امام مهدی علیه السلام جلوه جمال الهی

[نازنین رقیه* خادمه گل نرگس*]

سخن حضرت امام باقر درباره امام مهدی

محمّدبن مسلم می گوید: امام باقر علیه السلام فرمود: قائم ما، به وسیله رُعب و وحشتی که خداوند بر دل دشمنانش می افکند، آن حضرت را یاری می کند، به یاری اِلاهی تأیید شود، زمین زیر پایش می پیچد (طی الارض دارد)، گنج ها برای او آشکار می گردد، حکومت او به سراسر مشرق و مغرب می رسد، خداوند متعال به وسیله او دینش را آشکار کرده، و بر همه ادیان پیروز می کند، اگرچه مشرکان از آن اکراه داشته باشند، در سراسر زمین جای ویرانی باقی نمی نماند، همه را آباد می نماید، روح خدا، عیسی بن مریم از آسمان فرود آید، و در نماز به حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف اقتدا می نماید.
محمّد بن مسلم می افزاید: از امام باقر علیه السلام پرسیدم: «ای پسر رسول خدا، قائم شما در چه وقت ظاهر شده و قیام می کند؟».
امام باقر علیه السلام در پاسخ فرمود: «آن هنگام که مردان به زنان و زنان به مردان شبیه شوند، و مردان به مردان، و زنان به زنان اکتفا کنند، زن ها بر اسب ها سوار گردند، و گواهی گواهان زور و ظلم، پذیرفته شود، ولی گواهی گواهان عادل رد گردد، و مردم گناهان بزرگی مانند: خون ریزی، زنا و رباخواری را سبک بشمرند...» [1].
ابوایوب مخزومی می گوید: امام باقر علیه السلام در ضمن گفتار در شأن سیره دوازده امام وقتی که به ذکر آخرین نفر از آنها رسید،
فرمود: «امام دوازدهم کسی است که پس از ظهور او، حضرت عیسی علیه السلام پشت سر او نماز بخواند، بر تو باد، به اطاعت از سنت و روش او، و قرآن کریم.» [2].
پاورقی
[1] کمال الدین: ص 310 باب 32 حدیث 16.
[2] کمال الدین، ص 310 311، باب 32، حدیث 17.

[نازنین رقیه* خادمه گل نرگس*]

سخن حضرت امام صادق در شأن حضرت مهدی

امام صادق علیه السلام فرمود: «آگاه باشید، سوگند به خدا قطعاً مهدی شما، از شما غایب می گردد، تا این که افراد نادان می گویند: «از برای خدا نیازی به آل محمد صلی الله علیه و آله و سلم نیست» سپس همانند شهاب ثاقب می آید، و سراسر زمین را همان گونه که پر از ظلم و جور شده، پر از عدل و داد می کند.» [1].
سید بن محمّد حِمْیری در ضمن حدیث طولانی می گوید: به امام صادق علیه السلام عرض کردم: «ای پسر رسول خدا، روایاتی از پدران شما در مورد عصر غیبت، و صحت وقوع آن، به ما رسیده است، به من خبر بده در مورد کدام یک از شما واقع می شود؟».
امام صادق علیه السلام در پاسخ فرمود: «غیبت در مورد ششمین فرزند از نسل من، قرار می گیرد و آن دوازدهمین امام هدایت است که بعد از رسول خدا هستند، که نخستین آنها امیرمؤمنان علی علیه السلام است، و آخرین آنها قائم به حق است، که ذخیره خدا در زمین و صاحب الزّمان است، به خدا سوگند اگر حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف در عصر غیبت خود، به اندازه عمر نوح پیامبر که در میان قومش زیست، باقی بماند از دنیا نمی
رود تا ظهور کند، و سراسر زمین را همان گونه که پر از ظلم و جور شده پر از عدل و داد کند.» [2].
ابو بصیر می گوید: از امام صادق علیه السلام شنیدم فرمود: «سنت های پیامبران در رابطه با غیبت هایی که داشته اند، در مورد قائم ما از اهل بیت علیهم السلام مو به مو رخ می دهد».
ابو بصیر می گوید: از آن حضرت پرسیدم: «ای پسر رسول خدا، قائم از شما اهل بیت کیست؟ امام صادق علیه السلام فرمود: «ای ابوبصیر، او پنجمین نفر از نسل فرزندم موسی و پسر برترین کنیزان است، غیبت طولانی می کند، به طوری که باطل گرایان درباره او به شک و شبهه می افتند، سپس خداوند متعال او را آشکار می سازد، آن گاه خداوند سراسر مشرق و مغرب زمین را برای او فتح می نماید، و روح خدا عیسی بن مریم علیهماالسلام از آسمان فرود آید، و در نماز به او اقتدا نماید، در آن عصر سراسر زمین در پرتو نور پروردگارش، درخشان می گردد، و در سراسر زمین مکانی برای غیر خداوند باقی نمی ماند، جز این که خدا در آن زمین عبادت شود، و همه دین برای خدا می گردد، و دین باطلی باقی نمی ماند. هرچند مشرکان نپسندند.» [3].
پاورقی
[1] همان مدرک، ص 321، باب 33، حدیث 22.
[2] همان، حدیث 23.
[3] کمال الدین، ص 324، باب 33، حدیث 31.

