تبریز
شهرستان تبریز: مرکز استان آذربایجان شرقی، وسعتی معادل ۲/۲۱۶۷ کیلومتر مربعدارد. شهرستان تبریز دربخش میانی استان واقع شده و به عنوان بزرگترین شهر شمالغرب از نظر جمعیتمحسوب می شود.که از شمال به شهرستان اهر و از جنوب بهشهرستان اسکو و از طرف شرق به شهرستانهریسوبستانآباد وازطرفغربوشمالغرببه شهرستانشبسترمحدودمیگرد د .
جغرافیایطبیعی شهرستان تبریز: شهرستان تبریز از دو ناحیه کوهستانی و دشت تشکیل شده است. ارتفاع آن از سطح دریادر دشت ۱۳۱۰ و در مناطق کوهستانی تا ۲۱۰۰ متر بالغ میگردد به طوری که این شهرستانبوسیله کوههای سرخ عون بن علی عینالی و سهند احاطه شده است.
آب و هوا:هوای این شهرستان سرد و خشک است باد و سوز دائمی دارد. میانگین بارندگی سالیانه شهرستان تبریز ۳۰۵ میلیمتر بوده و حداکثر متوسط دما در تیرماه ۳۲ درجه سانتیگراد و حداقل متوسط آن در دیماه ۲/۷ درجه سانتیگراد تعداد روزهای بخبندان حداکثر ۱۵۵روز و حداقل۵۲ روز است.
پوشش گیاهی: شهرستان تبریز به علت واقع بودن در دامنه غرب و شما غربی رشته کوه سهند و تحتتاثیر آب و هوای مدیترانهای جزو مناطقی از کشور است که ویژگی خاص از تنوع و گسترشپوشش گیاهی را دارد. مراتع شمال شهرستانتبریز، غرب و شمال غرب کوه سهند دارای مراتع عالی وبهترینمراتعییلاقیاست.
منابع آبی:۱)رودخانهلیقوان۲)رودخانه آجی چای(تلخه رود)۳)مهران رود یا میدان چایی ۴) زینجناب جای، ۵) رودخانه گوناب یا کومورچایی تقسیمات کشوری شهرستان تبریز: این شهرستان بر اساس آخرین تقسیمات کشوری دارای ۲ بخش (مرکزی و خسرو شهر ) و۶دهستان( آجی چای، میدانچای،اسپیران،سردصحرا ،لاهیجانوتازهکند)است.
جمعیت: بر اساس نتایج آخرین سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۸۵-۱۳۷۵جمعیتتبریز با متوسط نرخ رشد سالانه معادل ۸/۱ درصد از ۳۷۲۴۶۲۰ نفر رسیده است. تبریز دارای ۴۲۳۹۱۷ خانوار بوده که از این تعداد ۳۹۱۸۶۰ خانوار درمناطق شهری و ۳۲۰۵۷ خانوار در مناطق روستایی ساکن بودهاند.
پیشینه تاریخی شهرستان تبریز: تبریز در دامنه سهندکه آتشفشان خاموش تاریخ است، آرمیده، اما خودآتشفشانی است که هر از گاه با خروشی سهم آگین سیمای تاریخ را دگرگون میکند. تبریز یکی از قدیمی ترین شهرهای ایران است. مجموعه آثار تاریخی ونشانههای باستان شناختی که از محلهای مختلف آن در نتیجه حفاریهای متعددبه دست آمده دلالت بر دیرینهگی و قدمت تاریخی این شهر دارد. قدیمیترینمطلب مربوط به شهر تبریز، در کتیبه سارگن دوم پادشاه آشور( ۷۲۲ – ۷۵۰ ق . م) آمده است که آن را شهری بزرگ و آباد، و دارای بارو وصف کردهاست.
این شهر در سال ۲۱ هجریقمری به وسیله اعراب فتح شد و به دنبال آن قبایلی از اعراب مانند ازدها کهاز قبایل معروف یمن بودند در این شهر مانده حکومت روادیان را بنیان نهادند.
نامتبریز نخستین بار به عنوان قلعه آمده که بعد ها به شهری بزرگ تبدیل و در دورهی روادیان تبریز پایتخت آذربایجان شد .
اهالی تبریز در سال ۶۱۶ هجری موفق شدند با دادن هدایای قیمتی و پولفراوان، از هجوم مغولان به شهر و ویرانی آن جلوگیری کنند. پس از حمله مغولبه ایران برای اولین بار شهر تبریز به دستور آباقاخان ( ۶۸۰ – ۶۶۳ ه.ق. ) پایتخت رسمی ایلخانان شد. در سال ۶۸۵ هجری در دوران حاکمیتآباقاخاندر تبریز، زندگی مدنی واقتصادی دوبار شکوفا شد. تبریز اولین شهر بزرگمنطقه است که مارکوپولو از آن دیدن می کند.
تبریز مهد علم و مدنیت، پیشگام و طلایه دار اولین ها بوده ، از آن جمله میتوان از تشکل اولین انجمن ایالتی در سال ۱۲۸۵ ش، ایجاد سیستم های مدیریتشهری مثل شهرداری (بلدیه سابق) توسط قاسم خان والی، پایه گذاری اولینانجمن ادبی در سال ۱۲۷۹ ش و تأسیس اولین مدرسه نوین توسط حاج میرزا حسنرشدیه به سال ۱۲۶۸ ش نام برد. شهر تبریز با تاریخی سرشار از افتخار وسربلندی در مقابل متجاوزان و قهر طبیعت همواره راست قامت بوده و افتخاراتزیادی را در گسترة تاریخ کسب کرده است.
آثار تاریخی و نقاط دیدنی: ۱-مسجد کبود ۲-ارک علیشاه ۳- مسجد جامع تبریز ۴- بقعه و مسجد سید حمزه و مقبره الشعرا ۵- ربع رشیدی ۶- بازار تبریز ۷- بقعه صاحب الامر و مدرسه اکبریه ۸- بقعه سید ابراهیم و سنگ بسم الله۹- آرامگاه دو کمال ۱۰- محله بیلانکوه تبریز ۱۱- ایل گلی (شاهگلی) ۱۲- موزه آذربایجان ۱۳- کلیساهای تبریز ۱۴- مسجد مقبره ۱۵- برج خلعت پوشان ۱۶- مقبره قطب راوندی در خسروشهر۱۷- مسجد جامع خسروشهر
خصوصیات فرهنگی شهرستان تبریز: زبان امروزی مردم شهرستان تبریز به ترکی آذری و بقولی ترکی آذربایجان یاآذربایجانی معروف است. امروزه در سراسرآذربایجان و سرزمینهای وسیعی از ترکیه و عراق نیز به آن تکلم می کنند.تبریز همواره مهد دانش پروری و فرهنگ شعری بوده است. شمستبریز، قطران در مقبرهالشعراء سرخاب: انوری، خاقانی، ظهیرالدین فاریابی، فلکی شیروانی، همام تبریزی،خواجه عبدالرحیم خلوتی و... مدفونند و اخیراً شاعر شیرین سخن ملک ادب استاد شهریارنیز در این مکان نقاب بر تیره خاک کشیده است.
اقتصاد: شهرستان تبریز، از دیرباز یکی از مراکز مهم اقتصادی و تجارتی کشوربوده و بر سر راه (جاده ابریشم)، خط ارتباطی آسیا و اروپا واقع شده است.این شهر دارای تجارتبسیار قوی و بازارهای پررونقی باشد که همیشه در طول تاریخ و در سفرنامه های سیاحانمختلف و معتبر دنیا از بازار تبریز و وفور کالا در آن سخن به میان آمده است
نقل قول
