صفحه 1 از 2 12 آخرینآخرین
نمایش نتایج: از شماره 1 تا 10 , از مجموع 15

موضوع: ديدگاه قرآن در باره مشاركت سياسي زنان

  1. Top | #1

    عنوان کاربر
    مدیر ارشد انجمن زنان
    تاریخ عضویت
    June 2012
    شماره عضویت
    2988
    نوشته
    8,405
    صلوات
    14
    دلنوشته
    1
    خدایا به تو پناه میبرم از شر همه بدیها و ناملایمات زندگی پناهم ده که جز تو پناهی ندارم
    تشکر
    21,156
    مورد تشکر
    24,923 در 7,352
    وبلاگ
    1
    دریافت
    0
    آپلود
    0

    پیش فرض ديدگاه قرآن در باره مشاركت سياسي زنان





    نویسنده: موسی صدر

    یکی از پرسش‌هایی که درباره زن مطرح شده، این است که آیا زن از نظر اسلام حق مشارکت سیاسی دارد یا خیر؟

    این پرسش که یک پرسش حقوقی است، می‌تواند در حوزه کلان فقه اسلامی و با توجه به ادله و منابع گوناگون فقهی مورد بحث و بررسی قرار گرفته، بدان پاسخ داده شود، اما در این نوشتار می‌کوشیم که پرسش یاد شده را تنها در پرتو آیات قرآن پاسخ بگوییم تا از این طریق، هم دیدگاه ویژه قرآن به دست‌ آید و هم زمینه‌ای برای نقد و عرضه مفاد روایات یا دلیل‌ها‌ی‌ فقهی دیگر بر قرآن فراهم آید.

    مشارکت سیاسی زن

    مقصود از این عنوان، سهم گرفتن در تعیین سرنوشت سیاسی و حضور در عرصه‌ها‌ی‌ گوناگون حاکمیت و قدرت است که تقریباً در حوزه‌ها‌ی‌ زیر محدود می‌شود:

    ۱. نهاد قانون گذاری؛
    ۲. نهاد قضایی؛
    ۳. نهاد مدیریت اجرایی؛
    ۴. انتخابات و همه پرسی به عنوان راهکار اعمال حق و حضور مردم در عرصه‌ها‌ی‌ مختلف؛
    ۵. نظارت و کترل بر مواضع و رفتار حکومت؛
    ۶. نقد و تلاش در جهت تغییر یا اصلاح سیاست‌ها‌ی‌ حکومت؛
    ۷. شرکت در احزاب و تشکل‌ها‌ی‌ سیاسی یا ایجاد آن‌ها.

    خلاصه، حضور و ایفای نقش در تمام مراحل شکل گیری، برنامه ریزی و تصمیم گیری، اجرایی و مدیریت و استمرار صلاحمند حکومت و حاکمیت.
    بنابراین پرسش از حق مشارکت سیاسی زنان برمی‌گردد به حق حضور و اعمال نظر در زمینه‌ها و مراکز یاد شده. اکنون باید دید قرآن در این موضوع چه دیدگاهی دارد.

    مجموعه آیاتی که به صورت صریح یا ضمنی به مسئله مشارکت زنان در عرصه‌ها‌ی‌ گوناگون قدرت و حکومت ارتباط پیدا می‌کند، به دو دسته تقسیم می‌شوند: دسته نخست آیاتی هستند که به تصریح یا تلویح نظر مثبت دارند و می‌توان از آن‌ها حق مشارکت را اثبات کرد و دسته دیگر، آیاتی هستند که به گونه‌ای از آن‌ها بوی مخالفت می‌آید و یا مطابق برخی برداشت‌ها‌ی‌ تفسیری حق مشارکت نداشتن زنان را می‌رسانند.

    امضاء


  2. تشكرها 2


  3.  

