جنگنده سبک اسکورپین

[حسنعلی ابراهیمی سعید]

ساخت شرکت تکسترون یک جنگنده دونفره تاکتیکی مدرن برای میدان های نبرد نامتقارن امروزی و عملیات های زمینی وشناسایی تمامی ارتش هاست که وظیفه خود را با هزینه ای بسیار کمتر از جت های جنگنده پیشرفته وگرانقیمت انجام می دهد.
در ادامه با این جنگنده ارزان قیمت اما پرکاربرد آشنا می شویم.

پروژه اسکورپین در سال 2012 در غالب یک طرح خصوصی کلید خورد.
این جنگنده محصول مشترک شرکت Textron وهمکاری شرکت سرمایه گذاری Airland می باشد.
پروتوتایپ آن در سال 2012 توسط شرکت سسنا - یکی از زیر مجموعه های شرکت تکسترون – ساخته شد.
این جنگنده به طور اختصاصی برای مطابقت با نیازهای گارد ملی ایالات متحده و با در نظر داشتن ملزومات برای تبدیل شدن به یک مدل صادراتی طراحی شده و در سال 2013 اولین پرواز آزمایشی خود را به انجام رسانید.
مشخصه اصلی این جنگنده تلاش تیم طراح برای پایین نگاه داشتن هزینه های تولیدی وعملیاتی در کنار حفظ قابلیت های جنگنده تا حد ممکن بوده است.
این ویزگی علاوه بر مناسب ساختن آن با نیاز های نیروی هوایی و گارد ملی ایالات متحده، زمینه را برای صادرات به کشورهایی که در جستجوی یک جنگنده ی تاکتیکی مناسب هستند اما بودجه نظامی محدودی دارند و توانایی خرید انواع پیشرفته و گرانقیمت آن را ندارند را نیز فراهم آورده.
وظیفه اسکورپین پر کردن شکاف بین هواپیماهای سبک ملخی و جت های پیشرفته گرانقیمت است.
اسکورپین یک جنگنده دو نفره است که در عین حال می تواند با یک خلبان نیز به انجام وظیفه بپردازد.

بدنه این جنگنده به طور کامل از مواد کامپوزتی ساخته شده که عملا خوردگی فلزات در آن بی معنا شده و عمر پروازی 20000 ساعتی را برای آن به ارمغان آورده است. به گفته شرکت سازنده این بدنه بسیار سبک توانایی تحمل خسارات حداقلی را دارد که با توجه به ماموریت های تعریف شده برای این جنگنده قابل قبول ومنطقی می باشد. وزن خالی این جنگنده 5350 کیلوگرم می باشد.
طراحی بدنه متناسب با ماموریت و ویژگی های جنگنده است. باک سوخت بزرگ داخلی برد پروازی این پرنده را به بیش 4400 کیلومتر می رساند. همچنین بال های این پرنده مناسب حداکثر سرعت مادون صوت آن بوده و بدون پسگرایی طراحی شده اند.
اسکورپین توانایی انجام عملیات های مختلف از قبیل شناسایی، گشت هوایی، پشتیبانی نزدیک هوایی، آموزشی و ... را با کمترین هزینه ممکن داراست.
اگرچه توانایی این جنگنده به شرکت در عملیات های کم خطر محدود شده اما با این حال این جنگنده برتری محسوسی در زمینه های برد عملیاتی، مداومت پروازی و سنسورهای به کار گرفته شده نسبت به هواپیماهای سبک ملخی دارد.
برخلاف دیگر جنگنده ها اسکورپین از قطعات مشترک با هواپیماهای تجاری که اغلب ساخت شرکت سسنا هستند استفاده می کند که این امر باعث کاهش هزینه های تولید و نگه داری و آسان شدن سرویس ها می شود.
موتور های جت این جنگنده نیز مدل TF-731شرکت Honeywell می باشد که در بسیاری از هواپیما های تجاری به کار گرفته شده و عملکرد بسیار موفقی داشته است. اگرچه ممکن است نسخه های بعدی اسکورپین از موتور های متفاوتی استفاده کنند با این حال خلبانان آزمایشی این جت را حتی با یک موتور نیز چابک و قدرتمند توصیف کرده اند.
هریک از این موتور ها 18 کیلونیوتون نیرو تولید می کنند که سقف پروازی 13700 متری را برای این جنگنده فراهم آورده اند.
در جهت کاهش هزینه ها از سیستم هدایت هیدرولیکی استفاده شده و سیستم هدایت با سیم در نظر نگرفته شده است.
با این حال در زمینه نمایشگرها و سیستم های دیداری کمبودی وجود ندارد و هردوی خلبانان می توانند از آن استفاده کنند.
کاکپیت این جنگنده از نوع تمام شیشه ای بوده و به علت زاویه ی خاص قرارگیری سرنشینان برای عملیات های تعریف شده بسیار مناسب است.

