نفس و انسان شناسی از منظر فاضلین نراقی

[نصرالله عاشق خداومولا]

2 - نفس «روحانیة الحدوث و جسمانیة البقاء» است; یعنی روح قبل از پیدایش بدن وجود داشته است، و با مرگ بدن زندگی اش به پایان می رسد .


این دیدگاه به طایفه ای از تناسخیه منسوب شده است . وقتی که تناسخ، با دلیل، باطل گردیده بطلان این نظریه هم در پی آن است .


3 - نفس «روحانیة الحدوث و روحانیة البقاء» است; یعنی نفس از نظر حدوث و پیدایش، پیش از تکون بدن وجود داشت; سپس به بدن تعلق گرفت و با مرگ بدن، تعلق او به بدن گسیخته می شود، انگار که از زندان تن رهایی می یابد . این شعر گویای این دیدگاه است:


مرغ باغ ملکوتم نیم از عالم خاک


چند روزی قفسی ساخته اند از بدنم


و یا


من ملک بودم و فردوس برین جایم بود


آدم آورد بدین دیر خراب آبادم


بسیاری از حکمای اسلامی ما به ویژه پیروان فلسفه اشراق و عرفا این دیدگاه را پذیرفته اند . (52)