اخلاق در غرب

[یاس بهشتی* خادمه باب الحوائج جواد الائمه (ع)*]

الله الله فی القرآن لایسبقکم بالعمل به غیرکم – امام علی (علیه السّلام) ۱

مسلمانان ! خدا را ، خدا را مد نظر قرار داده ، مباد بیاید روزی که غیر مسلملنان در عمل به مبانی عملی قرآنی بر شما پیشی گیرند !

مقدمه :

بشر اولیه قبل از آنکه به حدی از بلوغ برسد ۲ که بتواند شان مقام خلیفه الهی ۳ را پیدا کرده و حامل اسما و صفات الهی۴ شود ، صرفا در بعد جسمانی ، حیوانی به زیست خود ادامه می داد . از آنجا که امتیاز بشر بر دیگر جانداران ، در امکان انتخاب بین خوب و بد بود ، با رشد و بلوغ عقلی خود ، این امکان را به بهترین شکل ممکن بکار گرفته و هر یک با توجه به شرایط خود ، به یکی از راه های خوب و یا بد قدم گذاشته ، به زندگی ادامه می داد .

خداوند در زمانی که حد بلوغ او را برای دریافت وحی و تربیت الهی کافی تشخیص داد ، حضرت آدم را انتخاب ۵ و پس از تربیت لازم ۶ ، با مجموعه کاملی از ملکات اخلاقی خدایی بسوی بشر فرستاد ، تا راهگشای او در یافتن حقیقت و خوبی باشد .

هزاران سال با ارسال رسل ، این راهگشایی و تربیت ، کامل و کاملتر شد تا آنجا که در آخرین حلقه از زنجیره رسولان ، خداوند حضرت محمد (صلّی الله علیه و آله و سلّم) را بسوی بشر فرستاد تا کتاب مکارم اخلاقی مبتنی بر فضایل انسانی و صفات الهی را تکمیل نماید ۷ .

[یاس بهشتی* خادمه باب الحوائج جواد الائمه (ع)*]

آنچه که ما در قرآن و احادیث می بینیم ، چراغ فروزانی است برای نمایش صراط مستقیم الهی که انسان با انجام فضایل اخلاقی و دوری از رذایل به مقصد خدایی برو د ۸ .

اما وقتی که امام همام علی (علیه السّلام) امکان لغزش ما مسلمانان را با دیده دل می بیند و اینکه ، انسانهای ادیان و مکاتب دیگر ، به تبع درک عقلانی خود ، ملکات اخلاقی را فرهنگ فردی و اجتماعی خود می کنند ، آه از نهاد برکشیده و هشدار که :

الله الله فی القرآن لایسبقکم بالعمل به غیرکم – امام علی (علیه السّلام)

و حال ما امروز چیزهایی از رفتارهای غیر خودیهای کشورها و مذاهب دیگر می بینیم که بسیارشان ، همان معروف هایی است که رسول مکرم (صلّی الله علیه و آله و سلّم) و حضرات ائمه معصوم (سلام الله علیهم) ، امر کرده اند و ما بعضا یا به فراموشی سپرده ایم و یا در غفلت خود ، به انجام آنها نمی پردازیم .

درست است که رفتارها و اندیشه های منفی و گناه آلود ، درآن جوامع وجود دارد ( همانطور که همه جا هست ) ، ولی یادآوری و دیدن ملکات اخلاقی مثبت آنها ، راهی است برای افزایش معرفت ۹ به حقایق الهی و رشد عقلانی و بلوغ اندیشه ۱۰ به سمت آنچه که هدف خاتم الانبیا (صلّی الله علیه و آله و سلّم) بوده است .

