تأویل قرآن در نگاه علامه
علامه در ذیل آیه 7 از سوره آلعمران دیدگاهءهای مختلف را در باب معنی تأویل ذکر مینماید و هریک را مورد نقد قرار میدهد. ایشان پس از ذکر این اقوال و آشکارکردن نقاط ضعف هریک به تعریف تأویل پرداخته و مینویسد: «تأویل، حقیقتی واقعی است که بیانات قرآن، چه اَحکامش، چه مواعظش و چه حکمتهایش مستند به آن است. چنین حقیقتی در تمام آیات قرآن – اعم از محکمات و متشابهات – وجود دارد. به علاوه این حقیقت از قبیل مفاهیمی که از الفاظ به ذهن میرسد، نیست؛ بلکه تأویل امور عینی هستند که به دلیل مقام والایی که دارند، ممکن نیست در چارچوب الفاظ بشری بگنجند و علت اینکه خدای تعالی آن حقایق عالیه را به صورت لفظ درآورد بدین خاطر بود که ذهن و جان آدمیان را با گوشهای از آن حقایق عالیه آشنا سازد؛ بهعبارت دیگر میتوان گفت که کلام او به منزله مثالهایی است که جهت تقرّبِ ذهنِ شنونده به مقاصد گوینده بیان میشود تا مطلب بر حسب فهم شنونده روشن شود»(همان،ج3: 49). علامه برای این سخن به مؤیداتی از خود قرآن اشاره میکند که اینک به برخی از آنها میپردازیم: