اصطلاح سیاسی جنگ ارزي؟

[حسنعلی ابراهیمی سعید]

اصطلاح سیاسی جنگ ارزي؟

سلام. جنگ ارزي چيست؟ خيلي ممنون

https://www.uplooder.net/img/image/29/5898f843b9df82338cf712434a43ff14/hasa-n-a-li____ebrahimi___said_____%D8%AD%D8%B3%D9%86%D8%B9 %D9%84%DB%8C_%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C% D9%85%DB%8C_%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF___.jpg

با سلام و احترام.


پرسشگر گرامي!

از حُسن اعتماد و ارتباط شما با «مجموعه پرسمان» صميمانه تشكر مي‌كنيم.


«جنگ ارزي» اصطلاحي است كه بيانگر تلاش كشورها براي تضعيف پول‌هايشان است تا به اين وسيله بتوانند تورم در داخل و مزيت تجاري در صادرات به نسبت شركاي تجاريشان را به دست بياورند.




در حقيقت يعني جنگي كه سلاح آن پول كشورها و نه تجهيزات نظامي آنها است. لذا، جنگ ارزي، كاهش رقابت گونه نرخ ارز كشورها نسبت به همديگر است تا از اين طريق بتوانند نسبت به رقباي خود مزيت تجاري به دست بياورند.https://www.uplooder.net/img/image/29/5898f843b9df82338cf712434a43ff14/hasa-n-a-li____ebrahimi___said_____%D8%AD%D8%B3%D9%86%D8%B9 %D9%84%DB%8C_%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C% D9%85%DB%8C_%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF___.jpg


كاهش ارزش مديريت شده پول البته با سقوط ارزش‌هاي لجام گسيخته و ناشي از بحران‌هاي سياسي، جنگ‌ها و تحريم‌ها متفاوت است. https://www.uplooder.net/img/image/29/5898f843b9df82338cf712434a43ff14/hasa-n-a-li____ebrahimi___said_____%D8%AD%D8%B3%D9%86%D8%B9 %D9%84%DB%8C_%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C% D9%85%DB%8C_%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF___.jpg


در مورد جنگ ارزي، بانك‌مركزي با ابزارهاي در دست خود كه از اصلي‌ترين آنها كاهش نرخ بهره يا چاپ پول است، ارزش پول خود را تا رسيدن به سطح مورد نظرش كاهش مي‌دهد و پس از رسيدن به اهداف خود نيز اين كار را متوقف مي‌كند؛ اما در مورد بحران‌هاي سياسي و اجتماعي از جمله جنگ‌ها و تحريم‌ها، شوك ارزي رخ مي‌دهد و مديريت پول از دست بانك‌مركزي خارج مي‌شود و تمام دغدغه بانك‌مركزي آن است كه با هر ابزاري اين روند را متوقف كند كه لزوما هم نمي تواند در كوتاه‌مدت پيروز باشد. جنگ ارزي اخير دنيا از سال 2008 و در پي بحران مالي در آمريكا شروع شد و كشورها به كاهش ارزش پول‌هاي خودبه عنوان راهي براي خروج از ركود و اشتغالزايي نگاه مي‌كردند.


شروع سال 2014 مقارن شده است با شروع مرحله جديدي از جنگ ارزي و تلاش اقتصادها براي دستكاري ارزش پول‌هايشان. اين دستكاري‌ها را مي‌توان به دو دسته تقسيم كرد.



يكي آن دسته كه كشورهاي مختلف دخالت بانك‌مركزي آنها را پذيرفته‌اند و شكايتي نسبت به آن ندارند. https://www.uplooder.net/img/image/29/5898f843b9df82338cf712434a43ff14/hasa-n-a-li____ebrahimi___said_____%D8%AD%D8%B3%D9%86%D8%B9 %D9%84%DB%8C_%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C% D9%85%DB%8C_%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF___.jpg



بارزترين ارزهاي اين گروه، ين ژاپن و فرانك سوئيس هستند. https://www.uplooder.net/img/image/34/55c1808f7e07f74bfd7f21524d98ce0f/hasa-n-a-li____ebrahimi___said_____%D8%AD%D8%B3%D9%86%D8%B9 %D9%84%DB%8C_%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C% D9%85%DB%8C_%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF_5).JPG


