آداب و رسوم نوروز در ایل بختیاری خوزستان
آداب و رسوم نوروز در ایل بختیاری خوزستان
در بختیاری با خانه تکانی که به طور معمول دو هفته قبل از عید شروع می شود به استقبال سال نو می روند.
فرشهای آویخته از در و دیوار بیشتر از هر چیز دیگر به انسان یادآوری می کند که عید نزدیک است، آب ریختن دانه هایی مانند گندم، عدس و ماش برای تهیه سبزه سفره هفت سین نیز از حدود ده روز قبل از عید آغاز می شود.
در بختیاری به خاطر موقعیت طبیعی و اقلیم کشاورزی به سبزه عید اهمیت زیادی داده می شود و سبزه ها اغلب یک یا سه است چراکه سبزه نشانه شروع سالی سبز و پر برکت به خصوص در زمینه زراعی است.
در گذشته ای دور سبزه را از صحرا می چیدند، آنرا در بشقابی می گذاشتند و پای آن را خاک ریخته و برای سبز ماندن به آن آب می دادند.
تهیه گندم برشته که به آن گندم بو داده می گویند از رسوم دیرینه این منطقه است به طور معمول گندم برشته را با شاهدانه مخلوط می کنند و در روز عید، عیدی می دهند. برای تهیه گندم برشته، گندم را پس از شستن در شیر می جوشانند و بعد روی ساج یا تاوه تهیه می کنند.
یکی دیگر از رسوم این منطقه برگزاری عید رفتگان است، این عید که یک روز پیش از روز عید برگزار می شود “عید علفه” یا عید کوچک نیز خوانده می شود، در این روز مردم به زیارت اهل قبور می روند و روی مزار آنها سبزه می گذارند.
زنان در روز قبل از عید به سر و دست های خود حنا می گذارند.
رسم سمنو پختن نیز از رسومی است که در این نقطه به آن اهمیت زیادی داده می شود. با توجه به پیوند سنتهای ملی و مذهبی سمنو را از حضرت زهرا (س) می دانند و معتقدند سمنو وقتی کامل پخته می شود که حضرت زهرا دست خود را روی آن بگذارند.
قبل از تحویل سال نو سفره هفت سین را پهن می کنند علاوه بر هفت سین گذاشتن قرآن، گلاب، آینه، تخم مرغهای رنگی، و انواع آجیل ها و میوه و شمع یا چراغی (که تا هنگامی که خودش خاموش نشود خاموش نمی کنند) در سفره مردم مرسوم است.
سروستانی افزود : عشایر بختیاری همزمان با تحویل سال به مکان سبزتری رفته و سیاه چادر خود را در آنجا برپا می کنند، در هنگام تحویل سال بزرگ خانواده قرآن می خواند و همه برای شروع نیک یا قرآن می خ.انند یا روی آیات قرآن نگاه می کنند.
پدر خانواده بین صفحات قرآن پول گذاشته و بعد از تحویل سال آن پول را بین اعضای خانواده تقسیم می کند این پول نشانه برکت و رزق و روزی است.
مردم منطقه بختیاری به طور معمول به قدم اولین کسی که روز عید پایش را در خانه می گذارد معتقدند. اگر کسی قدمش برای اهالی خانه خوب بوده باشد از او دعوت می کنند تا اولین کسی باشد که به خانه آنها وارد می شود.
نقل قول
