معرفی آخرت:
تا آنجا كه امور زندگانى پياپى بگذرد، و روزگاران سپرى شود، و رستاخيز بر پا گردد، در آن زمان، انسانها را از شكاف گورها، و لانههاى پرندگان، و خانه درندگان، و ميدانهاى جنگ، بيرون مىآورد كه با شتاب به سوى فرمان پروردگار مىروند، و به صورت دستههايى خاموش، وصفهاى آرام و ايستاده حاضر مىشوند، چشم بيننده خدا آنها را مىنگرد، و صداى فرشتگان به گوش آنها مىرسد. لباس نياز و فروتنى پوشيده درهاى حيله و فريب بسته شده و آرزوها قطع گرديده است. دلها آرام، صداها آهسته، عرق از گونهها چنان جارى است كه امكان حرف زدن نمىباشد، اضطراب و وحشت همه را فرا گرفته، بانگى رعد آسا و گوش خراش، همه را لرزانده، به سوى پيشگاه عدالت، براى دريافت كيفر و پاداش مىكشاند.(خطبه 83/11-15)
بندگان در آخرت: بندگانى كه با دست قدرتمند خدا آفريده شدند، و بى اراده خويش پديد آمده، پرورش يافتند، سپس در گهواره گور آرميده متلاشى مىگردند. و روزى به تنهايى سر از قبر بر مىآورند، و براى گرفتن پاداش به دقت حساب رسى مىگردند، در اين چند روزه دنيا مهلت داده شدند تا در راه صحيح قدم بر دارند، راه نجات نشان داده شده تا رضايت خدا را بجويند، تاريكىهاى شك و ترديد از آنها برداشته شد، و آنها را آزاد گذاشتهاند تا براى مسابقه در نيكوكارىها، خود را آماده سازند، تا فكر و انديشه خود را به كار گيرند و در شناخت نور الهى در زندگانى دنيا تلاش كنند. (خطبه 83/16-18)
پس بهشت براى پاداش نيكوكاران سزاوار و جهنّم براى كيفر بدكاران مناسب است، و خدا براى انتقام گرفتن از ستمگران كفايت مىكند، و قرآن براى حجّت آوردن و دشمنى كردن، كافى است.(خطبه 83/41)