  4. Top | #2

    عنوان کاربر
    مدیر ارشد انجمن زنان
    تاریخ عضویت
    June 2012
    شماره عضویت
    2988
    نوشته
    8,405
    صلوات
    14
    دلنوشته
    1
    خدایا به تو پناه میبرم از شر همه بدیها و ناملایمات زندگی پناهم ده که جز تو پناهی ندارم
    تشکر
    21,156
    مورد تشکر
    24,923 در 7,352
    وبلاگ
    1
    دریافت
    0
    آپلود
    0

    پیش فرض



    آیات موافق با مشارکت سیاسی زنان


    برای اثبات حق مشارکت سیاسی زنان به چند دسته از آیات می‌توان استناد جست:

    ۱. نخستین مورد از آیات قرآن که بیان کننده صلاحیت و شایستگی و هم چنین حق زنان در سهم گیری و ایفای نقش در زمینه امور سیاسی و قدرت و حاکمیت است، آیات مربوط به ملکه سبأ می‌باشد که در سوره نمل از آیات ۲۳ تا ۴۴ مطرح شده است. در این آیات، خداوند از زن هوشمند و با درایتی سخن می‌گوید که بر سرزمینی حکومت می‌کند و با دعوت حضرت سلیمان از کیش شرک، به دین توحید گرویده، اسلام می‌آورد.

    این که خداوند از میان صحنه‌ها‌ی‌ گوناگون زندگی سلیمان، صحنه ارتباط او را با ملکه سبأ مطرح کرد و از سخنان ملکه سبأ نیز جملاتی را نقل می‌کند که نشانه عقل و هوشمندی بالای اوست و بعد داستان را بدون هیچ گونه نقد یا کنایه و تعریضی به پایان می‌برد، همه بیان گر نگاه مثبت قرآن به نقش و جایگاه ملکه سباست و نشان می‌دهد که زن از دیدگاه قرآن، می‌تواند در بالاترین موقعیت سیاسی قرار گیرد.

    اگر زن صلاحیت چنین کار و مسئولیتی را نمی‌داشت یا در آیین و شریعت الهی نمی‌توانست به چنین موقعیتی برسد، برابر روش معمول قرآن کریم که موارد باطل و ناسازگار با دیدگاه خود را نقد می‌کند، باید به صورت صریح یا اشاره بدان می‌پرداخت؛ حال آن که اصل طرح این داستان و نحوه پردازش آن، همه نشانه تأیید و سازگاری آن با دیدگاه وحی است.

    امضاء


  5. تشكرها 2


  6. Top | #3

    عنوان کاربر
    مدیر ارشد انجمن زنان
    تاریخ عضویت
    June 2012
    شماره عضویت
    2988
    نوشته
    8,405
    صلوات
    14
    دلنوشته
    1
    خدایا به تو پناه میبرم از شر همه بدیها و ناملایمات زندگی پناهم ده که جز تو پناهی ندارم
    تشکر
    21,156
    مورد تشکر
    24,923 در 7,352
    وبلاگ
    1
    دریافت
    0
    آپلود
    0

    پیش فرض


    قرآن زن را در چهره ملکه سبأ هم چون انسانی برای ما ترسیم می‌کند که از عقل و خرد برخوردار است و تسلیم عواطف و احساسات خودش نیست، زیرا مسئولیت او توانسته به وی پختگی و کمال، تجربه، قوت عقل و اندیشه ببخشد، به گونه‌ای که تا سطح حکومت و فرمانروایی بر مردان پیش برود؛ مردانی که در او شخصیت توانا و خردمندی را می‌دیدند که بر اداره شئون و امور اجتماعی توانمند بود. (۱)

    ۲. بیعت زنان با پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) که در آیه ۱۲ سوره ممتحنه آمده، دلیل دیگری است بر نگاه مثبت قرآن به مشارکت سیاسی زنان:

    (یَا أَیُّهَا النَّبِیُّ إِذَا جَاءَكَ الْمُؤْمِنَاتُ یُبَایِعْنَكَ عَلَى‏ أَن لاَ یُشْرِكْنَ بِاللَّهِ شَیْئاً وَلاَ یَسْرِقْنَ وَلاَ یَزْنِینَ وَلاَ یَقْتُلْنَ أَوْلاَدَهُنَّ وَلاَ یَأْتِینَ بِبُهْتَانٍ یَفْتَرِینَهُ بَیْنَ أَیْدِیهِنَّ وَأَرْجُلِهِنَّ وَلاَ یَعْصِینَكَ فِی مَعْرُوفٍ فَبَایِعْهُنَّ وَاسْتَغْفِرْ لَهُنَّ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَّحِیمٌ) (۲)؛


    ای پیامبر، هرگاه زنان مؤمن نزد تو آیند تا با تو بیعت کنند، بر این شرط که چیزی را با خدا شریک ندانند و دزدی و زنا نکنند و فرزندان خود را نکشند و دروغی را که در دست و بال خود ساخته و پرداخته باشند، پیش نیارند و در هیچ کار پسندیده‌ای نافرمانی نکنند، پس با آن‌ها بیعت کن و برای ایشان از خدا آمرزش بخواه که خدا آمرزنده و مهربان است.

    خداوند در این آیه کریمه به پیامبر دستور می‌دهد که اگر زنان با ایمان نزد تو برای بیعت و اعلام وفاداری به پیام تو و اطاعت از فرمان تو آمدند، از آنان بیعت بگیر.

    از آن جا که «بیعت» در فرهنگ اعراب زمان نزول قرآن به معنای پیمان وفاداری به کسی و اعلام اطاعت و فرمان برداری از او بوده است، همانند پدیده «انتخاب» در فرهنگ سیاسی امروز - که زمینه مشروعیت سیاسی حکومت و فرمان بری مردم از آن را فراهم می‌کند - آیه کریمه به صراحت، سهم داشتن زنان را در امری که نقش تعیین کننده در سرنوشت سیاسی جامعه و رابطه دو سویه فرماندهی و فرمان بری حکومت و مردم دارد، تأیید می‌کند و پیامبر را به عنوان حاکم و فرمانروای دینی و سیاسی جامعه، وادار به پذیرش آن می‌سازد.

    امضاء


  7. Top | #4

    عنوان کاربر
    مدیر ارشد انجمن زنان
    تاریخ عضویت
    June 2012
    شماره عضویت
    2988
    نوشته
    8,405
    صلوات
    14
    دلنوشته
    1
    خدایا به تو پناه میبرم از شر همه بدیها و ناملایمات زندگی پناهم ده که جز تو پناهی ندارم
    تشکر
    21,156
    مورد تشکر
    24,923 در 7,352
    وبلاگ
    1
    دریافت
    0
    آپلود
    0

    پیش فرض


    ۳. یکی از عرصه‌ها‌ی‌ قدرت و حاکمیت، عرصه قانون گذاری است که به صورت مجلس شورا بخشی از مشارکت مردم را در تعیین سرنوشت اجتماعی‌شان به نمایش می‌گذارد. گرچه قرآن راجع به شیوه قانون گذاری در دستگاه حکومت روش خاصی ارائه نمی‌کند، اما درباره مشورت به صورت کلی (چه در قانون گذاری و چه در زمینه‌ها‌ی‌ دیگر) دو آیه معروف دارد: (وَأَمْرُهُمْ شُورَى‏ بَیْنَهُمْ) (۳) و: (وَشَاوِرْهُمْ فِی الْأَمْرِ) (۴) که در آیه نخست یکی از ویژگی‌ها‌ی‌ برجسته مؤمنان بیان می‌شود و در آیه دوم، به پیامبر دستور می‌دهد که با مؤمنان مشورت کند و بدین گونه، سنت شورا را به ایشان می‌آموزد.

    از سوی دیگر تردیدی نیست که در هر دو آیه مقصود از مؤمنان، زنان و مردان مؤمن هستند. این بدان معناست که روش شورا در هر زمان و زمینه‌ای که به کار گرفته شود، زن و مرد، هر دو حق شرکت و اظهارنظر در آن را دارند.

    به این ترتیب قرآن نه تنها در عرصه قانون گذاری، بلکه در تمام زمینه‌هایی که عنصر مشورت به عنوان راهکار تصمیم گیری یا برنامه ریزی استفاده می‌شود، به زن حق مشارکت و سهم گرفتن در ایفای نقش می‌دهد و با این نظر، صلاحیت و شایستگی زن را نیز به صورت ضمنی تأیید می‌کند.

