صفحه 2 از 3 نخستنخست 123 آخرینآخرین
نمایش نتایج: از شماره 11 تا 20 , از مجموع 27

موضوع: دین و پیشرفت؛ ناساز یا همساز

  1. Top | #11

    عنوان کاربر
    مدیر ارشد انجمن
    تاریخ عضویت
    September 2009
    شماره عضویت
    11032
    نوشته
    15,873
    صلوات
    500
    دلنوشته
    1
    تقدیم به روح پاک شهیدان
    تشکر
    1,237
    مورد تشکر
    1,766 در 1,063
    دریافت
    0
    آپلود
    0

    پیش فرض

    ب. دینى بودن عمدتاً ـ نه تماماً ـ به این معناست که قواعد و معیارها و ضوابط، بویژه اصول بنیادین از دین گرفته شود و به کمک عقل و دانش بشرى بر موارد جزئى منطبق گردد، تا بدینوسیله معرفت عملى حاصل آید. در این رویکرد آموزه‌هاى دینى عمدتاً کبراى قیاس در معرفت عملى قرار مى گیرد و فرق آن با رویکرد سکولار آن است که گرایش سکولاریستى اندک اعتنایى به دین در حوزه برنامه ریزى و رفتارهاى اجتماعى ندارد و ضوابط و قواعد دینى نزد آن فاقد اعتبار و مرجعیت مى باشد.
    امضاء


  2. آیه های انتظار

    آیه های انتظار


    لیست موضوعات تصادفی این انجمن

     

  3. Top | #12

    عنوان کاربر
    مدیر ارشد انجمن
    تاریخ عضویت
    September 2009
    شماره عضویت
    11032
    نوشته
    15,873
    صلوات
    500
    دلنوشته
    1
    تقدیم به روح پاک شهیدان
    تشکر
    1,237
    مورد تشکر
    1,766 در 1,063
    دریافت
    0
    آپلود
    0

    پیش فرض

    2. دین نه تنها در ارائه قواعد و معیارهاى عام اخلاقى و فقهى سنگ تمام را نهاده است، افزون بر آن راهکارهایى نیز براى تشخیص وظیفه در صورت تزاحم مصالح بیان کرده، که از آن به قواعد حاکمه و کنترل کننده تعبیر مى شود. نقش این قواعد آن است که در موارد تزاحم، تکلیف نهایى را مشخص ساخته و حرف آخر را بزند. پاره اى از این قواعد عبارتند از: «قاعده نفى حرج»، «قاعده اهم و مهم» و... افزون بر این اسلام دستورالعمل‌هایى نیز در جهت تشخیص اهمیت و تقدم و تأخر آنها ارائه کرده است. به عنوان مثال در حقوق اسلامى، چنانکه منفعت فردى با مصلحت اجتماعى در تعارض افتد، غالبا مصلحت اجتماعى مقدم است. نمونه اى از این مسأله تزاحم حرمت تأخیر دفن میت مسلمان با مسأله نیاز به تشریح جسد است. استاد مطهرى در این باره مى نویسد:
    «مى دانیم اسلام احترام بدن مسلمان و تسریع در مراسم تجهیز میت را لازم شمرده است. از طرفى قسمتى از تحقیقات و تعلیمات پزشکى در عصر ما متوقف بر تشریح است... بدیهى است مصلحت تحقیقات و تعلیمات پزشکى بر مصلحت تسریع تجهیز میت و احترام بدن او ترجیح دارد. در صورت انحصار به میت مسلمان و کافى نبودن غیرمسلمان و با مقدم داشتن میت ناشناخته بر میت شناخته شده و رعایت بعضى خصوصیات دیگر، به حکم قاعده «اهم و مهم» از تشریح بدن مسلمان رفع منع مى شود.» (مطهرى، 1374، مجموعه آثار، 3: 194)
    بنابراین هدایت‌هاى آیین اسلام منحصر به کُُبرَیات اصول اخلاقى و حقوقى نیست، بلکه در موارد بسیارى در راستاى تطبیق نیز دستگیر آدمى است. قیود و تخصیصات و تفصیلات بسیارى که در دایره احکام اخلاقى و فقهى اسلام مشاهده مى شود به خوبى نمایانگر غناى اسلام در عرصه تطبیق و توانمندى براى ارائه معرفت عملى است.
    امضاء