[نازنین رقیه* خادمه گل نرگس*]

سخن حضرت امام کاظم در شأن امام مهدی

علی بن جعفر از برادرش امام کاظم علیه السلام نقل می کند که فرمود: «هنگامی که پنجمین نفر از فرزندان عباسی [1] از دنیا رفت، خدا را، خدا
را، در مورد مراقبت از دینتان، مبادا کسی شما را از دین منحرف سازد، بدان که برای حضرت صاحب الامر غیبتی وجود دارد که بر اثر طولانی بودنش، بعضی از معتقدان به او، از دین اعراض می کنند، این غیبت حادثه سختی از طرف خداوند است که خدا به وسیله آن مردم را امتحان کند، اگر پدران و اجداد شما دینی را صحیح تر از آن می یافتند، از آن پیروی می کردند.»
پرسیدم: «ای سرور من، پنجمین نفر از فرزندان عباسی کیست؟ فرمود: عقل های شما توان فهمیدن آن را ندارد، و اندیشه های شما کوچک تر از درک آن است، ولی اگر زنده بمانید، به زودی آن را درک خواهید کرد.» [2].
یونس بن عبدالرحمن می گوید: به محضر امام کاظم علیه السلام شرفیاب شدم، به او عرض کردم: «ای پسر رسول خدا، آیا قائم به حق، تو هستی؟». در پاسخ فرمود: «من قائم به حق هستم، ولی آن قائمی که سراسر زمین را از لوث وجود دشمنان پاک می سازد، و آن را همان گونه که پر از ظلم و جور شده، پر از عدل و داد می کند، پنجمین فرزند از نسل من است، غیبت طولانی دارد، به طوری که بعضی از معتقدان به او، مرتد می شوند و بعضی به امامت ما راضی هستند، و ما نیز به شیعه بودن آنها راضی هستیم، خوشا به حال آنها، خوشا به حال آنها، به خدا سوگند آنها در قیامت با ما و در درجات ما هستند.» [3].
پاورقی
[1] یعنی خلیفه پنجم، هارون الرشید عباسی.
[2] کمال الدین، ص 336 337، باب34، حدیث
1.
[3] کمال الدین، ص 338، باب 34، حدیث 5.

[نازنین رقیه* خادمه گل نرگس*]

سخن حضرت امام رضا در شأن حضرت مهدی

دِعْبل بن علی خُزاعی گوید: قصیده ای برای مولایم حضرت رضا علیه السلام سرودم، که با این شعر آغاز می شد:
مدارسُ آیاتٍ خَلَتْ مِن تلاوهٍو منزلُ وحی مقفرُ العَرَصاتِ
مدرسه های آیات قرآنی از تلاوت خالی مانده، و خانه های وحی اِلاهی، عرصه اش از سکوت افراد، خالی شده است. وقتی که به این دو شعر رسیدم:
خُرُوجُ امامٍ لا محالَهَ خارجٌ [1] یقُومُ عَلَی اسم اللهِ والبَرَکاتِ
یُمَیزُ فینا کُلّ حَقٍّ وباطلٍ ویجزی عَلَی النَّعماءِ والنَّقمات
ناگزیر، خروج و قیام امام تحقق یابد، و او با نام خدا و با برکات او قیام می کند، و برای ما هرگونه حق و باطل را معرفی کرده و جدا سازد، و به خوبی ها و زشتی ها جزا و پاداش می دهد.»
امام رضا علیه السلام گریه کرد و سپس، سرش را به طرف من بلند نموده و به من فرمود: ای خزاعی، روح القدس این سخنان را بر زبانت جاری ساخته است. آیا می دانی این امام قیام کننده کیست؟
عرض کردم: «نه، ای مولای من، جز این که شنیده ام امامی از شما خروج و قیام کند، و سراسر زمین را از لوث فساد پاک سازد، و آن را همان گونه که پر از ظلم و جور شده، پر از عدل و داد نماید».[2].
امام رضا علیه السلام فرمود: «ای دِعْبِلْ، امام بعد از من پسرم محمّد علیه السلام، و بعد از او پسرش علی علیه السلام، و بعد از علی علیه السلام پسرش حسن علیه السلام، و بعد از او پسرش،
حجت قائم عجل الله تعالی فرجه الشریف است، که در زمان غیبتش مردم در انتظار ظهور او هستند، هنگامی که ظهور کرد، همه از او اطاعت کنند، اگر از دنیا جز، یک روز باقی نماند، خداوند متعال آن روز را طولانی کند تا آن امام ظاهر شود، و زمین را همان گونه که پر از ظلم و جور شده، پر از عدل و داد نماید.»
ریان بن صَلْت می گوید: از حضرت رضا علیه السلام پرسیدم: «آیا صاحب این امر (قائم) تو هستی؟» در پاسخ فرمود: «صاحب این امر هستم، ولی آن امامی نیستم که سراسر زمین را همان گونه که پر از ظلم و جور شده پر از عدل و داد کند، چگونه من همان امام باشم، با این که ضعفِ بدنم را، مشاهده می کنی؟ قائم عجل الله تعالی فرجه الشریف آن کسی است که وقتی خروج کند، سن و سال پیران دارد، ولی چهره اش جوان است، پیکر نیرومند دارد، به طوری که اگر دستش را به بزرگترین درخت روی زمین دراز کند، می تواند آن را از ریشه بیرون آورد، و اگر در میان کوه ها فریاد بزند، کوه ها به لرزه درمی آیند و سنگ هایش به سختی کوبیده شوند، عصای موسی علیه السلام و انگشتر سلیمان علیه السلام در دست اوست، این امام، چهارمین پسر از نسل من است، خداوند با پوشش خود تا آن زمان که بخواهد او را در پشت پرده غیبت نگه می دارد، سپس آشکار شده، و سراسر زمین را همان گونه که پر از ظلم و جور شده، پر از عدل و داد کند.»
[3].
پاورقی
[1] در بعضی از روایات،واژه «واقعٌ» به جای «خارجٌ» ذکر شده است.
[2] کمال الدین، ص 347، باب 35، حدیث 6.
[3] کمال الدین: ص 350 351 باب 35 حدیث 7.

