شايد شما هم با اين مساله روبرو شدهايد كه وقتى بعضى از جوانان به دليل پوشيدن لباسهاى غيرمعمول و يا اصلاح و آرايش خاص موى سر و صورت و انجام دادن برخى رفتارهايى كه با فرهنگ و رسوم اجتماعى ما همخوانى ندارد مورد اعتراض قرار مىگيرند ...
❤ |
شايد شما هم با اين مساله روبرو شدهايد كه وقتى بعضى از جوانان به دليل پوشيدن لباسهاى غيرمعمول و يا اصلاح و آرايش خاص موى سر و صورت و انجام دادن برخى رفتارهايى كه با فرهنگ و رسوم اجتماعى ما همخوانى ندارد مورد اعتراض قرار مىگيرند ...
❤ |
جاى شگفتى است كه نه تنها برخى افراد به محض شنيدن چنين پاسخى قانع مى شوند و از پیگيرى موضوع خوددارى مى كنند، بلكه در مواردى هم مشاهده مى شود كه عده اى از آنان، بدون توجه به آثار و پيامد اين قبيل رفتارها، درصددند كه خود نيز از آن شيوه تبعيت كنند. روشن است كه اين قبيل تقليدهاى كوركورانه در موارد بسيارى، براى فرد و جامعه گرفتارىها و مشكلات زياد فرهنگى و اقتصادى ايجاد مى كند. به گونه اى كه در نتيجه بى توجهى به اين مساله، گاهى اساس نظام اعتقادى و كيان نظام اجتماعى جامعه دچار خطر و انحراف مى شود و به موازات سست شدن بنيان هاى اجتماعى، زمينه تسلط فرهنگى و به دنبال آن، تسلط سياسى استعمارگران فراهم مى شود.
به منظور آشنايى هرچه بيشتر اقشار مختلف مردم، به ويژه قشر جوان جامعه به مسأله مد و نتايج و پيامدهاى مدگرايى و نيز اهداف و نقشه هاى شوم مروجين پديده مدسازى در جهان نيم نگاهى به اين بحث مى افكنيم: بدان اميد كه همه اقشار جامعه اسلامى جهت حفظ سلامت سرمايه هاى فكرى و اعتقادى خويش، ابعاد مختلف اين مسأله را با دقت مورد مطالعه قرار دهند. و راه چاره و مكانيسم مبارزه با آن را دريابند.
❤ |
الف. مد چيست؟
واژه مد در لغت به معناى سليقه، اسلوب، روش و شيوه و... به كار مى رود و در اصطلاح، عبارت است از روش و طريق هاى موقتى كه براساس ذوق و سليقه افراد يك جامعه و سبك زندگى از جمله شكل لباس پوشيدن، نوع آداب پذيرايى و معاشرت و تزيين و معمارى خانه و... را تنظيم مى نمايد. (1)
بنابراين، مى توان گفت: مد به تغيير سليقه ناگهانى و مكرر همه يا بعضى از افراد يك جامعه اطلاق مى شود و منجر به گرايش به انجام رفتارى خاص يا مصرف كالاى به خصوصى يا در پيش گرفتن سبكى خاص در زندگى مى شود.
از بررسى ابعاد مختلف حيات اجتماعى بشر مى توان گفت: پديده مد اولا، هميشه در تاريخ بشر بوده است و منحصر به دوره معاصر نيست. ثانيا، هرگاه اين پديده در هر دورهاى از تاريخ آگاهانه و با گزينش و انتخاب و با توجه به فرهنگ و چارچوب هاى فكرى و اعتقادى جامعه صورت گرفته نه تنها موجب پيدايش نارسايى هاى فرهنگى و اجتماعى نشده بلكه به عنوان يك دست آورد اجتماعى، به نوبه خود به رشد و تعالى فرهنگ و تمدن جوامع كمك هاى زيادى نموده است و زمينه آراستگى مناسب جنبه ظاهرى زندگى مردم و افراد را فراهم كرده است. در يك كلام، مدگرايى مثبت، به معناى اقتباس از پيشرفت هاى اجتماعى ديگران و به كار بردن دستاوردهاى مثبت تمدنى ديگران، ضمن برطرف ساختن زشتى ها و كاستى هاى حيات اجتماعى، از دچار شدن زندگى انسانها به يك نواختى خسته كننده پيشگيرى كرده و روز به روز بر استحكام بيشتر پايه هاى زندگى دسته جمعى آنها كمك نموده و از پديدآمدن رفتار و شيوه هاى ناخوشايندى كه موجب دورى و يا نفرت و انزجار افراد از يكديگر مى گردد جلوگيرى به عمل مى آورد.