  4. Top | #13

    عنوان کاربر
    مدیر ارشد انجمن
    تاریخ عضویت
    September 2009
    شماره عضویت
    11032
    نوشته
    15,873
    صلوات
    500
    دلنوشته
    1
    تقدیم به روح پاک شهیدان
    تشکر
    1,237
    مورد تشکر
    1,766 در 1,063
    دریافت
    0
    آپلود
    0

    پیش فرض

    3. اشکالى که سکولار اندیشان تحت عنوان ناتوانى دین از ارائه معرفت عملى بیان کرده‎اند‎، اگر وارد باشد مربوط به همه نظام‌هاى حقوقى اعم از دینى و سکولار است. چرا که در همه سیستم‌هاى حقوقى عمدتاً به بیان قواعد عام و ضوابط بنیادین رفتار توجه مى شود، و هر اندازه ریزبینى و جزئى نگرى در آنها ملاحظه شود، باز بدون اندیشه و تأمل فردى در مرحله عمل نمى توان از آنها معرفت عملى به دست آورد. از طرف دیگر دین اسلام در ارایه ضوابط و قواعد رفتار نه تنها اندک کاستى از مکاتب بشرى و سکولار ندارد، بلکه بدون شک جامعیت و دقت آن گوى سبقت را از همه نظام‌ها و سیستم‌هاى نامتکى به هدایت‌هاى وحیانى ربوده است.
    امضاء

  5. Top | #14

    عنوان کاربر
    مدیر ارشد انجمن
    تاریخ عضویت
    September 2009
    شماره عضویت
    11032
    نوشته
    15,873
    صلوات
    500
    دلنوشته
    1
    تقدیم به روح پاک شهیدان
    تشکر
    1,237
    مورد تشکر
    1,766 در 1,063
    دریافت
    0
    آپلود
    0

    پیش فرض

    4. ادعاى اینکه اصول اخلاقى همگى در زمره الزامات بدوى و اقتضایى و ناپایدارند نیز ادعایى بدون دلیل و خلاف واقع است. قواعد فقهى، حقوقى و اخلاقى اسلام به دو دسته تقسیم پذیرند:
    1) قواعد حاکم و کنترل کننده که از ثبات و پایایى برخوردار است. 2) قواعد محکوم و کنترل شونده که به تناسب شرایط و مقتضیات و تحت نظارت و تأثیرگذارى قواعد حاکم دگرگون مى شوند.
    امضاء

  6. Top | #15

    عنوان کاربر
    مدیر ارشد انجمن
    تاریخ عضویت
    September 2009
    شماره عضویت
    11032
    نوشته
    15,873
    صلوات
    500
    دلنوشته
    1
    تقدیم به روح پاک شهیدان
    تشکر
    1,237
    مورد تشکر
    1,766 در 1,063
    دریافت
    0
    آپلود
    0

