3- 1. اصطلاحات سندی ناظر به چگونگی تحمل و نقل حدیث
1- مکاتب، حدیثی است که حکایت از کتابت حکم از سوی معصوم (علیه السلام) دارد؛ اعم از آن که امام به صورت ابتدایی آن حکم و روایت را نوشته باشد، یا در مقام جواب نگاشته باشد و اعم از آن که به خط امام، یا با املاء او باشد(498).
2- مدبج، از ریشه تدبیج به معنای چهره به هم نمودن است. گویا دو راوی هنگام اخذ روایت از یکدیگر چهره یکدیگر را به هم می نمایانند(499). و اصطلاحاً اگر دو راوی از نظر سن، یا اسناد یا ملاقات با مشایخ حدیث مقارن هم باشند، در صورتی که هر یک از آنان از دیگری روایتی را نقل کند به آن مدبج می گویند(500).
3- روایه الاقران، در صورتی که دو راوی از نظر سن، اسناد، یا ملاقات با شیخ، مقارن هم باشند و تنها یکی از آنان برای دیگری حدیث نقل کند، اصطلاحا روایه الاقران است(501).
4 - روایه الاکابر عن الاصاغر، هرگاه راوی نسبت به مروی عنه از نظر سن، یا ملاقات، یا میزان دانش و کثرت روایت و... در سطح بالاتری باشد به آن روایه الاکابر عن الاصاغر می گویند؛ نظیر روایت صحابی از تابعی و تابعی از اتباع تابعان(502).