[نازنین رقیه* خادمه گل نرگس*]

سخن حضرت امام جواد در شأن امام مهدی

حضرت عبدالعظیم حسنی گوید: «به محضر مولایم امام جواد علیه السلام رفتم، قصد داشتم در مورد حضرت قائم عجل الله تعالی فرجه الشریف از او سؤال کنم که آیا از ماست یا از غیر ما؟».
آن حضرت ابتدا به سخن کرده و فرمود: «ای ابوالقاسم، قائم عجل الله تعالی فرجه الشریف از ماست، و او مهدی است که واجب است مردم در غیبتش انتظار او را بکشند، و هنگام ظهور از او اطاعت نمایند، او سومین فرزند از نسل من است، سوگند به خداوندی که محمّد صلی الله علیه و آله و سلم را به پیامبری مبعوث کرد، و ما را به مقام امامت، اختصاص داد، اگر از دنیا جز یک روز باقی نماند، خداوند آن روز را طولانی کند، تا مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف ظاهر شود و سراسر زمین را همان گونه که پر از ظلم و جور شده، پر از عدل و داد نماید، و خداوند متعال در یک شب، کار و قیام او را سامان بخشد، چنان که قیام هم سُخَنَش موسی علیه السلام را سامان بخشید، در آن هنگام که موسی علیه السلام در بیابان به طرف آتش رفت تا اندکی از آن برای گرم کردن خانواده اش بیاورد، وقتی بازگشت، به عنوان پیامبر و رسول خدا بازگشت.»
آن گاه امام جواد علیه السلام فرمود: «اَفضل اَعمالِ شیعتنا اِنتظارُ الفَرَجِ؛ برترین اعمال شیعیان ما، انتظار
فرج امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف است.» [1].
صقر بن ابی دُلف می گوید: از امام جواد علیه السلام شنیدم فرمود: «امام بعد از من، پسرم علی علیه السلام است، امر او امر من، و سخن او سخن من، و اطاعت او اطاعت من است، امام بعد از او پسرش حسن علیه السلام است، امر او امر پدرش، و سخن او سخن پدرش، و اطاعت او اطاعت از پدرش می باشد. سپس، سکوت نمود.» عرض کردم: «ای فرزند رسول خدا، امام بعد از امام حسن علیه السلام کیست؟».
امام جواد علیه السلام گریه سختی کرد، و آن گاه فرمود: «بعد از حسن علیه السلام فرزندش قائم به حق و مورد انتظار است».
عرض کردم: ای پسر رسول خدا، چرا او به قائم نامیده شده است؟ فرمود: «زیرا پس از آن که ذکر و یادش از زبان ها می افتد، و بیشتر معتقدان به امامتش مرتد می شوند، قیام می کند».
عرض کردم: چرا به او منتظر می گویند؟ فرمود: «زیرا، او دارای غیبتی طولانی است، افراد مخلص همواره در انتظار خروجش به سر می برند، و اشخاص شَکّاک او را انکار کنند، و منکران، یاد او را به مسخره می گیرند، و تعیین کنندگان وقت خروجش، دروغ می گویند، شتاب زدگان برای خروج او، به هلاکت می رسند. و در میان اینها مسلمانان راستین نجات می یابند.» [2].
پاورقی
[1] کمال الدین، ص 351، باب 36، حدیث 1.
[2] کمال الدین: ص352 353 باب 36 ح3.

