهیه شده بود؟
پیامبری: بله، ما از تعاونی کرمان این اتوبوس را تهیه کردیم. امیر فرمانده نیروی زمینی دستور پیگیری اکید دادند. 13 سرباز ما جان به جان آفرین تسلیم کردند. 10 نفر در بیمارستانهای شیراز در بخش ویژه هستند. 15 نفر در بخش های عادی هستند. بقیه عزیزان با عزت و احترام به استانهای خود فرستاده شدند. اقدامات بعدی نیز در نیروی زمینی فارس در حال انجام است.
یعنی اینها حین حرکت قابل کنترل نیستند؟
سرهنگ حمیدی: سیستم نظارتی ما آف لاین است. نمی توانیم آنلاین کنترل کنیم. تازه داریم آیین نامه تهیه می کنیم و سامانه ها تهیه می شود. درباره کارت سلامت و معاینه فنی و مدارک راننده، ما اینها را کنترل می کنیم. در جلوی پاسگاه ها کنترل می شود. ماشین سالم و فاقد عیب و نقص فنی بوده. بیمه و کارت سلامت راننده درست بوده. بعد از خروج از سیرجان و تا نرسیده به پاسگاه بعدی تخلف شده و شرکت حمل و نقل باید پاسخگو باشد