ين ژاپن در اثر برنامه خريد اوراق قرضه‌اي مشابه فدرال رزرو آمريكا در حال كاهش ارزش است و فرانك سوئيس نيز به‌طور مصنوعي در اثر دخالت مستقيم بانك‌مركزي اين كشور براي نگه داشتن كف 1.2 فرانك سوئيس در برابر يورو، كاهش ارزش داده شده است. https://www.uplooder.net/img/image/34/55c1808f7e07f74bfd7f21524d98ce0f/hasa-n-a-li____ebrahimi___said_____%D8%AD%D8%B3%D9%86%D8%B9 %D9%84%DB%8C_%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C% D9%85%DB%8C_%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF_5).JPG


خصوصيت مهم اين دو بانك آن است كه به‌طور علني برنامه دخالت در بازار ارز و كاهش ارزش ارزهاي خود را در جريان دارند و ديگر كشورها نيز اين موضوع را پذيرفته‌اند و در ضمن وضعيت اقتصادي اين دو كشور به شكلي نيست كه براي خروج از اين برنامه‌ها تحت فشار باشند و به نوعي رفتار آنها توجيه شده است. بر خلاف اين دو بانك‌مركزي كه رفتار آنها در بازار پذيرفته شده است، گروه دومي وجود دارد كه بانك‌هاي مركزي آنها در حالي سياست‌هاي انبساطي را دنبال مي‌كنند كه به عقيده بسياري نبايد به اين شكل اين سياست‌ها تداوم داشته باشد و دليل تداوم چيزي جز جنگ ارزي و كاهش دستكاري شده پول‌هايشان نيست. https://www.uplooder.net/img/image/34/55c1808f7e07f74bfd7f21524d98ce0f/hasa-n-a-li____ebrahimi___said_____%D8%AD%D8%B3%D9%86%D8%B9 %D9%84%DB%8C_%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C% D9%85%DB%8C_%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF_5).JPG

در راس همه اين گروه، دلار آمريكا و فدرال رزرو يا همان بانك‌مركزي آمريكا است. فدرال رزرو، بزرگ‌ترين بازيگر جنگ ارزي است كه جنگ در اين جبهه را از زمان شروع بحران بانكي سال 2008 با چاپ مقادير عظيمي دلار آغاز كرده است و نتيجه آن كاهش شديد ارزش دلار در چند سال اخير بوده كه خود را در افزايش قيمت طلا، نفت و ديگر كالاها نشان داده است؛ https://www.uplooder.net/img/image/34/55c1808f7e07f74bfd7f21524d98ce0f/hasa-n-a-li____ebrahimi___said_____%D8%AD%D8%B3%D9%86%D8%B9 %D9%84%DB%8C_%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C% D9%85%DB%8C_%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF_5).JPG