[نازنین رقیه* خادمه گل نرگس*]

سخن حضرت امام هادی در شأن امام مهدی

ابوهاشم جعفر می گوید از امام هادی علیه السلام شنیدم فرمود: «جانشین من بعد از من، پسرم
حسن علیه السلام است، حال شما چگونه است در مورد جانشین بعد از او؟».
عرض کردم: برای چه، خدا مرا فدایت کند؟ فرمود: «زیرا شما شخص او را نمی بینید، و تلفظ به نام او برای شما حرام است».[1] عرض کردم: چگونه او را یاد کنیم؟ فرمود: بگویید «حجّت از آل محمّد صلی الله علیه و آله و سلم».[2].
پاورقی
[1] همان، ص 355، باب 37، حدیث4.
[2] در مورد حرمت و جواز نام بردنِ نام آن حضرت مطالبی و احادیثی در صفحات گذشته ذکر شد و در نهایت حضرت آیهالله العظمی شیرازی فتوا به حرمت نداده اند و این حدیث را به نوعی تأویل کردند. و قطعاً این حدیث هم از جمله احادیث صحیح السند است ولی، صِرفاً در زمان تقیه و اختصاص به همان زمان خاص دارد که حاکمان زور و زر و تزویر در پی جان آن حضرت بودند، لذا ائمه بزرگوار دستور دادند که دوستان نامی از او نبرند تا آن بزرگ در دام آنها نیفتد. و چنین شد. (ویراستار).

[نازنین رقیه* خادمه گل نرگس*]

سخن امام حسن عسکری در شأن فرزندش مهدی

احمد بن اسحاق [1] می گوید: «به محضر امام حسن عسکری علیه السلام رسیدم با این قصد که از جانشین بعد از او بپرسم، آن حضرت قبل از سؤال من گفت: ای احمدبن اسحاق، خداوند متعال از آن زمان که آدم علیه السلام را آفریده تا روز قیامت زمین را خالی از حجّت قرار نداده است، که خداوند به وسیله او بلا را، از اهل زمین دفع می کند، و به وسیله او باران را نازل می کند، و به وسیله او برکات زمین را خارج می سازد.
احمد بن اسحاق
می گوید: به امام حسن علیه السلام عرض کردم: ای فرزند رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم، امام و خلیفه بعد از تو کیست؟ امام حسن علیه السلام با سرعت برخاست و وارد خانه شد، سپس بیرون آمد، و بر شانه اش کودکی بود که صورتش هم چون ماه شب چهارده می درخشید، حدود سه سال داشت، امام حسن علیه السلام به من فرمود: ای احمد بن اسحاق، اگر در پیشگاه خداوند متعال، کرامت نداشتی، و در محضر حجّت های خدا، دارای احترام نبودی، این پسرم را به تو نشان نمی دادم، این پسر هم نام و هم کنیه رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم است، همان کسی است که سراسر زمین را همان گونه که پر از ظلم و جور شده پر از عدل و داد می کند. (تا آخر حدیث که مشروح آن بعداً ذکر می شود) [2].
روایات در این مورد بسیار است و در کتاب های کمال الدین شیخ صدوق (ره) و غیبه الطوسی، و غیبه النّعمانی و بحار الانوار ذکر شده اند.
پاورقی
[1] وکیل امام حسن عسکری علیه السلام در قم، که مرقدش درشهر سرپل ذهاب است. (مترجم).
[2] کمال الدین، ص 357، باب 38، حدیث 1.

[نازنین رقیه* خادمه گل نرگس*]

نشانه های پیشاپیش حقانیت امام

ناگفته نماند، که این حوادث شگفت انگیز در هنگام ماجرای ولادت حضرت ولی عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف با این ویژگی های فوق العاده و قبل از آن، بلکه بسیار بیشتر از اینها چنان که در بعضی از تواریخ و روایات آمده، همانند حوادث شگفت انگیز در مورد پیامبران و امامان علیهم السلام در سرآغاز ظهور آنها، از نشانه های پیشاپیش حقانیت پیامبری پیامبران، و امامتِ امامان است.
وجود حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف نسبت به سایر امامان علیهم
السلام دارای امتیازات مضاعفی است، از این رو، رخدادهای حیرت انگیز از هنگام ولادت او، بلکه قبل از آن، بیشتر از امامان دیگر است، چرا که آن حضرت خاتم اوصیایی است که سراسر زمین را همان گونه که پر از ظلم و جور شده، پر از عدل و داد می کند.
بنابراین، همه این وقایع شگفت انگیز در رابطه با آن حضرت، عجیب و بر خلاف انتظار نخواهد بود، که از آن به اِرهاصات [1] تعبیر می شود، و در کتاب حق الیقین روایات دیگری نیز در ارتباط با این حوادث شگفت انگیز نقل شده است:
یکی از این روایات، روایت محمد بن عثمان عمروی [2] است، که او گفت: هنگامی که حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف متولد شد، امام حسن عسکری علیه السلام فرمود به ابی عمرو پیام دهید نزد من بیاید، پیام امام را به او رساندند، او به محضر امام حسن علیه السلام آمد، امام به او فرمود: «ده هزار [3] رِطْل نان، و به همین مقدار گوشت، خریداری کن، و به حساب من بین مردم تقسیم کنید» و علی بن هاشم می گوید: امام حسن علیه السلام، تعداد بسیار گوسفند را به عنوان عقیقه برای حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف قربانی نمود.[4].
پاورقی
[1] ارهاصات، یعنی نشانه هایی که برای حقانیت امامت از قبل اتفاق افتاده باشد. (ویراستار).
[2] دومین نایب خاص امام زمان عج.
[3] معادل 3276 کیلوست.
[4] بحارالانوار، ج 51، ص5 باب1 ح9.

