سر فرودآوردن بنده، تنها شایستهٔ خالق هستی
میخواهی خیلی بااحترام بایستی، در برابر پروردگار بایست که پای تو حساب بشود؛ میخواهی تعظیم کنی، شبانهروز برای تو طرح دادم که در هر رکعت رکوع بکنی؛ میخواهی بیشتر تعظیم کنی و خوشت میآید، عشقت میکشد، در پیشگاه او هفت عضو بدنت را روی خاک بگذار و پیشانیات را هم روی خاک بگذار. ممکن است بگویید این کارها را میکنم، ولی نمازم عیب دارد، آن را چهکار کنم؟ برای احترام به پروردگار سجده میکنم، اما عیب دارد. عیب رسالهای دارد؟ یعنی وضویت باطل است یا حمد و سوره را درست نمیخوانی یا رکوعت با سجودت قاطی است؟ میگوید نه، خیلی هم ادب را رعایت میکنم؛ مقدمات و مقارنات، بدنم که بیحرکت شد، تکبیرةالاحرام میگویم؛ رکوع که میروم، سعی میکنم «ه» از دهانم درآید، بعد بلند شوم و بگویم «سبحان ربی العظیم و بحمده» و بلند شوم؛ اما اگر این «ه» را در راه بلندشدن بگویم، کل نماز شیشهٔ شکسته به سنگ کسالت است و دیگر نماز نیست، باید اعاده بشود و باطل است. این عیبها را ندارد، مسائل نماز را یاد گرفتهام، اما خودم حس میکنم که عیب معنوی دارد و ترسم از این است که در قیامت به نمازم نمره ندهند.