    امضاء


  8. Top | #5

    عنوان کاربر
    مدیر ارشد انجمن زنان
    تاریخ عضویت
    June 2012
    شماره عضویت
    2988
    نوشته
    8,405
    صلوات
    14
    دلنوشته
    1
    خدایا به تو پناه میبرم از شر همه بدیها و ناملایمات زندگی پناهم ده که جز تو پناهی ندارم
    تشکر
    21,156
    مورد تشکر
    24,923 در 7,352
    وبلاگ
    1
    دریافت
    0
    آپلود
    0

    پیش فرض


    ۴. آنچه درباره نگاه قرآن به مشارکت زن در عرصه قانون گذاری مطرح شد، عیناً در بخش دیگری از حاکمیت، یعنی قضاوت و دستگاه قضایی نیز قابل تطبیق است؛ آیات قرآن درباره قضاوت و داوری و حل و فصل دعاوی، بسیار کلی و فراگیر هستند و هیچ گونه جنسیتی در آن‌ها لحاظ نشده است:

    (إِنَّ اللّهَ یَأْمُرُكُمْ أَن تُؤَدُّوا الْأَمَانَاتِ إِلَى‏ أَهْلِهَا وَإِذَا حَكَمْتُم بَیْنَ النَّاسِ أَن تَحْكُمُوا بِالْعَدْلِ)؛ (۵)
    خدا به شما فرمان می‌دهد که سپرده‌ها را به صاحبان آن‌ها رد کنید و چون میان مردم داوری می‌کنید، به عدالت داوری کنید.

    (وَمَن لَمْ یَحْكُم بِمَا أَنْزَلَ اللّهُ فَأُولئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ)؛ (۶)
    و کسانی که بر طبق آنچه خدا نازل کرده داوری نکنند، پس آنان ستمگرانند.

    (وَإِنْ حَكَمْتَ فَاحْكُم بَیْنَهُم بِالْقِسْطِ إِنَّ اللّهَ یُحِبُّ الْمُقْسِطِینَ)؛ (۷)

    و اگر داوری کردی، پس به عدالت میان‌شان حکم کن که خداوند دادگران را دوست می‌دارد.

    در تمام این آیات آنچه که برای آن تأکید شده، داوری براساس حق و عدل است، اما این که داوری کننده چه کسی باشد، زن باشد یا مرد، هیچ اشاره‌ای ندارد.

    بنابراین از دیدگاه قرآن هر کسی که صلاحیت داوری دارد؛ یعنی حق و عدل را تشخیص می‌دهد و بدان پایبند است، می‌تواند در نهاد قضا و داوری سهم داشته باشد؛ خواه زن باشد و خواه مرد.

    امضاء


  9. Top | #6

    عنوان کاربر
    مدیر ارشد انجمن زنان
    تاریخ عضویت
    June 2012
    شماره عضویت
    2988
    نوشته
    8,405
    صلوات
    14
    دلنوشته
    1
    خدایا به تو پناه میبرم از شر همه بدیها و ناملایمات زندگی پناهم ده که جز تو پناهی ندارم
    تشکر
    21,156
    مورد تشکر
    24,923 در 7,352
    وبلاگ
    1
    دریافت
    0
    آپلود
    0

    پیش فرض


    ۵. بخش عمده‌ای از مشارکت سیاسی در قالب نظارت و کنترل بر مواضع و رفتار حکومت و نقد آن یا تلاش در تأثیرگذاری و تغییر آن تجلی می‌کند که امروزه این کار را جامعه مدنی یا احزاب، مطبوعات و حلقه‌ها‌ی‌ واسط بین مردم و حکومت به عهده می‌گیرند.