❤ |
ب. ريشه هاى مدگرايى:
آفرينش انسان به گونه اى است كه همواره او از حالت يك نواختى گريزان بوده و در مقابل، هميشه از تحول و نوآورى و تنوع در شكل و شيوه زندگى استقبال مى كند. اين تمايل در حالت عادى و در صورتى كه پذيرش تحول و نوآورى از روى آگاهى و به صورت تدريجى آرام صورت پذيرد، ظاهر زندگى آدمى را خوشايند و دلپذير مى سازد. بنابراين، مىتوان گفت ميل به خودآرايى و زيباسازى محيط زندگى امرى فطرى است كه به بركت آن هم زمينه آراستگى صورت ظاهرى محيط زندگى انسان فراهم مى گردد و هم انگيزه تعالى و تداوم زندگى اجتماعى و روابط صحيح انسانى تقويت مى شود. و بدين سان عواملى كه موجب ايجاد نفرت و انزجار افراد از يكديگر و يا موجب يكنواختى زندگى بشر مىشوند از محيط حيات اجتماعى دور شده و جنبه هاى مثبت كمال خواهى و زيبايى دوستى فطرى انسان روز به روز شكوفاتر مى گردد.
البته از اين نكته نيز نبايد غافل شد كه گرچه يكى از جلوه هاى كمال جويى و زيبايى دوستى انسان به ويژه در دوره جوانى توجه به زيبايى ظاهر است اما بايد مراقب بود كه اين فرايند، از حالت طبيعى خود خارج نشود. زيرا همه استعدادهاى فطرى اگر از حالت طبيعى و معقول خود خارج شوند، جنبه انحرافى پيدا كرده، آثار سويى به بار مى آورند.
❤ |
به عنوان مثال میل به خودآرایی، كه ریشه در كمالجویی و زیباپسندی فطری انسان دارد، اگر از روی غفلت و یا در نتیجه افراط و تفریط یا تحت تاثیر القائات غلط عوامل جانبی از مسیر طبیعی و درست خود خارج شود، سر از اموری چون خودنمایی، فخر فروشی، خودپرستی و مدپرستی و... در می آورد. عواملی كه هر یك از آنها به نوبه خود، موجب پیدایش انواع نارسایی ها و هوسبازی ها و رقابت های غلط و اسراف و تبذیرها خواهد شد و انسان را به حیوانی پست تبدیل خواهد كرد.
بنابراین در تبیین ریشه مدگرایی می توان گفت كه پیروی از مد و زیبایی خواهی و تنوع پسندی ریشه در نهاد انسان دارد كه نیازهایی چون تنوع و زیباخواهی و كمال جویی فطری منشا اصلی آن محسوب می شود. اما صورت های افراطی رایج این گرایش، كه تحت عنوان مدپرستی شناخته می شود، در نتیجه جهل و ناآگاهی و ضعف ارزش های معنوی و تبلیغات وسیع دشمنان و خودباختگی و تقلید كوركورانه از دیگران و یا آلوده شدن به رذایلی چون خودنمایی، فخرفروشی، احساس حقارت و خود كمبینی و.. . پیش می آید كه برای افراد جامعه بسیار خطرساز است و باید از آن پرهیز نمود.
❤ |
ج. اسلام و مدگرایی
به یك بیان، رسالت اسلام به عنوان یك مكتب كامل الهی، پاسخگویی صحیح به تمام خواستهای فطری و نیازهای اصیل انسانی است. بر این اساس، در مجموعه تعالیم اسلامی از جمله در آیات قرآنی به مساله زینت و جمال و زیبایی عنایت خاصی مبذول شده است. از تامل در این بخش از معارف اسلامی، چند اصل كلی بسیار مهم مربوط به موضوع خودآرایی و زینتبه دست می آید:
در حال حاضر 1 کاربر در حال مشاهده این موضوع است. (0 کاربران و 1 مهمان ها)