[نازنین رقیه* خادمه گل نرگس*]

چند روایت از طریق اهل تسنن

محدّثین و علمای اهل تسنّن روایات بسیاری درباره حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف نقل کرده اند که نظر شما را به ذکر چند روایت از آنها جلب می کنیم:
1. مسلم در صحیح خود از جابر نقل می کند که گفت: از پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم شنیدم فرمود: «همواره اُمت
من تا روز قیامت به خاطر آشکار شدن حق، با دشمنان می جنگند، عیسی بن مریم علیهما السلام از آسمان به زمین می آید، رییس مسلمانان به عیسی علیه السلام می گوید: بیا به پیش تا برای ما نماز را اقامه کرده و به تو اقتدا کنیم، عیسی علیه السلام می فرماید: «نه، بعضی از شما به خاطر کرامت اِلاهی به این امت (اسلام) امیر بعضی دیگر هستید.» [1].
2. بخاری، مسلم و احمد در صحاح خود، از رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم نقل کرده اند که فرمود: «حال شما چگونه است، آن هنگام که عیسی پسر مریم علیه السلام در میان شما آید، ولی امام شما، از میان خود شما باشد.» [2].
3. عبدالله بن مسعود طبق روایت ابوداوود، نقل می کند که پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: «اگر از دنیا جز یک روز باقی نماند خداوند آن روز را طولانی می کند، تا این که خداوند مردی از من، یا از اهل بیت من، را برانگیزد، هم نام من است، سراسر زمین را همان گونه که پر از ظلم و جور شده، پر از عدل و داد نماید.» [3].
و در روایت دیگر آمده: آن حضرت فرمود: «دنیا به پایان نرسد تا آن هنگام که مردی از خاندان من که هم نام من است بر عرب حکومت کند.» [4].
4. ابو هُریره نقل می کند که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: «اگر از عمر دنیا جز یک روز باقی نماند، خداوند آن روز را طولانی کند، تا مردی از خاندان
من که هم نام من است، ظهور نماید.» [5].
5. امیرمؤمنان از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم نقل می کند که آن حضرت فرمود: «اگر از روزگار جز یک روز باقی نماند، خداوند مردی از خاندانم را برانگیزد، سراسر زمین را همان گونه که پر از ظلم و جور شده پر از عدل و داد نماید.» [6].
6. نیز در سنن ابی داوود از امّ سلمه نقل شده که گفت: از رسول خدا شنیدم فرمود: «اَلْمهدی مِنْ عِتْرَتی مِنْ وُلْدِها فاطِمَهَ» [7].
7. نیز در سنن ابن ماجه از سعید بن مسیب نقل شده گفت: در حضور اُمِّ سَلَمه (یکی از همسران رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم) بودم سخن از مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف به میان آوردم، ام سلمه گفت: از رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم شنیدم فرمود: «المهدی مِنْ وُلْدِ فاطمَهَ» [8].
8. نیز ابی داوود روایت کرده که رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: «مهدی از من است، بلند پیشانی و باریک بینی است، سراسر زمین را همان گونه که پر از ظلم و جور شده پر از عدل و داد می کند، و هفت سال حکومت می نماید.» [9].
9. ترمذی در روایت دیگری از ابوسعید خِدری نقل می کند که گفت: «ما ترس آن پیدا کردیم که بعد از رحلت رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فتنه ای رخ دهد، از رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم پرسیدیم چه باید کرد؟ فرمود: «انَّ فی اُمَّتی الْمهدِی» [10]
در میان امت من، مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف وجود دارد. (که رفع فتنه کند)
10. نیز ترمذی در سنن خود به سندش از عبدالله نقل می کند گفت: روزی در محضر رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم بودیم، ناگاه گروهی جوانان بنی هاشم به آن جا آمدند، وقتی که پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم آنها را دید، منقلب شد و در چشمانش اشک حلقه زد، و رنگش پرید، از آن حضرت پرسیدم: «چهره شما نشان می دهد که از چیزی اکراه داری.»
فرمود: «ما خاندانی هستیم که خداوند آخرت را برای ما برگزیده است، و اهل بیت من به زودی بعد از من با بلایی روبرو می شوند که موجب فرار و دوری و گریز خواهد شد، تا آن که قومی از جانب مشرق که در همراهشان پرچم های سیاه هست می آیند، و مطالبه (حکومت) خیر می کنند، امّا به آن نمی رسند، با مخالفان می جنگند، از طرف مردم یاری می شوند، و در نتیجه به آرمان و خواسته خود نایل می شوند، ولی آن (حکومت) را خودشان نمی پذیرند، بلکه آن را در اختیار مردی از اهل بیت من قرار می دهند، آن مرد (حضرت مهدی) سراسر زمین را همان گونه که پر از ظلم و جور شده، پر از عدل و داد می کند، هر کسی از شما عصر چنین مردی را درک کرد، گرچه با حرکت سینه خیز بر روی برف باشد، خود را به او برساند.» [11].
11. نیز ترمذی در حدیث دیگر از ابوسعید خدری روایت می کند که پیامبر
صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: «در میان امت من، مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف خواهد آمد، دست کم هفت، و بیشتر نُه سال حکومت می کند، در آن عصر، امت من آن چنان از فراوانی نعمت ها برخوردار می شود که هرگز نظیرش را ندیده است، زمین خوردنی ها و نعمت هایش را آشکار می سازد، و از آنها چیزی کم نکند، و در آن عصر،مال و ثروت همچون چیزی است که زیر دست و پا افتاده باشد، شخصی بر می خیزد و می گوید: «ای مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف، از اموال به من بده» حضرت مهدی می فرماید: «بگیر.» [12].
12. نیز در حدیث دیگر از حضرت علی علیه السلام نقل می کند که پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: «المَهدی مِنّا اَهلَ البیتِ، یصلِحُهُ اللهُ فی لیلَه» مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف از خاندان ما است، خداوند در یک شب کارش را سامان می بخشد.» [13].
13. ابن ماجه مطابق حدیث دیگر، از ثوبان نقل می کند که پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: «وقتی که او (مهدی) را دیدید، گرچه با حرکت سینه خیز بر روی برف باشد، نزدش بروید و با او بیعت کنید، زیرا او مهدی خلیفه خدا است.» [14].
14. حدیث از سعید بن المسیب قال: کنا عند أم سلمه فتذاکرنا المهدی، فقاهت سمعت رسول الله (ص) یقول: «المهدی مِن ولد فاطمه» [15].
15. نیز ترمذی در حدیث دیگر از انس بن مالک نقل می کند که گفت: از رسول خدا صلی الله علیه و آله
و سلم شنیدم فرمود: «ما فرزندان عبدالمطلب، سروران اهل بهشت هستیم؛ من و حمزه، وعلی و جعفر و حسن و حسین و مهدی.» [16].
16. در کتاب مستدرک الصحیحین به سند خود از ابوسعید خِدری نقل می کند که رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: «روز قیامت بر پا نمی شود، تا سراسر زمین پر از ظلم و جور و تجاوز گردد، سپس شخصی از خاندان من خروج می کند که سراسر زمین را همان گونه که پر از ظلم و تجاوز شده، پر از داد و عدل می کند.» [17].
ابو نعیم اصفهانی نیز در کتاب حُلیه الاولیاء نظیر این حدیث را با اندکی تفاوت در الفاظ نقل کرده است.[18].
17. و در کتاب کنز العُمّال روایت شده که حضرت علی علیه السلام از پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم پرسید: «آیا مهدی از ما آل محمّد صلی الله علیه و آله و سلم است، یا از غیر ما، است؟».
پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم در پاسخ فرمود: «بلکه از ماست، خداوند (اسلام و دین) را به وسیله او کامل و ختم می کند، چنان که آن را به وسیله ما آغاز نمود.» [19].
18. نعیم بن حماد و طبرانی و ابو نعیم و خطیب، و نیز هیثمی در کتاب مجمع الزواید از حضرت علی علیه السلام نقل می کنند که به رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم عرض کردم: «ای رسول خدا، آیا مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف از ماست یا از غیر ما.»
رسول خدا صلی الله علیه
و آله و سلم در پاسخ فرمود: «بلکه از ماست، خداوند به وسیله ما دین را کامل و ختم می نماید، همان گونه که به وسیله ما آغاز کرد، و مردم به وسیله ما از شرک و بت پرستی نجات می یابند، و دل های آنها به وسیله ما الفت می یابد».[20] این حدیث را طبرانی در کتاب اَلاوسط روایت نموده است.[21].
پاورقی
[1] صحیح مسلم، کتاب الایمان، باب نزول عیسی... حدیث 225. و صحیح مسلم کتاب الأماره باب قوله لاتزال طائفه من امتی ظاهرین علی الحق حدیث 3547. و مسند احمد، باقی مسند الکثیرین، مسند جابربن عبدالله، حدیث 14193، مسند احمد. مسند جابر بن عبدالله حدیث 14595.
[2] صحیح بخاری، کتاب احادیث الانبیاء نزول عیسی، حدیث 3193، صحیح مسلم، کتاب الایمان، باب نزول عیسی بن مریم سلام الله علیها حاکماً بشریعه نبینا محمّد، حدیث 222و کتاب الأیمان باب نزول عیسی 224؛ مسند احمد، مسند ابو هریره، حدیث 7355 و مسند احمد باقی مسندالکثیرین باقی المسند السابق حدیث 8077.
[3] سنن ابی داوود، کتاب المهدی، حدیث 3735.
[4] همان، در بعضی از روایات به جای واژه «لا تذهب الدّنیا»، «لا تنقضی الدّنیا» آمده است (همان، حدیث 3734).
[5] سنن ترمذی، کتاب الفتن، باب ما جاء فی المهدی حدیث 2157.
[6] سنن ابی داود: کتاب المهدی حدیث 3734.
[7] سنن ابن ماجه، کتاب الفتن، باب خروج المهدی، حدیث 3735.
[8] همان، حدیث 4076.
[9] سنن ابی داوود، کتاب المهدی، حدیث 3736.
[10] سنن ترمذی، کتاب الفتن عن رسول الله، باب ماجاءَ فی المهدی، حدیث 2158.
[11] سنن الترمذی، حدیث 4072 (مطابق عدد گذاری جهانی).
[12] همان مدرک،
حدیث 4073.
[13] همان، حدیث 4075.
[14] سنن ترمذی، حدیث 4074.
[15] سنن ترمذی: حدیث 4076.
[16] همان، حدیث 4077.
[17] مستدرک الصّحیحین، ج 4، ص 557.
[18] حلیه الاولیاء، ج 3، ص 101.
[19] کنز العمّال، ج 14، ص 598، حدیث 39682.
[20] مجمع الزوائد، ج7، ص 316 317.
[21] المعجم الاوسط طبرانی، ج 1، ص 136، حدیث 157.

