زیباییها و خوبیها با فطرت الهی آدمی و زشتیها و بدیها با خوی حیوانی او همساز است. بنابراین بالندگی و سعادت وی، در گرو پايبندی به خوی انسانی و فطرت الهی است. پرورش این جنبه از وجود بشر چنان اهمیت دارد که خداوند 124 هزار پیامبر را برای تحقق آن برانگیخته است، چنان که پیامبر گرامی اسلام(ص) میفرماید: «انی بعثت لاتمم مکارمالاخلاق؛ من مبعوث شدم تا مکارم اخلاق انسان را تکمیل کنم.» قرآن مجید نیز در سوره شمس، آيه 9، به روشنی اعلام میدارد: «قد افلح من زکاها؛ رستگار کسی است که نفس خود را تهذیب و پاکسازی کرد». امروز بیش از هر زمان دیگری جامعه اسلامی نیاز به پاکسازی و تهذیب دارد و در متون دینی ما به این سازندگی و تخلق به اخلاق الهی توصیههای فراوان شده است.
نويسنده در بخشي از پيشگفتار كتاب درباره آثار پايبندی به مسائل اخلاقی مينويسد: «پایبندی به مسائل اخلاقی، موجب حفظ سلامت روح و جسم انسان و تعالی معنوی او میشود، همچنین میان وی و همنوعانش الفت برقرار میکند و به جوامع انسانی تداوم و استواری میبخشد. بخشی از این رفتارها به خود آدمی مربوط است که به آنها "اخلاق فردی" میگویند، مانند حسادت، کینه، خوشحالی و مانند آن؛ بخشی دیگر نیز به اطرافیان مربوط میشود، مانند سلام کردن، محبت کردن به دیگران یا آزار آنها که به آن "اخلاق اجتماعی" میگویند. این دو بخش، جامع اخلاق خوب و بد آدمی است.
رفتار خوب و بد انسان از ناحیه فساد یا صلاح درون اوست که نتیجه آن به خود وی باز میگردد. هنگامی که انسان در میان جمعی قرار میگیرد، تعهداتی درباره آنها مییابد. کوچکترین نهاد اجتماعی، خانواده است که زن و مرد در آن، در برابر یکدیگر و فرزندان وظایفی بر عهده میگیرند. در اسلام، به خوشرفتاری با خانواده سفارش و برای هر یک از زن و مرد بایستههای اخلاقی ویژهای در نظر گرفته شده است که با رعایت آنها، محیطی با صفا، آرام و بالنده ایجاد خواهد شد.»
همچنين در بخش ديگري از این اثر، درباره اهداف کتاب، ميخوانيم: «این نوشتار در راستای تقویت اخلاق فردی، خانوادگی و اجتماعی فراهم آمده و سعی شده است تا به تناسب از آموزههای قرآنی و سیره و سخن معصومین(ع) بهرهگیری شود، هر چند که در مباحث مربوط به خانواده، به سبب نبودن روایتهای صریح پیرامون برخی از موضوعها، از روایتهای عام بهره گرفتهایم. در هر حال امید میرود که این نوشتار برنامهای در راستای غنیسازی محتوایی برنامه به نحو مطلوب مورد استفاده قرار گیرد.»
کتاب حاضر، در سه فصل و 127 موضوع، سامان یافته است. اخلاق فردی(22 موضوع)، اخلاق خانوادگی(47 موضوع) و اخلاق اجتماعی(58 موضوع)، كه اين عناوین، فصول سهگانه کتاب را تشكيل ميدهند.
کتابهای نهجالفصاحه، نهجالبلاغه(شهیدی)، شرح نهجالبلاغه ابن ابيالحديد، شایانههای ارزش، تاریخ یعقوبی، امالی صدوق، خصال، عیون اخبارالرضا(ع)، معانیالاخبار، تحفالعقول عن آلالرسول، مجموعه ورام، جامع احادیث شیعه، پیام پیامبر(ص)، وسائلالشیعه، سیره نبوی(ص)، اختصاص، المیزان فی تفسیرالقرآن، تهذیبالاحکام، مکارمالاخلاق، سفینةالبحار، اصول کافی، بحارالانوار، پاکسازی دل، میزانالحکمه، چهل حدیث علوی، مجموعه آثار شهید مطهری، تفسیر نمونه، صحیفه نور، اخلاق در زندگی، معراجالسعاده، جامعالسعادت، مستدرکالوسائل و مستنبطالمسائل، کنزلالعمال و... از منابع مورد استناد نویسنده در تدوین این اثرند.