ساختارشیراز در دوران پیش از اسلام

[حسنعلی ابراهیمی سعید]

_قلعه پهندژ
_قصرابو نصر
-برم دلک( حوالی قصر ابونصر)
دست خضر(دشت خضریا):در زمستان تمام سبزیجات شیراز ازاین منطقه تهیه می شده)
برم دلک شامل سه نقش برجسته عهد ساسانی است.

[حسنعلی ابراهیمی سعید]

شیراز پس از اسلام:
شهر استخر که مهمترین شهر ایالت فارس بوده بعد از هجوم اعراب تخریب شده و شیراز بتدریج توسط حجاج بن یوسف ثقفی شکل شهر به خود میگیرد.

[حسنعلی ابراهیمی سعید]

مردم جهت ساختن خانه هایشان گودهایی ایجاد میکنند از جمله:
۱-گود موتوها
۲_گود خونی
۳-گود عربان
۴-گود سرحدی ها
۵-گود شاهزاده منصور
۶-گود خزینه
۷-گودگری
۸-گود گل کوب

[حسنعلی ابراهیمی سعید]

اولین دیوار شهر توسط صمصام الدوله فرزند عضد الدوله دیلمی در قرن ۴ کشیده شده است. (جهت تامین امنیت)

[حسنعلی ابراهیمی سعید]

کریم خان زند با احداث دیواری جدید به ارتفاع ۱۰متر و ضخامت ۴متر شهر را کوچکترو در کنار ان خندقی به عمق ۲۰متر حفر کرد.
تعداد دروازه های شیراز در زمان صفویه۱۲تا و در زمان زندیه۶عدد بوده است:

[حسنعلی ابراهیمی سعید]

_دروازه اصفهان
_دروازه شاه داعی
_دروازه سعدی(دروازه فهندژ)
_
_دروازه عسالخانه

_دروازه کازرون
_دروازه باغشاه(دراک)

[حسنعلی ابراهیمی سعید]

سپس کل هایی شکاف هایی)برای عبور یک نفر به شهر درست شد.در شب هنگام که درب دروازه ها بسته میشده عبور افراد از طریق کل ها انجام میشد.

[حسنعلی ابراهیمی سعید]

_کل تیموری
_کل شاهزاده قاسم
_کل شیخ ابوذرعه
_کل مشیر

[حسنعلی ابراهیمی سعید]

کوشک:متشکل از کلبه کارگران زمینهای زراعی و یک ساختمان دو طبقه برای سکونت مالکین زمینها و نگهداری چارپایان بوده است:

[حسنعلی ابراهیمی سعید]

_کوشک نصرالله میرزا(۲۰متری سینما سعدی)
_کوشک قوامی(خ بعثت)
_کوشک عباسعلی(خ شمس)
_کوشک بیبیچه(بولوار دکتر حسابی)
_کوشک میدان (دارالرحمه)
_کوشک بنذر
_کوشک زلزله(چهارراه چنچنه)