معناى خاتمیت
مقصود از خاتمیت این است که پس از رسول گرامى، دیگر پیامبرى نخواهد آمد و باب وحى تشریعى به روى بشر بسته شده است و همچنین بر هیچ انسانى، وحیى که حامل تشریع حکمى و تعیین تکلیفى و تحلیل حرامى یا تحریم حلالى باشد, فرود نخواهد آمد. هرکس مدعى آن باشد که از جانب خدا در مورد احکام الاهى به او وحى شده, و احکام جدید و بىسابقهاى را که در شریعت پیامبر اسلام… نبوده است، بر او نازل شدهاست ، چنین فردى مشتبه یا مغرض, و از نظر مسلمانان منکر اصل ضرور دینی است. از طرف دیگر, قرآن مجید از اکمال دین در قرآن خبر داده است؛ آن جا که مىفرماید:
الیَوْم أَکْمَلْتُ لَکُمْ دینکُمْ وَأَتْمَمتُ عَلَیْکُمْ نِعْمَتى وَرَضیتُ لَکُمُ الإِسْلامَ دِیناً.(مائده(5):3).
امروز دین شما را کامل, و نعمت خود را بر شما تمام کردم و اسلام را در جایگاه آیین جاودان پذیرا شدم.
کمال دین در این است که کلیه مسائل مربوط به آن اعم از اصول و فروع بر پیامبر گرامی … نازل شده و او نیز به گونهاى در اختیار امت قرار داده است. این دو اصل از اصولى هستند که هیچ مسلمانى نمىتواند از زیر آنها شانه خالى کند؛ ولى کنار این اصول, واقعیتى است که نمىتوان در آن تردید کرد و آن اینکه مدت رسالت پیامبر گرامی… از 23 سال تجاوز نکرد. سیزده سال آن در مکه و ده سال آن در مدینه سپرى شد. در مرحله نخست, محیط زندگى و دعوت، چنان مساعد نبود که رسول گرامی … به تبیین تمام مسائل مربوط به عقاید و احکام و وظایف اسلامى بپردازد. آنچنان خفقان بر محیط او حاکم بود که سرانجام به فرمان الاهى زادگاه خود را رها کرد و"یثرب" را براى زندگى و تبلیغ برگزید. زندگى ده ساله پیامبر در مدینه با حوادث گوناگون روبهرو شد که همگى وقتگیر ومشکلزا بود. از یک طرف, خود پیامبر فرماندهى 26غزوه را برعهده داشت که برخى از آنها، مدتى به طول مىانجامید مانند فتح مکه و حنین یا غزوه تبوک و از طرف دیگر 36 گردان(صدوق,1387ق: باب1, ح21و22و23) را آماده جهاد کرده, به آنها تعلیمات لازم مىداد و به میدان رزم اعزام مىکرد که در اصطلاح سیره نویسان به این گردانها "سریه" مىگویند.