    قرآن کریم بحث نظارت و تأثیرگذاری را در حوزه عام جامعه؛ یعنی در رابطه فرد با فرد، فرد با حکومت و یا برعکس و با تعبیر امر به معروف و نهی از منکر مطرح می‌کند و آن را یکی از مسئولیت‌ها‌ی‌ مهم و اساسی جامعه اسلامی می‌شمارد:

    (كُنْتُمْ خَیْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلْنَّاسِ تَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَتَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ...)؛ (۸)

    شما بهترین امتی هستید که برای مردم پدیدار شده‌اید، به کار پسندیده فرمان می‌دهید و از کار ناپسند بازمی‌دارید.

    (وَلِتَكُن مِنكُمْ أُمَّةٌ یَدْعُونَ إِلى الْخَیْرِ وَیَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَیَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ...)؛ (۹)
    و باید از میان شما گروهی [مردم را] به نیکی دعوت کنند و به کار شایسته وادارند و از زشتی بازدارند.

    با توجه به گستره مفاهیم «معروف» و «منکر» در فرهنگ قرآنی - که هرگونه گفتار و رفتار مثبت و منفی را دربر می‌گیرد - و با توجه به تأکیدی که قرآن در انجام رسالت نظارت و اصلاح اجتماعی در قالب امر به معروف و نهی از منکر دارد، به ‌شأن و جایگاه و هم چنین دامنه فعالیت‌ها‌ی‌ کنترل و اصلاح اجتماعی به طور کلی و حوزه حکومت و قدرت به طور ویژه پی می‌بریم.

    از سوی دیگر، قرآن کریم کنترل و اصلاح اجتماعی را در تمام حوزه‌ها‌ی‌ آن، مسئولیت همگانی و عمومی مردم می‌داند و در برخی موارد حتی تصریح دارد که زن و مردم در انجام این رسالت و مسئولیت، سهم مساوی دارند:

    (وَالْمُؤْمِنُونَ وَالْمُؤْمِنَاتُ بَعْضَهُمْ أَولِیاءُ بَعْضٍ یَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَیَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ...)؛ (۱۰)

    و مردان و زنان با ایمان دوستان یکدیگرند که به کارهای پسندیده وا می‌دارند و از کارهای ناپسند باز می‌دارند...

    بنابراین قرآن نه تنها سهم گرفتن زن در این بخش از فعالیت‌ها‌ی‌ سیاسی را حق وی می‌داند، بلکه بالاتر از وظیفه و تکلیف او می‌داند که این رسالت را به دوش بگیرد و طبعاً هرگونه حرکتی را که مقدمه انجام بهینه این رسالت باشد، مانند تشکیل حزب، انجمن یا شرکت در آن‌ها و... امری لازم و بایسته می‌شمارد.

    امضاء


  10. Top | #7

    عنوان کاربر
    مدیر ارشد انجمن زنان
    تاریخ عضویت
    June 2012
    شماره عضویت
    2988
    نوشته
    8,405
    صلوات
    14
    دلنوشته
    1
    خدایا به تو پناه میبرم از شر همه بدیها و ناملایمات زندگی پناهم ده که جز تو پناهی ندارم
    تشکر
    21,156
    مورد تشکر
    24,923 در 7,352
    وبلاگ
    1
    دریافت
    0
    آپلود
    0

    پیش فرض


    ۶. برخی از اندیشمندان مسلمان برای اثبات حق مشارکت سیاسی زن به صورت عام و حق و صلاحیت او به طور ویژه، برای ریاست جمهوری یا حاکمیت در عالی‌ترین مقام حکومت و قدرت، به آیاتی استدلال کرده‌اند که بیان گر سلطه و ولایت انسان‌ها بر خودشان است. بر پایه این استدلال، آیاتی چون:

    (وَمَا كَانَ لِمُؤْمِنٍ وَلاَ مُؤْمِنَةٍ إِذَا قَضَى اللَّهُ وَرَسُولُهُ أَمْراً أَن یَكُونَ لَهُمُ الْخِیَرَةُ مِنْ أَمْرِهِمْ...) (۱۱) و... .


    (النَّبِیُّ أَوْلَى‏ بِالْمُؤْمِنِینَ مِنْ أَنفُسِهِمْ...) (۱۲)
    دلالت بر این مطلب دارند که در غیاب پیامبر یا حکم خدا و پیامبر، مؤمنان خود اختیاردار کار خود هستند.

