تَرکه بافی

[مدینه* خادمه یاس فاطمی *]

به ساخت انواع ظروف بااستفاده از شاخه های نازک وباریک درختان ودرختچه ها تَرکه بافی می گویند. پس از جدا سازی شاخه های ( ترکه ها – سافت ها ) مورد نظر از دو نوع درخت بید ( سرخ بید (مینا) و بید رودی ) و یا درختچه سافترگ (بادام کوهی، بادام تلخ )، آنها را از هر گونه برگ وزائده پاک نموده و بر حسب طول و قطر دسته بندی می کنند
. در صورت استفاده از ترکه های قدیمی و غیر منعطف، آنها را چندین روز در آب می‌خیسانند تا انعطاف پذیر و قابل استفاده شود .از دو دسته چهارتایی عمود بر هم از ترکه های قوی تر، ساختاری هشت شعاعی که اسکلت اساسی واولیه کاررا تشکیل می دهد بوجود می آید .آنگاه به وسیله ترکه های نازک عمل بافت تا تکمیل دیواره های شیء ادامه می یابد.
از تولیدات ترکه بافی بیشتر به عنوان آبکش برنج، شستن سبزی و میوه، سبد میوه ،سبزی و گل، خشک کردن میوه ها، حمل بار و جای خوراک حیوانات اهلی استفاده می شود.
ابزار کار این رشته بسیار ساده و محدود به یک چاقو می باشد. این حرفه بیشتر اختصاص به شهرستان بیرجند، بالاخص روستاهای کوهپایه رشته کوه باقران دارد که به عنوان منبع اصلی مواد اولیه این صنعت می باشد. اما در سایر شهرستانهای استان نیز تولیدآن رواج دارد .تکنیک وفن ترکه بافی(سافت بافی) به شماره 813 در فهرست عادی میراث ناملموس ملی ثبت گردیده است.