[نازنین رقیه* خادمه گل نرگس*]

کتاب های نوشته شده در شأن حضرت مهدی

کتاب های بسیار درباره حضرت امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف از آغاز غیبت آن حضرت، تاکنون تألیف شده است، یکی از علمای معاصر کتابی در صد جلد درباره آن حضرت نگاشته است، و آنچه را از احادیث اهل تسنّن و شیعه درباره آن حضرت رسیده، در آن کتاب جمع آوری کرده است، از درگاه خداوند می خواهم که توفیق چاپ این موسوعه را به بعضی از اهل خیر عنایت فرماید. و یکی از علمای اهل سنت نیز کتابی در ردّ و نفی وجود حضرت مهدی به نام لامهدی ینتظر بعد الرسول سید البشر، نوشته است و یکی از علمای حجاز کتابی در ردّ این کتاب به رشته تحریر درآورده است.
بسیاری از دانشمندان اهل تسنّن نیز، درباره حضرت کتاب ها نوشته اند، و روایاتی که از رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و آله و سلم درباره حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف آمده، نقل کرده اند، از جمله فقیه آنها به نام کُنجی شافعی (حافظ ابو عبدالله محمد بن یوسف بن محمد کُنجی شافعی، متوفّای سال 658 ه. ق) کتابی به نام «البیان فی اخبار صاحب الزّمان» تألیف کرده است.
افزون بر آنچه که در کتاب های صحاح [1]
اهل تسنّن، از باب هایی در خصوص حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف عنوان شده، نقل شده است [2] که بعضی از آن روایات را قبلاً ذکر کردیم.
ابونعیم اصفهانی (متوفّای 402 یا 403 ه. ق) که از محدّثان مشهور اهل تسنّن است، کتابی درباره حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف به نام الاربعین تألیف نموده است [3] این کتاب محتوی چهل حدیث از کتاب های صحاح و مسندهای اهل تسنن است، و بیانگر اوصاف و احوال و نام و کنیه مبارک حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف است، یکی از آن احادیث؛ روایتی است که از علی بن هلال و او از پدرش نقل کرده که گفت:
«در آن هنگام که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم در بستر مرگ بود، به محضرش رفتم، دیدم فاطمه سلام الله علیها در کنار سر رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم نشسته، به یک باره دیدم با صدای بلند گریه کرد، رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم سرش را به سوی او بلند نمود و فرمود: «ای محبوبه من، فاطمه سلام الله علیها چرا گریه می کنی؟» فاطمه سلام الله علیها عرض کرد: «ترس آن دارم که بعد از رحلت تو، دین را تباه کنند»، و از مسیر حق خود، منحرف نمایند رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمود:
«ای محبوبه دلم، آیا نمی دانی که خداوند متعال، بر زمین توجّه خاصّی کرد، پدرت را از آن برگزید، و او را مبعوث به رسالت کرد، سپس توجّه خاص دیگری به زمین نمود
و شوهر تو علی علیه السلام را برگزید، و به من وحی کرد که تو را همسر او قرار دهم، ای فاطمه، ما از خاندانی هستیم که خداوند متعال به ما هفت خصلت عطا فرموده است که به هیچ کس قبل از ما عطا نکرده است و بعد از ما هم به کسی عطا نخواهد کرد.
1. من خاتم پیامبران، و گرامی ترین آنها در پیشگاه خداوند، و محبوب ترین مخلوقات خدا هستم، و پدر تو می باشم.
2. و وصی من بهترین اوصیا و محبوب ترین آنها در پیشگاه خداست، و او شوهر تو است.
3. و شهید ما بهترین شهیدان و محبوب ترین آنها در پیشگاه خداست و او حمزه بن عبدالمطلب عموی پدرت و عموی شوهر توست.