    از سوی دیگر برگزیدن یا برگزیده شدن زن در یک پست و مقام حاکمیت، از مصادیق حق اختیار و انتخاب است که در غیاب پیامبر یا حکم شرعی مردم از آن برخوردارند.

    از جهت سوم، دلیلی شرعی که بتواند حکم ناسازگار با این انتخاب را ثابت کند نیز نداریم، در نتیجه هم مردم می‌توانند زن را به عنوان عنصری از عناصر دستگاه حکومت انتخاب کنند و هم زن حق انتخاب شدن دارد.

    یکی از فقیهان نواندیش معاصر در این زمینه می‌نویسد:

    در رابطه با مسئله مورد بحث؛ یعنی صلاحیت و شایستگی زن برای حاکمیت می‌گوییم: مفهوم آیه کریمه:

    (وَمَا كَانَ لِمُؤْمِنٍ وَلاَ مُؤْمِنَةٍ إِذَا قَضَى اللَّهُ وَرَسُولُهُ أَمْراً أَن یَكُونَ لَهُمُ الْخِیَرَةُ مِنْ أَمْرِهِمْ...) -

    بعد از آن که ثابت شد دلیل معتبری بر عدم شایستگی (مشروعیت) حکومت (حاکمیت) زن و به عهده گرفتن قدرت نخست در دولت و هم چنین مسئولیت‌ها و پست‌ها‌ی‌ مدیریتی دیگر وجود ندارد - جواز تصدّی پست ریاست جمهوری توسط زن را می‌رساند، زیرا در این موضوع حکمی از سوی خداوند تشریع نشده است. با همین بیان می‌توان دلالت آیه:

    (النَّبِیُّ أَوْلَى‏ بِالْمُؤْمِنِینَ مِنْ أَنفُسِهِمْ)

    را نیز بر مطلب مورد نظر تبیین کرد، زیرا آیه کریمه می‌گوید: مؤمنان در زمینه‌هایی که پیامبر یا امام معصوم وجود ندارد، خود اختیاردار امور خود هستند، اما با بودن پیامبر یا معصوم، آنان سزاوارترند و با توجه به این که در زمان غیبت، ولایت و حاکمیت معصوم به دلیل در دسترس نبودن منتفی است، به حکم آیه کریمه انسان‌ها اختیار امور خویش را دارند [که چه کسی را انتخاب کنند یا انتخاب شوند]. (۱۳)

    امضاء


  11. Top | #8

    عنوان کاربر
    مدیر ارشد انجمن زنان
    تاریخ عضویت
    June 2012
    شماره عضویت
    2988
    نوشته
    8,405
    صلوات
    14
    دلنوشته
    1
    خدایا به تو پناه میبرم از شر همه بدیها و ناملایمات زندگی پناهم ده که جز تو پناهی ندارم
    تشکر
    21,156
    مورد تشکر
    24,923 در 7,352
    وبلاگ
    1
    دریافت
    0
    آپلود
    0

    پیش فرض



    آیات مخالف با مشارکت سیاسی زن


    در برابر آیاتی که مطرح شد، آیات دیگری هم هستند که ممکن است به عنوان آیات مخالف به آن‌ها استدلال شود. در این جا به بررسی این آیات می‌پردازیم:

    ۱. (الرِّجَالُ قَوَّامُونَ عَلَى‏ النِّسَاءِ بِمَا فَضَّلَ اللّهُ بَعْضَهُمْ عَلَى‏ بَعْضٍ وَبِمَا أَنْفَقُوا مِنْ أَمْوَالِهِمْ)؛ (۱۴)


    مردان سرپرست زنان‌اند، به دلیل آن که خدا برخی از ایشان را بر برخی برتری داده و [نیز] به دلیل آن که از اموال‌شان خرج می‌کنند.

