صفحه 2 از 2 نخستنخست 12
نمایش نتایج: از شماره 11 تا 14 , از مجموع 14

موضوع: برهان هستی شناسی از دیدگاه صدرالمتألّهین

  1. Top | #11

    عنوان کاربر
    مديرکل سايت
    تاریخ عضویت
    August 2009
    شماره عضویت
    13
    نوشته
    102,202
    صلوات
    31803
    دلنوشته
    76
    صلی الله علیک یا مولاتنا یا زینب کبری علیها السلام
    تشکر
    78,449
    مورد تشکر
    204,181 در 63,569
    وبلاگ
    208
    دریافت
    9
    آپلود
    102

    پیش فرض








    (واقعیّت هستی که در ثبوت آن هیچ شک نداریم, هرگز نفی نمی پذیرد و نابودی برنمی دارد. به عبارت دیگر, واقعیّت هستی بی هیچ قیدوشرط واقعیّت هستی است و با هیچ قیدوشرطی لاواقعیّت نمی شود و چون جهان گذران و هر جزء از اجزاء جهان نفی را می پذیرد, پس عین همان واقعیّت نفی ناپذیر نیست, بلکه با آن واقعیّت, واقعیّت دارد و بی آن از هستی بهره ای نداشته و منفی است.

    البته نه به این معنی که واقعیّت با اشیاء یکی شود و یا در آنها نفوذ یا حلول کند و یا پاره هایی از واقعیّت جدا شده و به اشیاء بپیوندد, بلکه مانند نور که اجسام تاریک با آن روشن و بی آن تاریک می باشند و درعین حال همین مثال نور در بیان مقصود خالی از قصور نیست و به عبارت دیگر, او خودش عین واقعیّت است و جهان و اجزای جهان با او واقعیّت دار و بی او هیچ وپوچ می باشند.)14

    در تقریر علاّمه طباطبایی همان طور که گذشت, از راه واقعیّت هستی بدون هیچ قیدوشرطی کمک گرفته شده است و کسی که معتقد به عالم خارج باشد و اشیاء را دارای واقعیّت بداند, ناگزیر باید بپذیرد که نمونه اعلی و برتر آن وجود که همه موجودات و واقعیّت عالم خارج به آن وابسته است, یک موجود واجب بالذّات است که قائم به خود است و قیام و ثبوت همه چیز به اوست, بنابراین اصل وجود واجب بالذّات, امری بدیهی خواهدبود و برهانهای یاد شده, تنها یادآور این امر روشن خواهندبود.

    از ویژگیهایی که برای تقریر علاّمه طباطبایی ذکر گردیده, این است که برخلاف تقریر ملاّصدرا نیاز به مقدّمات فلسفی ندارد و سهل تر از دیگرتقریرهاست و در آن اصل وجود خداوند یک امر بدیهی تلقّی شده است.

    البته باید عرض کنیم که بر تقریر علاّمه طباطبایی, صدرالمتألّهین و تقریرهای دیگر همچون بیان سبزواری, حائری یزدی و دیگران ایرادهایی نیز شده است.






    امضاء





    *******************************

    سکوت
    خطرناک تر از حرفهای نیشداراست
    کسی که
    سکوت می کند روزی حرفهایش را
    سرنوشت به تلخی به شما خواهد گفت

    *******************************
    و قسم به حقارتِ واژه و شکوه سکوت،
    که گاهی شرح حال آدمی ممکن نیست...

    *******************************






  2. آیه های انتظار

    آیه های انتظار


    لیست موضوعات تصادفی این انجمن

     

  3. Top | #12

    عنوان کاربر
    مديرکل سايت
    تاریخ عضویت
    August 2009
    شماره عضویت
    13
    نوشته
    102,202
    صلوات
    31803
    دلنوشته
    76
    صلی الله علیک یا مولاتنا یا زینب کبری علیها السلام
    تشکر
    78,449
    مورد تشکر
    204,181 در 63,569
    وبلاگ
    208
    دریافت
    9
    آپلود
    102