    پیش فرض

    5. خنثی بودن دین

    برخی برآنند که دین نسبت به امور اینجهانی خنثی و بی‌طرف است. دکتر سروش با تأکید بر بی‌طرفی و بی‌تأثیریِ دین در کار عالم، راز ماندگاری آن را خاموشی و انعطاف‌پذیری نسبت به تحولات فکری- معیشتی می‌شناسد و نتیجه می‌گیرد که اسلام نه مقتضی پیشرفت است و نه نافیِ آن. (بنگرید: سروش1372: 82-79 ، 127-126 ، 130 ، 147 ، 315-314 ؛ 1376: 103-100). او هدف پیامبران را این می­داند که حضور خداوند را در دل، در جامعه و در حیات جمعی و فردی آدمیان جدی کنند (بنگرید: سروش 1376: 66) و در جای دیگر آورده است: «حقیقتاً مهمترین خدمت دین این است که مسأله زندگی واپسین و جهان پس از مرگ را به ما می‌آموزد... . تعلیمات دین علی الاصول برای تنظیم معیشت و سعادت اخروی هستند... خداوند اوّلاً و بالذات دین را برای کارهای این جهانی و سامان دادن به معیشت درمانده ما در این جهان فرو نفرستاده، تعلیمات دینی علی‏الاصول برای حیات اخروی جهت‏گیری شده‏اند؛ یعنی برای تنظیم معیشت و سعادت اخروی هستند». (سروش، خدمات و حسنات دین، کیان، شماره 27: 12). مهندس بازرگان و برخی از دیگر روشنفکران نیز بر همین اساس مشی نموده­اند؛ وی می­نویسد: «حکومت یا مدیریت جامعه در چارچوب آیه بعثت یا رسالت پیغمبر (که تلاوت آیات و تزکیه است و تعلیم کتاب و حکمت است)، منظور نگردیده است و به نظر نمی‏آید که جزو برنامه رسالت و مأموریت فرستادگان خدا بوده باشد»، (بازرگان، پادشاهی، خدا، 1377: 3-51، خدا و آخرت هدف بعثت، 1377: 82، 229؛ جهت آگاهی بیشتر بنگرید: شاکرین، 1384: 72-84).
    امضاء

  7. Top | #16

    عنوان کاربر
    مدیر ارشد انجمن
    تاریخ عضویت
    September 2009
    شماره عضویت
    11032
    نوشته
    15,873
    صلوات
    500
    دلنوشته
    1
    تقدیم به روح پاک شهیدان
    تشکر
    1,237
    مورد تشکر
    1,766 در 1,063
    دریافت
    0
    آپلود
    0

    پیش فرض

    نقد
    1. برخلاف گمانه یاد شده دین مبین اسلام رابطه وثیقی با سیاست و مسائل اجتماعی و اینجهانی دارد. امام خمینی1در این باره می‎فرماید: «آنقدر آیه و روایت که در سیاست وارد شده است، در عبادات وارد نشده است. شما از پنجاه و چند کتاب فقه را ملاحظه می‌کنید، هفت هشت تا کتابی است که مربوط به عبادات است، باقی­اش مربوط به سیاسات و اجتماعیات و معاشرت و اینطور چیزهاست...» (خمینی، 1378، ‏6: 43؛ جهت آگاهی بیشتر بنگرید: شاکرین، پیشین).
    استاد مطهرى نیز برآن است که: هرچند هدف نهایى پیامبران همان توحید و یگانه پرستى و رسیدن به مقام قرب الهى است، که تنها راه فلاح و سعادت جاودان مى باشد؛ لیکن آنان به مسائلى چون عدالت، آزادى، برابرى و برقرارى نظام صالح اجتماعى نیز توجه داشته‎اند‎، چه آنکه اینگونه امور از طرفى مقدمه وصول به فلاح و رستگارى فرجامین است، و از دگر سو داراى اهمیت نفسى و ارزش ذاتى اینجهانی نیز مى باشد (مطهری، 1374، وحی و نبوت، 31 ـ 37) .
    امضاء

  8. Top | #17

    عنوان کاربر
    مدیر ارشد انجمن
    تاریخ عضویت
    September 2009
    شماره عضویت
    11032
    نوشته
    15,873
    صلوات
    500
    دلنوشته
    1
    تقدیم به روح پاک شهیدان
    تشکر
    1,237
    مورد تشکر
    1,766 در 1,063
    دریافت
    0
    آپلود
    0

