1- گردش و سیاحت
از جمله تفریحات سالمی که نقش شادابی و تقویت روی اعصاب دارد، و طبق احادیث اسلامی رفتاری مطلوب و لازم نیز می باشد، گردش، مسافرتهای تفریحی و ساحتهای سودمند خواهد بود. اینگونه اعمال اضافه بر اینکه یک سلسله فعالیتهای عقلانی و بهداشتی و اجتماعی است، و ضرورت آن هم برای هر کسی بسیار احساس می شود، مورد توجه اولیاء گرامی اسلام هم واقع شده، و به عنوان بهداشت اخلاقی، و اجتماعی، و نیز یک سلسله اقدامات لازم، جهت پیشگیری از مفاسد اخلاقی و نابسامانی مطرح گردیده است.
پیغمبر عالیقدر اسلام فرموده: سافروا تصحوا، سافروا تغنموا.(120)
مسافرت کنید تا صحت و سلامت را بدست آورید و نیز از منافع و مزایای آن بهره مند شوید.
آنکس که سفر کند، پسندیده شود - خاک قدمش سرمه هر دیده شود
پاکیزه تر از آب نباشد به جهان - هر جا که کند مقام، گندیده شود
در زمینه مسافرت و جهانگردی، در اشعار منسوب به امام علی (ع) آمده است:
پیغمبر عالیقدر اسلام فرموده: سافروا تصحوا، سافروا تغنموا. (121)
مسافرت کنید تا صحت و سلامت را بدست آورید و نیز از منافع و مزایای آن بهره مند شوید.
آنکس که سفر کند، پسندیده شود - خاک قدمش سرمه هر دیده شود
پاکیزه تر از آب نباشد به جهان - هر جا که کند مقام، گندیده شود
در زمینه مسافرت و جهانگردی، در اشعار منسوب به امام علی (ع) آمده است.
تغرب عن الاوطان، فی طلب العلی - وسافر، ففی الاسفار خمس فوائد
تفرج هم، و اکتساب معیشة - و علم و آداب، و صحبة ماجد (122)
برای رسیدن به مقام بلند، وطن خویش را رها کن، و مسافرت انجام بده، زیرا مسافرت پنج فایده دارد: غم و اندوه را برطرف می کند، تأمین معاش به وجود می آورد، علم و دانش حاصل می گرداند، آزمودگی و تجربه کسب می شود، و نیز بوسیله مسافرت انسان می تواند، دوستان و آشنایان خوب و ممتازی پیدا کند.
سفر آزموده کند مرد را - هم از دل براند غم و درد را
ز گیتی بدو نیک بنمایدش - و از آن گنج دانش بیفرایدش
جوانی پذیرد دل پیر را - ز نو گیرد افسرده گل رنگ و بوی
(نصرالله فلسفی)
پیامبر اسلام فرموده است: ینبعی للمسلم العاقل ان لایری ظاعناً الا فی ثلاث: مرمة لمعاش، او تزود لمعاد، اولذة فی غیر ذات محرم.(123)
شایسته است انسان مسلمان عاقل، برای غیر از سه منظور دیده نشود مسافرت می کند: برای تجارت و تأمین معاش، برای رسیدن به تحصیل معنویت و تحصیل معاد، و یا برای تفریح و جلب خوشی و لذتهای مباح و حلال.
در بیان دیگری وارد شده: سیحوافان الماء اذا ساح طاب، و اذا وقف تغیر واصفر. (124)
گردش و سیاحت کنید، زیرا آب هم هرگاه به جریان باشد، پاک و پاکیزه می ماند، و آنگاه که در یک جا متوقف شود، زرد رنگ و متعفن می گردد.
قرآن کریم نیز بنا به دستور: سیروا فی الارض، فانظروا کیف بدء الخلق. (125)
در چند مورد سفارش کرده است: مسلمان سیر و سیاحت روی کره زمین انجام دهند، و درباره پیدایش نقطه نظام آفرینش، و سایر مسائل علمی و حیاتی، به مطالعه و تحقیق بپردازند.
در زمینه گردش در فضای آزاد، و استفاده از هوای صاف و سالم فصل بهار در بیانی از پیغمبر (ص) وارد شده: اغتنموا برد الربیع، فانه یفعل با بدانکم ما یفعل با شجارکم، و اجتنبوا برد الخریف، فانه یفعل با بدانکم، ما یفعل با ثمارکم.(126)
گفت پیغمبر به اصحاب کبار - تن می پوشانید از باد بهار
آنچه با برگ درختان می کند - با بدنهای شما، آن می کند
در بیان دیگری از پیامبر اسلام روایت شده: اذا عسراحدکم فلیخرح و لایغم نفسه و اهله. (127)
هرگاه کسی از شما گرفتار سختی و تنگی در زندگی شد، از خانه و محیطی که در آن زندگی می کند خارج شود، و غم و غصه برای خود و خانواده اش به وجود نیاورد.