اف هم مگو

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

اف هم مگو

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

اف هم مگو

نیكى به پدر و مادر، وظیفه‏ اى اخلاقى است. انسان فطرتاً شاكر و سپاسگزار كسى است كه به او نیكى كرده است.
سپاسگزارى از پدر و مادر، نشانه و گواه سلامت فطرت است و كسى كه به پدر و مادر خود نیكى مى‏ كند، از فطرت خود پاسدارى كرده است.
اهمیت سپاسگزارى از پدر و مادر چنان است كه خداوند پس از امر به شكرگزارى از خود، شكر پدر و مادر را آورده است: و انسان را درباره پدر و مادرش سفارش كردیم.

مادرش به هنگام باردارى او را با ناتوانى حمل كرد و دوران شیرخوارگى او در دو سال سفارش كردیم كه شكرگزار خدا و پدر و مادرت باش كه بازگشت همه به سوى خداست. و همان طور كه كسى نمى‏ تواند شكر پروردگار را به جاى آورد، شكرگزارى از پدر و مادر نیز بسیار دشوار و در حد محال است. از پیامبر اكرم (ص) روایت شده است: هرگز فرزندى پاداش پدرش را ادا نمى‏ كند، مگر آن كه پدر مملوك باشد و فرزند او را بخرد و آزاد سازد. و نیز از ایشان روایت شده است: نیكى به پدر و مادر برتر از نماز و روزه و حج و عمره و جهاد در راه خداست.

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

نیكى به پدر و مادر چنان اهمیتى دارد كه حتى پدر و مادرى كه از نظر عقیده دچار انحراف هستند و یا به فرزند خود ظلم كرده‏اند باید مورد احترام واقع شوند و فرزند به آنان نیكى كند. مادر حق ویژه‏اى دارد و نیكى به او مقدم است. امام صادق (ع) فرمودند: شخصى نزد پیامبر اكرم (ص) آمد و پرسید اى پیامبر! به چه كسى نیكى كنم؟ فرمودند: مادرت. پرسید: سپس به چه كسى؟ فرمودند: به مادرت. باز پرسید: سپس به چه كسى؟ فرمودند: به مادرت، دوباره پرسید: سپس به چه كسى؟ فرمودند: به پدرت. وجوب پرهیز از آزار پدر و مادر، خداوند در قرآن كریم نیكى به پدر و مادر را وظیفه ‏اى واجب معرفى فرموده است؛ وظیفه ‏اى كه پس از توحید در پرستش ذكر شده است: پروردگار تو مقرر كرد كه جز او را مپرستید و به پدر و مادر خود احسان كنید؛ اگر یكى از آن دو یا هر دو در كنار تو به سالخوردگى رسیدند به آنها حتى "اُف" مگو و به آنان پرخاش مكن و با آنها سخنى شایسته بگوى. مطابق این آیه به پدر و مادر امرى واجب و كوچکترین بى‏ احترامى به آنان ممنوع است. این وجوب و ممنوعیت چنان كه گفتیم پس از بیان وجوب یگانه پرستى ذكر شده است و این گواه اهمیت حقوق والدین است.

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

اهانت و بى‏ احترامى نسبت به والدین به هیچ روى پذیرفته نیست؛ حتى كوچکترین رفتار یا گفتارى كه موجب آزار آنان باشد برطبق این آیه ممنوع است.
امام رضا (ع) فرمودند: اگر لفظى كوتاه تر و سبك ‏تر از اُف وجود داشت خداوند آن را در آیه ذكر مى ‏فرمود. و در روایت دیگرى آمده است كه مقصود از اُف كمترین آزار است و اگر كلمه ‏اى وجود داشت كه بر آزارى كوچکتر دلالت مى‏ كرد، خداوند از آن نهى مى ‏فرمود روایات بسیارى در نهى از آزار پدر و مادر آمده است.

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

امام باقر (ع) از پیامبر اكرم (ص) نقل فرموده‏اند: از آزار پدر و مادر بپرهیزید، زیرا بوى بهشت از هزار سال فاصله بوییده مى ‏شود، ولى آزار دهنده پدر و مادر آن را نمى ‏یابد. آزار والدین حتى اگر آنان ظالم باشند جایز نیست. امام صادق (ع) فرمود: كسى كه به پدر و مادرش به حالت دشمنى و تنفر نگاه كند خداوند نمازش را نمى‏ پذیرد. فروتنى در برابر والدین فروتنى در برابر پدر و مادر از سر مهربانى، سفارش خدا و مصداقى از نیكى به پدر و مادر است و نشانه‏ اى از روح شكرگزارى به شمار مى‏ رود: دو بال فروتنى خویش را از سر مهربانى در برابر آنان فرود آر، و بگو: پروردگارا! آن دو را رحمت كن چنان كه مرا در خردى پروردند. از این بخش از آیه كه فرمود: دریافت كه طلب رحمت و بخشایش براى والدین نیز ریشه در احساس شكرگزارى انسان دارد. امام صادق (ع) فرمودند: چشمانت را جز به مهربانى و نرمى به آنان مدوز و صدایت را از صداى آنان بلندتر مكن و دستت را بالاتر از دست آنان مبر و بر آنان پیشى مگیر.

منبع : سروش