    برخی از مفسران بر این باورند که این آیه کریمه، به دلیل عمومیت علتی که در آن ذکر شده، قوامیت مردان بر زنان را به طور کلی در همه امور اجتماعی از قبیل: حکومت، قضا، دفاع و... اثبات می‌کند؛ بنابراین در تمام امور یاد شده، این مردان‌اند که صلاحیت قیام و انجام کارها را دارند، نه زنان. علامه طباطبائی می‌نویسد:

    و عمومُ هذه العلّةِ یُعطی أن الحکمَ المبنیّ علیها أعنی قوله: (الرِّجَالُ قَوَّامُونَ عَلَى‏ النِّسَاءِ) غیرُ مَقصورٍ علی الأزواج... بل الحکمُ مَجعولٌ لقبیل الرجالِ علی قبیل النساءِ من الجهاتِ العامةِ التی تَرتبط بها حیاة القبیلین جمیعاً... کجهتی الحکومة و القضاء... و کذا الدفاع الحربی... کل ذلک مما یقوم به الرجالُ علی النساء، و علی هذا فقوله: «الرِّجَالُ قَوَّامُونَ عَلَى‏ النِّسَاءِ» ذو إطلاق تامٍّ. (۱۵)

    امضاء


  12. Top | #9

    عنوان کاربر
    مدیر ارشد انجمن زنان
    تاریخ عضویت
    June 2012
    شماره عضویت
    2988
    نوشته
    8,405
    صلوات
    14
    دلنوشته
    1
    خدایا به تو پناه میبرم از شر همه بدیها و ناملایمات زندگی پناهم ده که جز تو پناهی ندارم
    تشکر
    21,156
    مورد تشکر
    24,923 در 7,352
    وبلاگ
    1
    دریافت
    0
    آپلود
    0

    پیش فرض



    این استدلال چنان که پیداست، بر پایه این پیش فرض است که مقصود از «رجال» و «نساء»، گروه مردان و گروه زنان است و نه شوهران و همسران، اما این مطلب قابل نقد است، زیرا علتی که در آیه برای قوامیت بیان شد، مرکب از دو مؤلفه است: فضیلت و انفاق.

    جزء نخست گرچه به تنهایی عام است، اما با توجه به جزء دیگر - که مسئله «انفاق» است - دایره آن محدود به گروه خاصی از مردان می‌شود که شوهران باشند، زیرا انفاق مرد به زن به عنوان زن، تنها در محدوده روابط زناشویی و همسری است، چنان که یکی از مفسران معاصر می‌نویسد:

    از نظر ما مسئله این گونه نیست، بلکه آیه کریمه اختصاص به دایره همسری فقط دارد، زیرا... تنها حالتی که بر مرد به عنوان مرد واجب است که به زن به عنوان زن انفاق کند، حالت زوجیت و همسری است، چون وقتی به پدر نگاه می‌کنیم، می‌بینیم بر او واجب است که بر فرزندانش انفاق کند، بدون این که در این جا مسئله جنسیت مطرح باشد؛ بنابراین بر پدر واجب است که بر دخترش به عنوان این که دختر اوست، اتفاق کند، نه به لحاظ جنسیت و زن بودنش. و همین گونه وقتی به مقوله ولایت و حاکمیت می‌نگریم، می‌بینیم ولایت تنها بر زنان نیست! مثلاً ولایت پیامبر بر مردان و زنان (هر دو) است و هم چنین ولایت امام و ولایت فقیه بر مردان و زنان است. پس ما حالتی که در آن مرد بودن و زن بودن ویژگی داشته باشد نداریم، مگر حالت همسری. (۱۶)

    بنابراین آیه کریمه دلالتی بر ناشایستگی یا منع شرعی راجع به حاکمیت زن به عنوان برجسته‌ترین نمونه مشارکت سیاسی ندارد، زیرا منافاتی نیست بین آن که زن در خانواده و در محدوده مدیریت و قوامیت مرد باشد، اما در بیرون از چهارچوب خانواده مدیریت و سلطه اجرایی، تقنینی یا قضایی بر هسمر خویش داشته باشد.