4. و از ما است (جعفر) آن کسی که دارای دو بال و پر شود، و در بهشت همراه فرشتگان به هرجا که بخواهد پرواز نماید، او پسر عموی پدرت، و برادر شوهرت است.
5و 6. و از ما است دو پسرت حسن و حسین که دو آقای جوانان بهشتند، به خداوندی سوگند که مرا به حق مبعوث کرد، مقام پدر آنها، علی علیه السلام ارجمندترین از آنهاست.
7. ای فاطمه، به خداوندی سوگند که مرا به حق برانگیخت، مهدی این امّت از نسل آنهاست [4] در آن هنگام که سراسر جهان، هرج و مرج [5] شود، و فتنه ها و آشوب ها بروز کند، و راه ها بسته شود، و عده ای همدیگر را غارت کنند، بزرگ به کوچک رحم نکند، و کوچک به بزرگ احترام نگذارد، در این زمان خداوند از نسل این
دو نفر «حسن و حسین علیه السلام» مردی را ظاهر کند، که دژهای گمراهی را فتح نماید، و دل های پوشیده به گناه و جهل را بگشاید، دین را در آخرالزّمان، استوار و برپا سازد، چنان که من آن را در آغاز، استوار و بر پاساختم، و سراسر زمین را همان گونه که پر از ظلم شده پر از عدالت نماید.
ای فاطمه، مرا محزون نکن، و گریه منما، چرا که خداوند متعال به تو مهربان تر و دل سوزتر از من است، به خاطر آن مقامی که در نزد من داری، و جایگاهی که در قلبم گرفته ای، خداوند تو را همسر کسی قرار داده که مقامش از همه بالاتر و منصبش گرامی تر، و از همه به مردم مهربان تر و عادل تر و بیناتر به قضاوت است، من از درگاه خداوند متعال تفاضا کرده ام که تو، ای فاطمه، نخستین فرد از اهل بیت من باشی که به من بپیوندی.
حضرت علی علیه السلام فرمود: «پس از رحلت رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فاطمه سلام الله علیها بعد از او، هفتاد و پنج روز عمر کرد تا این که به رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم پیوست.[6].
پاورقی
[1] کتاب های صحاح اهل سنت عبارت اند از: صحیح بخاری؛ صحیح مسلم؛ سُنن ابی داوود؛ سُنن (جامع) ترمذی؛ سنن ابن ماجه و سنن نسایی که در بین اهل حدیث به «صحاح سته» مشهور است و عده ای از محدثین کتاب الموطاء ابن مالک و التاج الجامع للأصول فی احادیث الرسول، شیخ منصور علی بن عبدالرحمان را هم
جز صحاح اهل سنت شمرده اند، گرچه قول اقواء همان صحاح سته است (ویراستار).
[2] ابو داوود در سنن خود، کتابی به عنوان «کتاب المهدی» قرار داده، همان گونه که ترمذی در سنن خود تحت عنوان «کتاب الفتن عن رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم» بابی به نام «باب ما جاء فی المهدی» قرار داده است، و همین طور ابن ماجه در سنن خود در کتاب الفتن، بابی تحت عنوان «باب خروج المهدی» تنظیم نموده است.
[3] الکنی و الالقاب محدّث قمی، ج 1، ص 165.
[4] حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف از ناحیه پدران از نسل امام حسین علیه السلام است، و نظر به این که مادر امام باقر علیه السلام به نام فاطمه، دختر امام حسن علیه السلام بود، امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف از این ناحیه، از نسل امام حسن علیه السلام نیز می باشد (مترجم).
[5] ضبط صحیح این دو کلمه «هَرَجْ و مَرَجْ» است ولی بر اثر کثرت استعمال «هَرْج و مَرجْ» خوانده می شود. (ویراستار).
[6] کشف الغمه، ج2، ص 498 باب ذکر علامات قیام القائم عجل الله تعالی فرجه الشریف و مده أیام ظهوره، و شرح سیرته و طریقته و طرف مما یظهر فی دولته؛ منتخب الانوار المضیئه فی اثبات ذلک من جهه العامه،فصل 4، ص 45؛ کفایه الآثر، ص62، باب ما جاء عن جابر بن عبدالله الأنصاری عن رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم فی النصوص علی الأئمه الأثنی عشر.