سكه دوزي(اشرفي دوزي)
سكه دوزي(اشرفي دوزي)
يكي از صنايع دستي تزیینی ايران ” سكه دوزي(اشرفي دوزي) ” نام دارد. سِكه دوزي، يكي از رودوزيها و يك حرفه براي مردم منطقه كردستان، بلوچستان وعشايرچهار محال وبختیاري است. اين هنراگر چه فاقد نقوش و نگاره هاي خاص سوزندوزي است، مع ذالك چون سِكه ها به پارچه دوخته مي شود، در گروه رودوزيها قرار مي گيرد و بيشتر جنبۀ خودمصرفي دارد. سِكه دوزي عبارتست از دوختن انواع سكه، دكمه هاي سفيد يا الوان، صدف، خرمهره، قطعات ريز يا درشت آيينه، پولك و … بر روي پارچه و يا لباس. مسکوکات فلزی که در گذشته ده شاهی و دو و پنج و ده ریالی بود با استفاده از لحیم کاری دسته فلزی ظریف و زیبایی نصب نموده و سپس روی لباسها و کلیچه (کلاچه) لباس محلی دوخته می شد. با توجه به میزان چین و پلیس که در لباس زنانه محلی وجود داشت معمولاً در هر لباس تا 200 سکه (یک وزن مانند دوریالی) دوخته می شد که این کار جلوه خاصی به لباس می داد. اینگونه تزيینات بیشتر در جشن ها مورداستفاده قرار می گرفتند.در حال حاضر سکه دوزی جای خود را به سکه های بدلی بسیار کم وزن و همچنین به سنگ های رنگارنگ نیمه قیمتی داده است. امروزه از آن براي تهيه رو تختي، زينت ديواراتاق، قسمتهايي از لباس، كيف و … استفاده مي نمايند.
در هنر سِكه دوزي ( خصوصا در مورد آويزهاي تزييني ديوار ) معمولاً پارچه به اشكال هندسي خاص مثلاً مثلث و يا لوزي بريده، پس از سِكه دوزي، اين قطعات به يكديگر متصل شده و ابعاد بزرگتر را بوجود مي آورند. روش نگهداری آن حفاظت از رطوبت مداوم، حرارت و آتش، اشعۀ مستقیم و مداوم خورشید، سفید کننده های شیمیایی و اشیاي نوک تیز و بُرّنده می باشد و بهتر است از روش خشك شويي استفاده نمود .
نقل قول