    پیش فرض






    برهان هستی شناسی از نگاه آنسلم



    در غرب هم متفکّرانی همچون (سنت آنسلم)16 کوشیدند تا برهانی هستی شناسانه بدون استفاده از مقدّمات حسّی و تجربی برای اثبات خداوند ارائه دهند که به دلیل کاستیهایی که داشت با اشکالهای کانت و دیگران به شکست انجامید. وی با تحلیل مفاهیم و بدون وام گرفتن از عالم خارج و جهان حسّی, طرحی از یک برهان هستی شناسانه ارائه داد. او برهان خویش را این گونه آغاز می کند که خداوند موجودی است که چیزی بزرگ تر از آن نمی توان تصوّر کرد و منظور او از (بزرگ تر) همان (کامل تر) است. این تصوّر از خداوند در ذهن ما وجود دارد. حال اگر (وجود خارجی) را یکی از ویژگیهای برجسته در عنوان (کامل ترین موجود) بدانیم. بنابراین باید برای خداوند, وجود خارجی هم قائل گردیم; زیرا اگر خدای مفروض در ذهن ما که کامل ترین موجود است, دارای یکی از برجسته ترین صفات که همانا وجود خارجی است, نباشد بنابراین باید بتوان خدای دیگری که دارای وجود خارجی است, تصوّر کرد که کامل تر از آن باشد, درنتیجه ناگزیریم که برای کامل ترین موجود, وجود خارجی را قائل شویم و این وجود برای او ضرورت دارد. (آنسلم) معتقد است که یک فرد ابله و ساده لوح هم می تواند به این نتیجه برسد. او همین که بفهمد مفهوم خدا چیست, درخواهدیافت که از تعریف خدا می توان نتیجه گرفت که او وجود دارد. هرکس که بفهمد منظور از الفاظ (خدا) یا (موجود متعال) چیست در خواهد یافت که چنین موجودی باید موجود باشد, یعنی می توان خدا را چنان تصوّر کرد که نه تنها به عنوان یک مفهوم در ذهن, بلکه به عنوان موجودی واقعی نیز مستقل از تصوّر و اندیشه وجود داشته باشد.

    برابر این تعریف, خدا کامل ترین موجود است و همان طور که (آنسلم) در پاسخ به شبهات (گونیلون) می گوید, این تعریف فقط درباره خداوند کاربرد دارد, بنابراین, باید وجود خارجی داشته باشد وگرنه تصوّر چیزی بزرگ تر از خداوند قابل تصوّر خواهدبود. از نخستین کسانی که به انتقاد از این برهان پرداخت (گونیلون)17 بود. وی با تمثیل جزیره ای که بزرگ تر از آن در ذهن نمی گنجد, احتجاج کرد که تصوّر یک جزیره خیالی هیچ دلیلی بر وجود خارجی آن نیست. اگر جایز باشد که تصوّر یک امر را دلیل بر وجود خارجی آن بدانیم, بنابراین با تصوّر تمامی امور غیرواقعی و خیالی باید احتجاج کنیم که وجود خارجی هم دارند, حال آن که وجودداشتن امری جدای از تصوّرات ماست و تصوّر نمی تواند تضمین کننده وجود خارجی باشد و چه بسیار اموری که در خیال پردازی انسانها تصوّر می شوند; امّا بهره ای از وجود خارجی ندارد. البته (آنسلم) در پاسخ به این شبهه یک استثنا مطرح کرد و این استدلال را فقط درباره خداوند جایز دانست نه درباره امور غیرواقعی و تخیّلی. پس از طرح این استدلال از جانب آنسلم, بین او و گونیلون گفت و گوهایی رخ داد و پس از این دوره افرادی همچون: توماس آکوئیناس,18رنه دکارت19 کانت20 (با تفکیک بین گزاره های تحلیلی و ترکیبی) برتراند راسل,21 هگل22 و اندیشه وران معاصری همچون هارتشون 23 و مالکوم,24هریک طرح یا نقدی در میان افکندند و چالشهای موجود بین آنسلم و گونیلون را بار دیگر احیا کردند. 25