در بخش دماغه اگرچه از رادارهای پیشرفته برای درگیری هوایی خبری نیست اما رادار موانع زمینی ، رادار هواشناسی و کنترل ترافیک هوایی در کنار افزونه جمع شونده به کمک این جنگنده می آیند.
افزونه جمع شونده دماغه دارای سنسور های الکترواپتیکال و مادون قرمز می باشد که در صورت عدم نیاز برای به حداقل رساندن مقاومت هوا به درون دماغه جمع می شوند.
همچنین شرکت سازنده تاکید زیادی بر سیستم داخلی شناسایی و مراقبت (ISR) این جنگنده دارد که در کنار مداومت پروازی 5 ساعته آن را برای ماموریت های گشت بیش از پیش مناسب گردانیده.

این جنگنده قابلیت حمل انواع سلاح در داخل و خارج بدنه را دارد. به علت طراحی خاص و پهن بدنه در قسمت انتهایی فضای زیادی در داخل بدنه موجود است که می تواند برای حمل انواع سلاح، سنسور های اضافی، باک سوخت اضافی یا ترکیبی از این موارد مورد استفاده قرار بگیرد.
همچنین 6 جایگاه حمل سلاح خارجی نیز در زیر بال ها در نظر گرفته شده که می تواند برای انواع سلاح ها و بمب ها از قبیل غلاف مسلسل، موشک و ... مورد استفاده قرار گیرد.
این جنگنده قابلیت حمل مهمات هدایت شونده به وسیله لیزر یا جی پی اس را نیز دارا می باشد.
این جنگنده ظرفیت حمل 1360 کیلوگرم به صورت داخلی و 1400 کیلوگرم به صورت خارجی را داراست که حداکثر وزن برخاست آن را به 9640 کیلوگرم می رساند.
قیمت یک فروند اسکورپین کمتر از 20 میلیون دلار می باشد که کمتر از هزینه ارتقای یک جنگنده F-16 یا A-10 است.
همچنین هزینه یک ساعت پرواز اسکورپین کمتر از 3000 دلار می باشد که این رقم در مورد جنگنده های F-16 و F-35 به ترتیب برابر 25000 و 50000 دلار است.

در صورت پیدا شدن مشتری برای این جنگنده تولید آن از سال 2015 آغاز خواهد شد و زمان تحویل آن 15 الی 18 ماه پس از دریافت سفارش خواهد بود. در حال حاضر شرکت سازنده در حال متقاعد کردن نیروی هوایی ایالات متحده و پیدا کردن مشتری خارجی این جنگنده است.
کارشناسان معتقدند در صورت متقاعد شدن نیروی هوایی ایالات متحده تقاضای خارجی برای این جنگنده افزایش خواهد یافت.
مشخصات
ابعاد
طول ....... 13.2 متر
عرض بال ها ....... 14.4 متر
ارتفاع ....... 4.27 متر
وزن (خالی) ....... 5.35 تن
حداکثر وزن برخاست ....... 9.64 تن

موتور و عملکرد
موتور ....... 2x Honeywell TFE730 turbofans
مجموع نیروی تولیدی ....... 36 کیلونیوتون
حداکثر سرعت ....... 833 کیلومتر بر ساعت
ارتفاع پروازی ....... 13700 متر
حداکثر برد (بدون مخزن اضافی) ....... 4445 کیلومتر