گروه دفاع و امنیت مشرق - یکی از تسلیحات مهم و قابل تحسین موشکی به نمایش در آمده در نمایشگاه نیروی هوافضای سپاه، موشک «کروز یاعلی» بود که هر چند در رسانههای داخلی به آن توجه چندانی نشد اما در خارج کشور بازتاب های مختلفی داشت و سایت تحلیلی بیگانه به طور مشخص به تحلیل و بررسی این موشک پرداختند.
علاوه بر تصاویر این موشک از زوایای مختلف، تنها اطلاعات رسمی منتشر شده در مورد آن برد 700 کیلومتر است. خصوصاً عدم اعلام مأموریت اصلی این موشک که میتواند شامل ضد کشتی و ضد اهداف زمینی باشد مباحثی را پیرامون آن ایجاد کرده است.
هر چند پیش از این توسط یکی از مسئولان دفاعی، خبر ساخته شدن موشک کروز دوربرد مشکات با برد 2000 کیلومتر اعلام شده بود اما با توجه به حضور موشک یاعلی در نمایشگاه میتوان آن را دوربردترین موشک کروز مشاهده شده کشور دانست.
اصلیترین مشخصه این نوع موشکها، پرواز در ارتفاع بسیار نزدیک به سطح زمین و عموماً کمتر از 30 متری در فاز پیمایشی (کروز) از مراحل حرکت آن است که بخش بسیار زیادی از زمان پرواز آنها را شامل میشود. از این رو این موشکها به نام کروز شناخته شدند.
اغلب موشکهای کروز ساخته شده دارای سرعتهای کمتر از صوت هستند اما برخی نمونههای جدید در بخش نهایی پرواز (فاز ترمینال) به سرعت مافوق رسیده و برخی نیز از ابتدای پرواز، سریعتر از صوت حرکت میکنند. موشکهای کروز از هواپیما، پرتابگر زمینی، کشتی و زیردریایی شلیک میشوند و انواع مختلف آنها برای حمله به رادارها، کشتیها و اهداف زمینی توسعه یافتهاند.
همچنین موشکهای کروز با توجه به امکان پرواز بین عوارض زمینی و در ارتفاع پائین، برای در امان ماندن از دید رادارها و رسیدن به نزدیک هدف بدون دیده شدن، توانمندی بالایی دارند که به کاهش چشمگیر احتمال منهدم شدن موشک توسط پدافند اطراف هدف منجر شده است خصوصاً در مأموریتهای ضد کشتی که موشک در فاصله چند متری سطح آب در فاز نهایی پرواز میکند.
در مقابل، نیروی مدافع باید تمام مسیرهای ورود موشکهای کروز را با سامانههای کشف و ردگیری و انهدام علیه این اهداف نسبتاً سریع پوشش دهد.
نمونههای مختلفی از موشکهای کروز با بردهای مختلف در دنیا توسعه داده شدهاند. برد این موشکها از چند ده کیلومتر تا چند هزار کیلومتر را شامل میشود. در جدول زیر به مشخصات برخی از موشکهای کروز که از نظر برد در حدود برد موشک یاعلی بوده و پرتابگر اصلی آنها زمینی است اشاره شده است:
در بین موشکهای فوق، نمونه پاکستانی شباهت بالایی از نظر پیکربندی با موشک کروز آمریکایی تاماهاوک داشته خصوصاً ورودی هوای موتور، بالهای باز شونده، محل بالها و موتور راکتی سوخت جامد اولیه شباهت بالایی با برخی نسلهای موشک فوق دارد.
موشک هندی نیز با بالهای نصب شده در پائین بدنه و شکل ورودی هوا وامدار طراحی موشکهای کروز روسی کلاب است که به دلیل برد کوتاهتر و مأموریت ضد کشتی در جدول معرفی نشدهاند. هر دو موشک هندی و پاکستانی از پرتابگرهای چند فروندی به صورت عمودی قابل شلیک هستند.
موشک کروز هندی Nirbhay
نمای گرافیکی موشک بابور (بالا) و موشک کروز تاماهاوک (پائین)
موشک بابور با بالها و ورودی هوای جمع شده در بدنه
لازم به ذکر است موشک کروز تاماهاوک را میتوان مشهورترین کروز دنیا دانست که با استفاده عملیاتی در چندین جنگ، در طراحی چندین موشک کروز ضد اهداف زمینی در نقاط مختلف دنیا از آن الگوبرداری شده است.
به گزارش مشرق، پیکربندی مورد اشاره در موشک فوق شامل یک بدنه استوانهای، بالهای مستطیلی باز شونده از درون بدنه با مقداری زاویه عقب برگشتگی (Sweepback) که متناسب با سرعتهای مادون صوت است، موتور جت در انتهای بدنه و ورودی هوا در زیر آن و بالکهای کنترلی در انتهای بدنه است. موشک کروز یاعلی نیز از همین پیکربندی استفاده کرده است.
البته در موشک مشاهده شده در نمایشگاه، بالها ثابت به نظر میرسند که با توجه به سطح بالای فناوری موشکی در نیروی هوافضای سپاه، قطعاً توان طراحی بالهای باز شونده با ضریب اطمینان بالا وجود داشته است و از اینجا میتوان نتیجه گرفت موشک یاعلی به نمایش در آمده احتمالاً نمونه نمایشگر فناوری آن بوده و در نمونه عملیاتی قاعدتاً مانند سایر موشکهای همرده از بالهای باز شونده از دورن بدنه استفاده شده است
http://static5.cloob.com//public/user_data/album_photo/3823/11467549-b.jpg