    پیش فرض

    2. دکتر سروش خود پذیرفته­ است که هرچند هدف نهایی دین سعادت فرجامین است، اما چون راه آخرت از دنیا می­گذرد؛ به­ناچار گوش چشمی هم به دنیا دارد. وی در این باره می­گوید: «دین علی الاصول برای تأمین سعادت اخروی آمده است اما چون راه ما آدمیان از دنیا می‌گذرد به میزانی که دنیا می‌تواند در کار آخرت امداد کند یا مزاحم واقع شود، مورد توجه دین قرار می‌گیرد.» (سروش، 1378: 182) بازرگان نیز آورده است: «دین اصول سیاست و هدف حکومت را تعیین می‌کند ولی وارد جزئیات نمی‌شود.» (بازرگان، 1378، 8: 379؛ نیز بنگرید: مجتهد شبستری، ‌1379، 152؛ کدیور، محسن،‌ کدام حکومت دینی، کدام آزادی، چاپ شده در: ستوده، امیررضا و سیدناصری، حمیدرضا؛ 1378: 209) .
    لیکن واقعیت آموزه­های اسلامی در حوزه مسائل اینجهانی بسی فراختر از ترسیم اهداف و خطوط کلی است. آیه الله جوادی آملی در این باره می­نویسد: «در تعالیم اسلام، تبیین خطوط کلی زندگی بشر نقش مهمی دارد و از جایگاه ارزشمندی برخوردار است، اما محدود کردن وظایف دین کامل اسلام در بیان کلیات، افزون بر آن که حاکی از نقص و عدم کارآمدی آن در زدودن ابهامات است، به گونه‌ای عینی و ملموس با متون نقلی مکتب کاملاً‌ متعارض و مخالف است.» (جوادی آملی، عبدالله، 1378: 256؛ طباطبائی 1387: 110-111؛ همو: 1360: 103-161؛ مطهری، 1381، 20: 63؛ جوادی‌آملی، 1378: 93؛ جعفری، 1377: 117-126؛ مصباح یزدی، 1389، 4: 37، خمینی، 1378، 6: 467-468).
    امضاء

  9. Top | #18

    عنوان کاربر
    مدیر ارشد انجمن
    تاریخ عضویت
    September 2009
    شماره عضویت
    11032
    نوشته
    15,873
    صلوات
    500
    دلنوشته
    1
    تقدیم به روح پاک شهیدان
    تشکر
    1,237
    مورد تشکر
    1,766 در 1,063
    دریافت
    0
    آپلود
    0

    پیش فرض

    3. از نظر برخی صاحبنظران بی‌اعتنایی نسبت به بسترِ مساعد و فراهم‌آوریِ زمینه‌های لازم برای رشد و تعالی، نه تنها با رَویة ادیان جهانی و سیرة پیامبر عظیم‌الشأن اسلام6مطابقت ندارد که با اصول تردیدناپذیر دانشِ جامعه‌شناسی و مبانی روانشناختی مبنی بر لزوم سازگاری و همنواییِ بیرون و درون هم در تغایر است. بنابراین حتی اگر بر همان نگاه حداقلی به دین هم ملتزم باشیم؛ باز همچنان داشتنِ حساسیت نسبت به محیط اجتماعیِ دینداران و تمهید بسترِ مساعد برای زندگیِ دینیِ پیروان، یک اهتمام و مبادره‌ اجتناب‌ناپذیر است و در صورت تدوام، واجد آثار ماندگاری خواهد شد که در سطح اجتماعی، موجب ممتازشدن آن از جوامع دیگر می‌گردد.
    به عبارت دیگر اثرِ بسیار تعیین­کننده محیط، خصوصاً محیط اجتماعی را بر انسان‌ها، علی‌الخصوص بر اوساط‌الناس که کمیّتِ اصلی مخاطبان ادیان را تشکیل می‌دهند، نمی­توان انکار کرد و از آن چشم پوشید و شأن «مقدمی»، «تلائمی» و «پیامدیِ» ‌توسعه را در فرایند تحقق دین و استکمال دینداری نادیده گرفت، پس نمی‌توان نسبت به اثرِ دستگاه مرکزی قدرت بر ساخت و تحولات اجتماعی نیز بی‌اعتنا بود. اندک شَمِّ جامعه­شناسانه به ما کمک می‌کند تا به نقشِ تأثیرگذار و تعیین­کنندة دولت در شکل‌دهی به اوضاع اجتماعی و از آن طریق بر فرد و احوالات او پی بُرد و این مساله بر لزوم حساسیت و اهتمام دین به مسائل اجتماعی تاکید می­کند. (بنگرید: شجاعی­زند، 1387: 56-62)
    امضاء