اما آمريكا با توجه به شرايط اقتصادي خود به نوعي در آخرين مراحل كاهش ارزش دلار است و اين بانك كاهش سياست‌هاي انبساطي خود در قالب خريد اوراق قرضه را نيز آغاز كرده است؛ اما اين اتفاق به جز در مقطعي در سال 2013، افزايش شديد ارزش دلار را در پي نداشت. مهم‌ترين دليل آن نيز تاكيد اين بانك بر پايين نگه داشتن نرخ بهره در نزديكي صفر حتي در صورت قطع كامل برنامه خريد اوراق قرضه بوده است. در ميانه اين تلاش فدرال رزرو براي كاهش ارزش دلار، سرماي شديد هوا در ابتداي سال 2014، آمارهاي اقتصادي آمريكا را در جهت منفي متاثر كرد و به كمك اين بانك آمد تا انتظارات براي بهبود سريع اقتصاد آمريكا و خروج از سياست‌هاي انبساطي آن تعديل شود و دلار آمريكا همپاي بازدهي بازار اوراق قرضه با كاهش مواجه شود. بازيگر بعدي كه بازار ارز خود را در خلاف جهت انتظارات آشكارا دستكاري مي‌كند، چين است. سال‌هاي طولاني است كه اقتصادهاي عمده دنيا و در راس همه، آمريكا از چين مي‌خواهند كه دست از دستكاري ارزش يوآن بردارد و تعيين ارزش آن را به بازار بسپارد به اين اميد كه ارزش يوآن افزايش يافته و كسري تجاري كشورهاي مختلف به‌خصوص آمريكا با چين بهبود يابد. در ابتداي سال 2014 چين براي حركت در اين جهت، محدوده تغيير قيمتي يوآن را يك درصد و سپس 2 درصد افزايش داد اما در نهايت يوآن به جاي تقويت در برابر دلار، ارزشش كاهش يافت. همين موضوع اعتراض آمريكا را در پي داشت كه چين نيز در مقابل استدلال كرد كه جهت حركتي قيمت يوآن طبق بازار آزاد بايد در دو جهت افزايش و كاهش باشد و نه فقط در جهت افزايش ارزش يوآن كه خواسته و مطلوب آمريكا است. اگرچه اين استدلال درست بود؛ اما در طبيعي بودن كاهش دوباره ارزش يوآن ترديد وجود داشت و آمريكا و ديگران را قانع نكرد.https://www.uplooder.net/img/image/34/55c1808f7e07f74bfd7f21524d98ce0f/hasa-n-a-li____ebrahimi___said_____%D8%AD%D8%B3%D9%86%D8%B9 %D9%84%DB%8C_%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C% D9%85%DB%8C_%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF_5).JPG



يوآن پس از مدتي از حركت كاهشي باز ايستاد، اما هنوز دولت اين كشور براي آزادسازي واقعي ارزش يوآن تحت‌فشار است. بانك‌مركزي انگليس نيز يكي از بارزترين حاضران در جنگ ارزي است. در حالي كه آمارهاي اقتصادي انگليس تمامي اهداف از قبل اعلام شده اين بانك از جمله بيكاري را برآورده كرده است و نيز نگراني زيادي در ايجاد حباب در بازار مسكن اين كشور وجود دارد اما اين بانك حتي يك قدم از سياست‌هاي انبساطي پولي خود عقبگرد نكرده است و جالب اينكه حتي پيش‌بيني‌هاي خود از رشد اقتصادي و تورم را نيز دست نخورده باقي گذاشت.



همين رفتار بانك‌مركزي انگليس دليل مهمي بوده است كه از افزايش ارزش لجام گسيخته پوند در برابر دلار و يورو جلوگيري شود اگرچه افزايش چند درصدي آن به‌دليل انتظارات بازار تاكنون غيرقابل جلوگيري بوده است. به هر حال در انگليس سياستمدارها مدام از كارنامه خوب اقتصادي خود دم مي‌زنند و اعداد اقتصادي مهم نيز بهتر از پيش‌بيني‌ها هستند و بانك‌مركزي انگليس دير يا زود بايد جريان پول ارزان و سياست‌هاي انبساطي خود را معكوس كند. يكي از مهم‌ترين حلقه‌هاي بالقوه جنگ ارزي، يورو است. يورو در سال 2013 و در ابتداي سال 2014 به شدت در برابر ارزهاي مختلف به‌خصوص دلار افزايش ارزش داشته است.



اين افزايش ارزش از يك جهت طبيعي است و آن اينكه اعتماد سرمايه‌گذاران به اين حوزه بازگشته است؛ اما اين افزايش ارزش يورو براي اين حوزه كه دوران نقاهت را طي مي‌كند خبر خوبي نيست.



براي اطلاع بيشتر مي توانيد به اين منابع رجوع نماييد:

- http://asrebank.ir/news/12600، 1/3/93. - http://alef.ir/vdcdfj0xzyt0j56.2a2y.html?288710، 22/5/94

منبع

https://www.uplooder.net/img/image/34/55c1808f7e07f74bfd7f21524d98ce0f/hasa-n-a-li____ebrahimi___said_____%D8%AD%D8%B3%D9%86%D8%B9 %D9%84%DB%8C_%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C% D9%85%DB%8C_%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF_5).JPG