    امضاء





    *******************************

    سکوت
    خطرناک تر از حرفهای نیشداراست
    کسی که
    سکوت می کند روزی حرفهایش را
    سرنوشت به تلخی به شما خواهد گفت

    *******************************
    و قسم به حقارتِ واژه و شکوه سکوت،
    که گاهی شرح حال آدمی ممکن نیست...

    *******************************




  4. تشكر

    عهد آسمانى (20-01-2018)

  5. Top | #13

    عنوان کاربر
    مديرکل سايت
    تاریخ عضویت
    August 2009
    شماره عضویت
    13
    نوشته
    102,202
    صلوات
    31803
    دلنوشته
    76
    صلی الله علیک یا مولاتنا یا زینب کبری علیها السلام
    تشکر
    78,449
    مورد تشکر
    204,181 در 63,569
    وبلاگ
    208
    دریافت
    9
    آپلود
    102

    پیش فرض






    انتقاد کانت

    با توجّه به این که یکی از بنیادی ترین انتقادات موجود در تاریخ فلسفه بر تقریر آنسلم, از آن کانت است, بیان آن در این جا لازم به نظر می رسد. کانت می نویسد: تصوّر وجود برای ذات کامل, امری ضروری است و در جمله (موجود کامل وجود دارد) اگر موضوع این گزاره را اثبات کنیم, به ناچار باید محمول را هم بپذیریم و در صورت پذیرش موضوع و انکار محمول, دچار یک تناقض فاحش می شویم; امّا چه ضرورتی وجود دارد که ما اصلاً موضوع را بپذیریم. ما می توانیم در آغاز از پذیرش موضوع دست بکشیم و با این کار هیچ دلیلی بر پذیرش محمول هم وجود نخواهدداشت. به عبارت دیگر, اگر وجود کوه و یا مثلّث را بپذیریم, ناچاریم تا به وجود درّه برای کوه و وجود زوایا برای مثلّث گردن نهیم; امّا اگر وجود کوه یا مثلّث را نپذیریم, درواقع پذیرش محمول هم تابع موضوع می گردد. تنها با اندیشیدن درباره یک موجود کامل نمی توان قضاوت کرد که آن موجود در خارج هم وجود دارد, همان طور که ما با تصوّر یک اسکناس صدپوندی دارای آن نخواهیم بود.

    اشکال عمده کانت به این معطوف است که بین تصوّر ما از یک شیئ کامل با وجود خارجی آن چگونه ارتباط برقرار می شود. او وجود را صفتی نمی داند که بتوان آن را جزء تعریف یک مفهوم دانست. وجود را فقط به معنای رابط قبول دارد, نه به عنوان یک محمول حقیقی و به اصطلاح وجود محمولی.26





    امضاء





    *******************************

    سکوت
    خطرناک تر از حرفهای نیشداراست
    کسی که
    سکوت می کند روزی حرفهایش را
    سرنوشت به تلخی به شما خواهد گفت

    *******************************
    و قسم به حقارتِ واژه و شکوه سکوت،
    که گاهی شرح حال آدمی ممکن نیست...

    *******************************




  6. تشكر

    عهد آسمانى (20-01-2018)

  7. Top | #14

    عنوان کاربر
    مديرکل سايت
    تاریخ عضویت
    August 2009
    شماره عضویت
    13
    نوشته
    102,202
    صلوات
    31803
    دلنوشته
    76
    صلی الله علیک یا مولاتنا یا زینب کبری علیها السلام
    تشکر
    78,449
    مورد تشکر
    204,181 در 63,569
    وبلاگ
    208
    دریافت
    9
    آپلود
    102

    پیش فرض







    صدرالمتألّهین می نویسد: (ان الوجود حقیقة عینیّة, واحدة بسیطه لا اختلاف بین افرادها لذاتها الاّ بالکمال و النقص و الشدة و الضعف أو بامور زائدة….)