در سلسله مطالب آتی ، بعض رفتارهایی که در غرب ، به عنوان ملکه اخلاقی در آن جوامع فرهنگ شده است ، بطورخلاصه و بصورت مصداق هایی که در حال انجام است ، بیان می شود :

[یاس بهشتی* خادمه باب الحوائج جواد الائمه (ع)*]

۱ – امانت داری :

دوستی تعریف می کرد :

۵ سال پیش ( سال ۲۰۰۴ م – ۱۳۸۳ خ ) ، برای کاری یک هفته ای با ۳ نفر از همکاران به فرانکفورت آلمان رفته بودیم . یک روز قبل از برگشت ، به یک رستوران رفته و غذا خوردیم ولی متاسفانه دوربین خود را آنجا جا گذاشتیم . پس از متوجه این امر شدن ، با مدیر رستوران تماس و ایشان اظهار داشتند که شخصی ( متاسفانه ایرانی خطاکار) ، پس از شما در محل شما حضور داشت و احتمال می دهم توسط او برده شد ه باشد ، شما بروید تا ایشان مجددا هرگاه جهت سرو غذا آمد از او جستجو کرده و می گیرم و به شما برمی گردانم . فکر کردیم ، قضیه ، سرکاری است ، بخصوص وقتی که پس از دو روز مراجعه ، جواب مثبتی از او نگرفتیم و با این بدبینی و ناسزا در دل ، به ایران باز گشتیم .

ما دیگر کاری با آلمان نداشته و راهی نیز برای یافتن دوربین نداشتیم و امید نیز از آن کنده بودیم . ۵ سال بعد ( سال ۲۰۰۹ م – ۱۳۸۸ خ ) ، دوستی به فرانکفورت می رفت ، قضیه را به او گفتم و خواستار پیگیری آن شدم . او رفت و برگشت . وقتی برگشت ، در اولین برخورد ، دوربین مرا سالم تحویلم داد . تعجب کردم و جویای ماجرا شدم .

[یاس بهشتی* خادمه باب الحوائج جواد الائمه (ع)*]

ایشان گفت :

به آدرسی که داده بودی مراجعه کردم و با تردید ، جریان دوربین را مطرح کردم و با ناباوری از مدیررستوران شنیدم که گفت :

من دوربین شما را نزد همان شخص ایرانی که ۵ سال پیش گفته بودم پیدا کردم ، اما متاسفانه هیچ راهی برای پیدا کردن صاحب آن نداشتم ، نه آدرسی ، نه شماره تلفنی ، نه آشنایی . مدت ها منتظر مراجعه کسی بودم ، ولی با این حال آنرا در منزل نگه داشته و به همگان از دوستان در رستوران و خانواده ، ماجرا را جهت پیدا کردن سر نخ اعلام کردم . تا اینکه الان پس از ۵ سال ، امیدم به پیدا شدن صاحب دوربین به واقعیت پیوست و من از بار امانت آن راحت شدم .

سپس به منزل تلفن کرده و ۱۰ دقیقه بعد توسط پسر مدیر رستوران ، دوربین ، صحیح و سالم بدون هیچ گونه منت و یا از خود تعریف کردن و یا بدگویی از شخص ایرانی سارق دوربین ، به من سپرده شد ، و من نیز ضمن تشکر و خداحافظی از او جدا شدم .”

شاید به ذهن خیلی ها ، این امر بعید آید ، چرا که حتی در خوش بینانه ترین حالت ، وقتی نه شکایتی از رستوران شده بود ، نه پرونده قضایی سرقت در جریان بود ، نه شخصی از ایران و یا حتی همان آلمان پیگیر موضوع بود ، و نه آدرس و شماره تلفنی بین رستوران و صاحب دوربین رد و بدل شده بود ، دیگر کدام عقل ، حکم به نگهداری دوربین بیش از یک سال می کند۱۱ .

آری این است ، همان صفت ” امانت داری ” که خداوند به عنوان یکی از عالی ترین ملکات اخلاقی به آن امر کرده و پیامبر اسلام (صلّی الله علیه و آله و سلّم) نیز بدلیل همین صفت متعالی ، لقب محمد امین بخود گرفته بود .