آشنایی با روایان حدیث شیعه{احمد بن محمّد بن خالد برقی}

[نصرالله عاشق خداومولا]

آشنایی با روایان حدیث شیعه


احمد بن محمّد بن خالد برقی


احمد پسر محمّد مشهور به برقی از یاران و اصحاب امام جواد و امام هادی علیهماالسلام و کنیه او أبوجعفر است. یوسف بن عمر فرماندار کوفه، جدّ سوّم او را به زندان افکند و پس از شهادت زید بن علی او را کشت. در آن هنگام خالد به همراه پدرش به قم مهاجرت کرد و در روستایی به نام برقه ساکن و به برقی معروف شدند. احمد از دانشمندان و مؤلفان بزرگوار شیعه در سال 274 یا 280 درگذشت.


بسیاری از بزرگان و رجال شناسان شیعه او را مورد اطمینان و ثقه می دانستند، امّا از آن رو که از افراد ضعیف روایت نقل می کرد، با مذمت و طعن قمی ها روبرو شد. از این رو احمد بن محمّد بن عیسی که در آن زمان رئیس دانشمندان قم بود او را تبعید کرد، ولی پس از مدتی او را به قم فرا خواند و حتّی در مراسم تشییع جنازه او با سر و پای برهنه شرکت کرد تا اهانتی را که به او روا داشته بود، جبران کند.


نجاشی رجال شناس معروف شیعه چنین می گوید: «او به خودی خود مورد اطمینان است، امّا از افراد ضعیف روایت می کند و به احادیث مرسل ـ بدون سند ـ اعتماد می کند.» شیخ الطائفه و علّامه حلّی نیز او را مورد اطمینان می دانند.


برقی آثار بسیاری داشته است. کتاب معروف «المحاسن» در برگیرنده صد کتاب در موضوعات مختلف فقه، احکام، آداب، علل شرایع و... از آن جمله است. از این کتاب آنچه امروز در دست ماست تنها یازده کتاب که در دو جلد به چاپ رسیده است. علّامه مجلسی کتاب محاسن برقی را از أصول معتبره شیعه می داند. شیخ صدوق و کلینی نیز بر کتاب محاسن اعتماد کرده و روایات بسیاری را از آن نقل می کنند.


برقی از حدود دویست نفر روایت نقل می کند. برخی از آنان عبارتند از: احمد بن محمّدبن أبی نصر بزنطی، حسن بن محبوب، حمّاد بن عیسی. همچنین بزرگانی همچون محمّد بن الحسن الصفار، علیّ بن ابراهیم، محمّدبن الحسن بن الولید از او روایت شنیده اند
.