    بنابراین موجودات علاوه بر اختلاف در ذات و عرض, در درجه های وجود هم اختلاف دارند و همان طور که انسان با چهارپایان در عقل و با سنگ در جانداربودن و نسبت به افراد انسان در اموری همچون رنگ پوست, قد و علم تفاوت دارند, همچنین در مراتب وجود هم متفاوتند و یکی زودتر می زیسته و یکی دیرتر, یکی علّت است و یکی معلول, یکی نیازمند و یکی هم بی نیاز و مستغنی در ذات خویش است.

    قانون علّیّت: صدرالمتألّهین قراءت خاصّی از علّیّت ارائه داده که از نوآوریهای او در تاریخ فلسفه اسلامی شمرده شده است و بعضی از اندیشه وران بر این باورند: که فهم یک سوّم از فلسفه ملاّصدرا, بستگی بر فهم نگرش او درباره علّیّت دارد. پاره ای از پرسشهای فلسفی درباره علّیّت که در فلسفه ابن سینا قابل حل نبود, با تفسیر ملاّصدرا از این مسأله حل گردید. او رابطه معلول به علّت را یک رابطه فقری می دانست. معلول به جهت این که تمام هستی و هویّت خود را از علّت گرفته, دارای وجود ربطی است. معلول بدون علّت دارای وجود نیست و وابستگی مطلق به آن دارد و از ذات معلول جز محدودیّت, احتیاج و فقر چیزی نمی توان انتظار داشت. به تعبیر روشن تر, معلول, یک امر مستقل در کنار علّت نیست, بلکه عین الرّبط به علّت است و وجود ربطی نسبت به وجود مستقل, همچون سایه است نسبت به شیئ و کلّ عالم امکان نیز در نسبت با خداوند این چنین است و به تعبیر قیصری (کالموج للبحر), یعنی عالَم نسبت به خداوند که علّت و وجود مستقل است, مانند نسبت موج دریا به خودِ دریاست. موج دریا به ظاهر دارای تعیّن و هستی است و می توان به آن اشاره حسّی کرد امّا درواقع هستی او چیزی جدای از هستی دریا نیست و دارای وجود ربطی است. بنابراین در نگرش ملاّصدرا چون وجود ربطی با وجود مستقل متحقّق می گردد و بین آن دو اضافه اشراقی است, نه اضافه مقولی, درواقع فقط علّت است که دارای هستی بالذّات است و معلول در اوج نیازمندی و فقر قرار گرفته است.






    امضاء





    *******************************

    سکوت
    خطرناک تر از حرفهای نیشداراست
    کسی که
    سکوت می کند روزی حرفهایش را
    سرنوشت به تلخی به شما خواهد گفت

    *******************************
    و قسم به حقارتِ واژه و شکوه سکوت،
    که گاهی شرح حال آدمی ممکن نیست...

    *******************************




صفحه 2 از 2 نخستنخست 12

اطلاعات موضوع

کاربرانی که در حال مشاهده این موضوع هستند

در حال حاضر 1 کاربر در حال مشاهده این موضوع است. (0 کاربران و 1 مهمان ها)

کلمات کلیدی این موضوع

مجوز های ارسال و ویرایش

  • شما نمیتوانید موضوع جدیدی ارسال کنید
  • شما امکان ارسال پاسخ را ندارید
  • شما نمیتوانید فایل پیوست کنید.
  • شما نمیتوانید پست های خود را ویرایش کنید
  •  
© تمامی حقوق از جمله طراحی قالب برای سایت آیه های انتظار محفوظ می باشد © طراحی و ویرایش Masoomi