5. سنن ابی داود سلیمان بن اشعث سجستانی (م 275)
ابو داود سلیمان بن اشعث ازدی سجستانی در سال 202 هجری به دنیا آمد و در سال 275 هجری در بصره وفات یافت.(398) او برای فراگیری حدیث به شهرهای خراسان، شام، مصر و حجاز مسافرت کرد و در نهایت تا پایان عمر در بصره رحل اقامت افکند. او فقه و حدیث را نزد احمد بن حنبل و صفوان بن صالح، قتیبة بن سعید و اسحق بن راهویه فرا گرفت.(399)
گفته اند که ترمذی، نسایی، صاحبان سنن و ابو عوانه اسفرائینی از او حدیث سماع کرده اند.(400) و او را امام محدثان در عصر خود دانسته اند.(401) ابو داود دارای آثار مختلف علمی، از جمله کتاب المسائل است که در آن به پرسش های احمد بن حنبل پاسخ گفته است.
ابو داود به دنبال آن بود تا احادیثی را گردآورد که برای استدلال فقهاء به کار می آمد و احکام از آنها استنباط می شد، بر این اساس کتاب سنن خود را فراهم آورد. ابوبکر بن داسه یکی از راویان سنن از ابو داود این سخن را نقل کرده است: از روایات رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) پانصد هزار روایت نگاشتم و از میان آنها 4800 حدیث انتخاب کردم و روایات صحیح و نزدیک به صحیح را در آن آورد.(402) او کتاب خود را پس از نگارش به رویت احمد بن حنبل رسانده و او کتابش را مورد تأیید قرار داد.(403)
بدین خاطر کتاب سنن ابو داود از اعتبار زیادی برخوردار بوده و پس از صحیح بخاری و مسلم در مرتبه سوم قرار دارد.
خطابی می گوید: در علم حدیث بسان سنن ابو داود نگاشته نشده است.(404) مشهورترین راویان سنن عبارتند از: ابو سعید بن اعرابی، ابو علی لؤلؤی، ابوبکر بن داسه. و کتاب سنن بنا به روایت ابو علی لؤلؤی انتشار یافته است(405) شمار روایات سنن ابو داود بر اساس چاپ دارالسلام 5274 روایت است.
نقل قول