    بنابراین لازمه ریاست کسی در دولت یا هرگونه تشکیلات، این نیست که نتواند تحت سلطه‌ای دیگر از نوع دیگر قرار گیرد. (۱۷)

    امضاء


  13. Top | #10

    عنوان کاربر
    مدیر ارشد انجمن زنان
    تاریخ عضویت
    June 2012
    شماره عضویت
    2988
    نوشته
    8,405
    صلوات
    14
    دلنوشته
    1
    خدایا به تو پناه میبرم از شر همه بدیها و ناملایمات زندگی پناهم ده که جز تو پناهی ندارم
    تشکر
    21,156
    مورد تشکر
    24,923 در 7,352
    وبلاگ
    1
    دریافت
    0
    آپلود
    0

    پیش فرض


    2- (وَلَهُنَّ مِثْلُ الَّذِی عَلَیْهِنَّ بِالْمَعْرُوفِ وَلِلرِّجَالِ عَلَیْهِنَّ دَرَجَةٌ). [18]


    می توان تصور کرد که آیه یاد شده نوعی برتری و تقدم مردان بر زنان را در عرصه حیات اجتماعی ثابت می کند و این بدان معناست که هرگاه در یکی از زمینه ها ی زندگی اجتماعی مثل سیاست، مردان و زنان هر دو بتوانند حضور داشته باشند، مردان مقدم بر زنان هستند و زنان حق حضور و ایفای نقش ندارند.

    برخی از این نیز فراتر رفته و «درجه» را به معنای برتری وجودی و کمالی گرفته اند که در این صورت آیه نقص و ناشاستگی وجودی و عقلانی زن در برابر مرد را می رساند. [19]

    اما واقعیت این است که «درجة» در آیه یاد شده نه به معنای برتری وجودی است و نه به معنای برتری حقوقی به معنای عام، بلکه به یک سلسله اختیارات اشاره دارد که مرد به عنوان مدیر خانواده از آن برخوردار است، زیرا اولاً، آیه در مقام بیان حقوق است و نه فضایل وجودی، بنابراین «درجه» نمی تواند به معنای برتری وجودی باشد. ثانیاً، آیه در مقام بیان حقوق دو سویه و متقابل زن و شوهر در خانواده است، نه زنان و مردان به صورت کلی، زیرا زن و مرد جدا از خانواده، حقوقی نسبت به یکدیگر ندارند تا در آن زمینه برتری برای مردان قائل شویم؛ بنابراین آیه یاد شده در حقیقت بیان دیگری از همان قوامیت مرد بر زن در خانواده است که نوعی مدیریت و سلطه اداری در خانواده را برای مرد اثبات می کند که این، تنها چیزی است که در حقوق متقابل مرد و زن، مرد به صورت ویژه از آن برخوردار است. به همین دلیل بعضی گفته اند که مقصود از «درجه» حق طلاق است که تنها مرد از آن برخوردار است: «أعتقد أن الدرجة هنا الطلاقُ. هذا الحقُّ للرجل و لیس للمرأة».[20]

    «هذه الدرجة فی التشریع لیست إلا بعضُ الحقوقِ الزوجیة التی ینفردُ بها الرجلُ، و فی مقدمتها حقُّ الطلاق، و لیست درجة بالمعنی الإنسانی، بل هی درجةٌ فی الجانبِ الإجرائی فی قضیة حرکة الواقع الذی یقتضیه البیتُ الزوجی».[21]

    امضاء


صفحه 1 از 2 12 آخرینآخرین

اطلاعات موضوع

کاربرانی که در حال مشاهده این موضوع هستند

در حال حاضر 1 کاربر در حال مشاهده این موضوع است. (0 کاربران و 1 مهمان ها)

کلمات کلیدی این موضوع

مجوز های ارسال و ویرایش

  • شما نمیتوانید موضوع جدیدی ارسال کنید
  • شما امکان ارسال پاسخ را ندارید
  • شما نمیتوانید فایل پیوست کنید.
  • شما نمیتوانید پست های خود را ویرایش کنید
  •  
© تمامی حقوق از جمله طراحی قالب برای سایت آیه های انتظار محفوظ می باشد © طراحی و ویرایش Masoomi