خطبهی زهرا
اشاره
از حضرت زهرا علیهاالسلام در مدت کوتاه حیاتش پس از رحلت رسول صلی الله علیه و آله سه خطبه به دست ما رسیده است:
1- هنگام هجوم به خانهاش.
2- در مسجد مدینه.
3- در جمع زنان مهاجر و انصار.
بلندترین آنها همان خطبهی حضرت در مسجد مدینه است که در جهت رسوا کردن خلیفه و دفاع از امیرالمؤمنین علیهالسلام و حق غصب شدهاش، در برابر مهاجر و انصار ایراد فرمود.
من به ناچار از توضیح و تفسیر فقرههای این خطبهی فصیح و پربار که به راستی چون معجزهای جاوید بر تارک تاریخ میدرخشد، و مقایسهی آن با فرازهایی از خطبههای امیرالمؤمنین علیهالسلام در نهجالبلاغه، درمیگذرم. زیرا پرداختن به این همه، کتاب جداگانهای میطلبد و این از مقصود این نوشته خارج است.
اما نقل این خطبهی عمیق و غرا و دیگر خطبهها در حد ترجمه لازم است و ما را با عظمتهای زهرا علیهاالسلام بیشتر آشنا میکند.
خطبه هنگام هجوم به خانهاش
خطبه هنگام هجوم به خانهاش [779] .
پس از ارتحال رسول صلی الله علیه و آله و کودتای سقیفه، آن گاه که بعضی از کودتاگران به همراه جماعتی از مردم فریب خورده، برای بیعت گرفتن از حضرت علی علیهالسلام به خانهی او هجوم بردند و او را به آتش زدن خانهاش تهدید کردند، ناگهان حضرت زهرا علیهاالسلام به طرف آنان رفته، پشت در، [780] ایستاد و خطاب به آنان و دیگر مردمانی که تسلیم توطئهها شده، به نظاره ایستاده بودند، چنین فرمود:
لا عهد لی بقوم أسوء محضرا [781] منکم [782] ترکتم رسول الله صلی الله علیه و آله جنازة بین أیدینا و قطعتم أمرکم فیما بینکم، لم تؤمرونا [783] و لم تروا [784] لنا حقا، کانکم لم تعلموا ما قال یوم غدیر خم، والله لقد عقد له یومئذ الولاء لیقطع منکم بذلک منها الرجاء ولکنکم قطعتم الاسباب بینکم و بین
نبیکم، والله حسیب بیننا و بینکم فی الدنیا و الاخرة.
من جماعتی بدتر از شما ندارم. پیکر پاک رسول خدا صلی الله علیه و آله را نزد ما رها کرده، پیمان میان خودتان را بریدید. خلافت ما را نخواستید و ما را سزاوار چنین حقی ندانستید. گویا از آن چه پیامبر صلی الله علیه و آله در روز غدیر خم فرمود، آگاهی ندارید؟ به خدا سوگند! پیامبر صلی الله علیه و آله در آن روز برای رهبری علی علیهالسلام از مردم پیمان گرفت تا امید شما فرصت طلبان تشنهی قدرت را قطع کند، ولی شما پیوند میان پیامبر صلی الله علیه و آله و خود را بریدید (اما بدانید که) خداوند در دنیا و آخرت میان ما و شما داوری خواهد کرد.