  10. Top | #19

    عنوان کاربر
    مدیر ارشد انجمن
    تاریخ عضویت
    September 2009
    شماره عضویت
    11032
    نوشته
    15,873
    صلوات
    500
    دلنوشته
    1
    تقدیم به روح پاک شهیدان
    تشکر
    1,237
    مورد تشکر
    1,766 در 1,063
    دریافت
    0
    آپلود
    0

    پیش فرض

    6. آسیب­ پذیری دین اجتماعی

    برخی پس از خنثی و بی‌طرف انگاشتن دین در امور اینجهانی برآنند که افزودن بر مسؤلیت‌های دنیوی و اجتماعی دین موجب قراردادن آن در معرض انواع آسیب‌ها و دور افتادن از حقیقت دین و اغراض اصیل‌ آن است. دکتر سروش در این باره می‌گوید مسیحیت با پای کشیدن از مداخلات علمی، سیاسی و فلسفی، دین‌تر شده است ... و تجربه اسلام در دوران مدرن چندان متفاوت از تجربه مسیحیت و یهودیت نخواهد بود. (بنگرید: سروش 1385). در این نگاه ورود به حوزه مسائل اینجهانی و امور اجتماعی چون حکومت، مدیریت، توسعه و... در واقع خود دین را متضرر خواهد ساخت و آن را از اصالت و دین بودنش خواهد انداخت.
    امضاء

  11. Top | #20

    عنوان کاربر
    مدیر ارشد انجمن
    تاریخ عضویت
    September 2009
    شماره عضویت
    11032
    نوشته
    15,873
    صلوات
    500
    دلنوشته
    1
    تقدیم به روح پاک شهیدان
    تشکر
    1,237
    مورد تشکر
    1,766 در 1,063
    دریافت
    0
    آپلود
    0

    پیش فرض

    نقد
    1. گمانه فوق مبتنی بر نوعی نگاه خاص به دین است که کارِ آن را جز حیرت‌افکنی نمی‌داند (بنگرید: سروش1372: 82-79 ، 127-126 ، 130 ، 147 ، 315-314 ؛ 1376: 103-100). و بیشتر به انزواگزینی صوفیان و ریاضتهای مرتاضان و یا «جنبش‌های نوپدید دینی[1]» می­ماند که خود را برای مصرف در میان‌پرده‌های فراغت و تفنن و معنویتْ‌‌درمانی عرضه می‌دارد؛ نه به حقیقت دین الهی و سیره پیامبران که برای هدایت انسانها و رساندن آنها به سعادت دنیا و عقبی برانگیخته شده و همه توان خود را مصروف آن داشته­اند.
    2. چنانکه پیشتر گذشت اغراض دین بدون ایجاد زیرساختهای اجتماعی و الگوی خاص زندگی فراچنگ آمدنی نیست، از طرف دیگر این قبیل نگرانی‌ها، خود واجد اقرار مؤکدی بر فرید بودن الگوی توسعة دینی است و به جای به حاشیه راندن دین و دعوت به انفعال و انزواگزینیِ دینداران، باید مشوِّق و محرِّک بذل اهتمام هر چه بیشترِ آنان برای طراحی الگوهایی باشد که کمتر در مظانّ لغزیدن به ورطه‌های مغایر با اغراض حقیقی دین باشد. (بنگرید: شجاعی­زند، پیشین).
    امضاء

صفحه 2 از 3 نخستنخست 123 آخرینآخرین

اطلاعات موضوع

کاربرانی که در حال مشاهده این موضوع هستند

در حال حاضر 1 کاربر در حال مشاهده این موضوع است. (0 کاربران و 1 مهمان ها)

کلمات کلیدی این موضوع

مجوز های ارسال و ویرایش

  • شما نمیتوانید موضوع جدیدی ارسال کنید
  • شما امکان ارسال پاسخ را ندارید
  • شما نمیتوانید فایل پیوست کنید.
  • شما نمیتوانید پست های خود را ویرایش کنید
  •  
© تمامی حقوق از جمله طراحی قالب برای سایت آیه های انتظار محفوظ می باشد © طراحی و ویرایش Masoomi