3- رحمت در میان مؤمنان
از خصوصیات اصحاب الیمین، سفارش به رحمت به یکدیگر است … وَتَوَاصَوْا بِالْمَرْحَمَةِ أُولَئِکَ أَصْحَابُ
الْمَیمَنَةِ» بلد/17 18.
مؤمنان با دشمنان سخت و محکم، ولی با یکدیگر با رحمت برخورد می کنند «وَالَّذِینَ مَعَهُ أَشِدَّاءُ
عَلَی الْکُفَّارِ رُحَمَاءُ بَینَهُمْ» فتح/29.
از سر مهربانی، بال فروتنی بر آنان (پدر و مادر) بگستر «وَاخْفِضْ لَهُمَا جَنَاحَ الذُّلِّ مِنَ الرَّحْمَةِ»اسراء/24.
دعا برای مورد رحمت قرار گرفتن پدر و مادر از وظایف فرزندان است؛ چرا که در کودکی او را تربیت کرده اند
«… وَقُلْ رَبِّ ارْحَمْهُمَا کَمَا رَبَّیانِی صَغِیراً» اسراء/24.
اى بندگان من که بر خود اسراف و ستم کرده اید! از رحمت خداوند نومید نشوید.
فراگیرترین آیه قرآن از جهت رحمت الهی به بندگان کدام است؟
بر اساس برخی از روایات؛ فراگیرترین و گسترده ترین آیه از جهت امید و رحمت قرآن، این آیه مبارکه
است: «…یا عِبادِیَ الَّذِینَ أَسْرَفُوا عَلى أَنْفُسِهِمْ لا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللهِ إِنَّ اللهَ یَغْفِرُ الذُّنُوبَ
جَمِیعاً إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِیمُ»؛ (زمر، 53) بگو: اى بندگان من که بر خود اسراف و ستم کرده اید! از
رحمت خداوند نومید نشوید که خدا همه گناهان را می آمرزد؛ زیرا او بسیار آمرزنده و مهربان است.
دقت در تعبیرات فوق نشان می دهد که این آیه از امیدبخش ترین آیات قرآن مجید نسبت به همه
گنهکاران است، شمول و گستردگى آن به حدى است که در روایات از آن تعبیر به «أوسَعُ الآیات»
شده است:
این آیه از امیدبخش ترین آیات قرآن مجید نسبت به همه گنهکاران است، شمول و گستردگى آن به
حدى است که در روایات از آن تعبیر به «أوسَعُ الآیات» شده است.
1- پیامبر خدا(صلی الله علیه و اله) فرمود: «دوست ندارم که دنیا و آنچه در آن است، به ازاىِ این آیه
از آنِ من باشد: یا عِبادِیَ الَّذِینَ أَسْرَفُوا عَلى أَنْفُسِهِمْ…». مردى گفت: اى پیامبر خدا! پس کسى
که شرک ورزیده است [آیا این آیه، شامل حال او هم می شود]؟ پیامبر (صلی الله علیه و آله) سکوت
کرد و سپس سه بار فرمود: به جز کسى که شرک ورزیده است». (أبوبکر بیهقی، أحمد بن حسین،
شعب الایمان، ج 9، ص 340 ٓ 341)
2- امام على(علیه السلام) فرمود: «در قرآن، آیه اى فراگیرتر از “یا عِبادِیَ الَّذِینَ أَسْرَفُوا عَلى أَنْفُسِهِمْ…
” وجود ندارد». (طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج 8، ص 784)
3- گفته شد: این آیه، درباره وحشى، قاتل حمزه، نازل شد، آن گاه که خواست اسلام آورد؛ امّا ترسید
که توبه اش پذیرفته نشود و چون این آیه نازل شد، اسلام آورد. به پیامبر (صلی الله علیه و آله) گفته
شد: اى پیامبر خدا! این آیه اختصاص به او دارد یا شامل حالِ همه مسلمانان می شود؟ پیامبر
(صلی الله علیه و آله) فرمود: «شامل همه مسلمانان می شود». (طبرسی، فضل بن حسن،
مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج 8، ص 785)