شهادت طلبی، طلب عزت و اثبات عزت مؤمن
از دیدگاه قرآن کریم، مؤمن عزیز است و طالب عزت و چون تنها آن را در خدای سبحان می بیند، تنها از او عزت می جوید:
أَ یَبْتَغُونَ عِنْدَهُمُ الْعِزَّهَ فَإِنَّ الْعِزَّهَ لِلّهِ جَمیعًا. (نساء: 39)
آیا عزت و آبرو را نزد آنان (کافران) می جویند؟ با اینکه همه عزت ها از آن خدا است؟!
و نیز می فرماید:
وَ لِلّهِ الْعِزَّهُ وَ لِرَسُولِهِ وَ لِلْمُؤمِنینَ... . (منافقون: 8)
عزت مخصوص خدا و رسول او و مؤمنان است.
معزتّ در لغت، حالتی است که مانع مغلوب شدن انسان می شود.(2) پس عزت مؤمن، اقتضا می کند که جان خویش را فدا کند، ولی دین، ایمان و ناموس خود را مغلوب دشمن نبیند و سرّ مطلب این است که می داند اگر در مقابل عزیز علی الاطلاق در هنگام نیاز جان فشانی نکند و هستی خود را در راه او در طبق اخلاص ننهد، ناگزیر در راهی غیر از آن تباه خواهد ساخت؛
ص:207
________________________________________
1- «قل انّ الخاسرین الّذین خَسِرُوا انفسَهُم و اهلیهِم یَوْمَ القیامهِ... ؛ بگو: زیانکاران در حقیقت کسانی اند که به خود و کسانشان در روز قیامت زیان رسانده اند». زُمَر: 15
2- مفردات الفاظ قرآن کریم، ماده عزّ، ص 563.
زیرا هر عزتی که به غیر او منتهی شود، در حقیقت ذلت است و هر مسیری که او را به غیر معبودش برساند، ذلت دنیا و آخرت را برایش در پی خواهد داشت. پس یکی از اسرار و رموز شهادت طلبی مؤمن، عزتی است که از ناحیه خدای عزیز به او موهبت شده است و این عزت است که زندگی و مرگش را فی سبیل اللّه می سازد و موجب می شود که مرگ با عزت را بر زندگی همراه با ذلت ترجیح دهد. البته تنها چنین مرگی است که به زندگی معنا می دهد. همچنین این زندگی معنا یافته است که شهادت را تفسیر می کند و مفهوم می بخشد؛ زیرا با شهادت است که انسان به قدرت و عظمت و عزت می رسد و دلیل آن هم رسیدن به معدن عظمت و قدرت و عزت است.
در حقیقت، مؤمنان به مظهر تام نام عزیز خدای سبحان، سالار شهیدان، حسین بن علی علیه السلام اقتدا می کنند که فرمود:
اَلا اِنَّ الدَّعِیَ بنَ الدَّعی قَد رَکَزَنی بَینَ السِّلَّْهِ وَ الذِّلَّهِ وَ هَیهاتَ مِنَّا الذِّلَهُ... .(1)
همانا زنازاده فرزنده زنازاده مرا میان شمشیر کشیدن و خواری دیدن مخیر کرده است؛ چه دور است که ما ذلت را بپذیریم.
بنابراین، شهادت طلبی، گزینش مرگ با عزت بر زندگی با ذلت است که شیوه مردان خداست.