رآن از منظر مسیحیان
هر چند کلیسا رسماً به وحیانیت قرآن اعتراف نمیکند و گاه کینه توزی هایی هم نسبت به
قرآن کریم در آثار نویسندگان و پژوهشگران مسیحی دیده میشود. ولی با اینحال در میان
مسیحیان منصف و مطلع همیشه نشانههایی از احترام به اسلام و مقدسات مسلمین دیده
میشود؛ تا آنجا که پاپ ژان پل دوم که برخلاف پاپ فعلی، نسبت به اسلام دیدگاه احترامآمیزی
داشت. در هنگام دریافت نسخهای از قرآن کریم بهعنوان هدیه، آن را بوسید و به این کتاب مقدس
ادای احترام کرد. در نوشته زیر که آن را برای کتاب جدید خود «کتاب مقدس» آماده کردهام و پیشتر
به شکل محدود در اختیار برخی از دوستان قرار گرفته است، نمونههایی برجسته از ارادت و احترام
مسیحیان عرب به قرآن کریم دیده میشود
اگر بخواهیم از قرآن در دیدگاه مسیحیان سخن بگوییم، با موضوعی بسیار گسترده و درازدامن روبهرو
خواهیم شد؛ از مواضع لاهوتی و کلامی مسیحیت قدیم و جدید در کلیساهای مختلف، تا مناظرههای
علمی میان دانشمندان مسیحی و علمای مسلمان و از کلیساهای غربی کاتولیک و پروتستان، تا
کلیساهای شرقی با مذاهب مختلف، هرکدام موضوعی مستقل و گسترده بهشمار میآیند.
در این نوشتار به صورت گذرا به موضوع قرآن کریم از دیدگاه نویسندگان و شاعران مسیحی لبنانی
میپردازیم. نویسندگان و شاعرانی که در دهههای اخیر پیشتاز جریانهای فکری و فرهنگی جامعه
خود بودهاند و بهدلیل تفاوتهای بنیادین مسیحیت شرقی و مسیحیت غربی و به حکم ارتباط نزدیک
و اختلاط با مسلمانان، قرآن کریم را شناخته و از آن بهره جستهاند.
در این ارتباط و آشنایی، مخصوصاً به سبب پیوند زبان عربی و جایگاه قرآن کریم چنان است که بسیاری
از آیات قرآن در حکم امثال سائره درآمده؛ هم در کلام روزمره مردم کوچه و بازار به گوش میخورد و هم
در سخنرانیها و نوشتههای روشنفکران و اساتید مسیحی لبنان، به آنها استشهاد میشود و
هستند افرادی از کشیشها یا اساتید و اهل فکر که بخشهای قابلتوجهی از قرآن کریم را حفظ
هستند و به تناسب بحث تلاوت میکنند! از اینرو، در میان کتابها و نوشتههای این شاعران و
نویسندگان مسیحی، گاه آثاری دیده میشود که بهسختی میتوان باور کرد که صاحب آن مسلمان
نباشد. در اینجا تنها به نمونههایی از این آثار اشاره میکنیم و قطعا بررسی همه این آثار با توجه به
حجم نشریات و کتابهای منتشره در دهههای اخیر در محیط فرهنگی مسیحیت عربی ممکن نخواهد
بود.
بسیاری از این افراد کسانی هستند که آثاری در بیان و روایت تاریخ اسلام منتشر کردهاند، همچون
«جرجی زیدان» صاحب کتابهای مشهوری چون «تاریخ تمدن اسلامی». وی در این کتاب و دیگر آثار
خود بارها از قرآن کریم سخن میگوید و بهعنوان مثال در فصل نزول قرآن و بعثت پیامبر اکرم(ص) داستان
نزول وحی را به تفصیل شرح میدهد.
طبعاً موضع رسمی و دینی کلیسا مخصوصاً کلیسای کاتولیک مارونی، نسبت به قرآن کریم(مانند آنچه
استاد حداد در چند جلد آثار خود درباره قرآن نوشته است) خوشایند مسلمانان نیست، لیکن اگر از مواضع
رسمی و دینی بگذریم، آنچه در میان عموم مردم مسیحی میگذرد، شواهد فراوان از تعلقخاطر به
قرآن کریم در متن زندگی مشترک اسلامی مسیحی نشان میدهد.