صفحه 1 از 4 1234 آخرینآخرین
نمایش نتایج: از شماره 1 تا 10 , از مجموع 33

موضوع: اصطلاحات حدیثی

  1. Top | #1

    عنوان کاربر
    مدیر ارشد انجمن
    تاریخ عضویت
    September 2009
    شماره عضویت
    11032
    نوشته
    15,873
    صلوات
    500
    دلنوشته
    1
    تقدیم به روح پاک شهیدان
    تشکر
    1,237
    مورد تشکر
    1,766 در 1,063
    دریافت
    0
    آپلود
    0

    پیش فرض اصطلاحات حدیثی

    اصطلاحات حدیثی

    در مبحث پیشین ضمن تقسیم بندی اولیه روایات به چهار دسته، با برخی از پرکاربردترین اصطلاحات آشنا شدیم. افزودن بر این اصطلاحات بنیادین 60 اصطلاح است که بیان گر توصیفی از أحادیث است و در میان کتب اصطلاحات حدیثی متداول است. شیوه طرح این اصطلاحات در همه، یا عموم کتاب ها بدین گونه است که نخست اصطلاحات مشترک میان اقسام چهارگانه را بر شمرده و تعریف می کنند، آنگاه اصطلاحات انحصاری خبر ضعیف را عنوان می کنند. به عنوان مثال می گویند: اصطلاح مشهور، غریب، مصحف، مختلف، محکم، متاشبه، نص، ظاهر، مجمل و مبین و... از جمله اصطلاحات مشترک میان اقسام چهارگانه است که بر تمام روایات صحیح، حسن، موثق و ضعیف صادق است و اصطلاحاتی؛ هم چون موقوف، مقطوع مرسل، مضطرب، مدلس، مقلوب، مجهول و... از جمله اصطلاحات مخصوص خبر ضعیف اند(478).
    به خاطر برخی اشکالات این تقسیم بندی، ما این اصطلاحات ناظر به سند؛ 2- اصطلاحات تناظر به متن؛ 3- اصطلاحات ناظر به سند و متن، تقسیم می شوند و با توجه به نوع تعریفی که دارند، شامل همه اقسام چهارگانه، یا بخشی از آنها خواهند بود. بر اساس این تقسیم بندی، یادگیری دانش با این اصطلاحات آسان تر خواهد بود.
    اینک به بررسی اهم اصطلاحات حدیثی می پردازیم:
    امضاء

  2.  

  3. Top | #2

    عنوان کاربر
    مدیر ارشد انجمن
    تاریخ عضویت
    September 2009
    شماره عضویت
    11032
    نوشته
    15,873
    صلوات
    500
    دلنوشته
    1
    تقدیم به روح پاک شهیدان
    تشکر
    1,237
    مورد تشکر
    1,766 در 1,063
    دریافت
    0
    آپلود
    0

    پیش فرض


    1- اصطلاحات ناظر به سند

    نگریستن در اصطلاحات ناظر به سند نشان می دهد که این اصطلاحات براساس چهار محور 1- اتصال سند؛ 2- انقطاع؛ 3- کیفیت تحمل و نقل روایت؛ 4 - چگونگی طرح در منابع رجالی پیش بینی شده است.

    1- 1. اصطلاحات سندی ناظر به اتصال سند

    1- مسند، روایتی است که سلسله اسناد آن در تمام طبقات متصل به معصوم باشد(479). اهل سنت چون عنوان معصوم را منحصر در پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) می دانند، روایتی که سند آن تا پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) متصل است، مسند می دانند، اما محدثان شیعه بخاطر تعمیم معصوم به ائمه (علیهم السلام) اتصال به معصوم را در تعریف مسند لحاظ کرده اند. اصطلاح مسند با توجه به این که از بیان عقیده و اخلاق راویان؛ یعنی اثبات ایمان و عدالت، ساکت است، از کارآیی چندانی برخوردار نیست.
    گاه نیز مقصود از مسند مجموعه روایی است که روایات آن بر اساس ترتیب صحابه و روایات نقل شده از آنان تنظیم شده است؛ نظیر مسند احمد بن حنبل.

    امضاء

  4. Top | #3

    عنوان کاربر
    مدیر ارشد انجمن
    تاریخ عضویت
    September 2009
    شماره عضویت
    11032
    نوشته
    15,873
    صلوات
    500
    دلنوشته
    1
    تقدیم به روح پاک شهیدان
    تشکر
    1,237
    مورد تشکر
    1,766 در 1,063
    دریافت
    0
    آپلود
    0

    پیش فرض


    2- متصل، متصل بسان مسند، روایتی است که در تمام طبقات دارای اتصال است. با این تفاوت که در متصل، روایت می تواند از معصوم نقل شود، یا به صورت موقوف به به غیر معصوم منتهی گردد. از این جهت متصل اعم از مرفوع و موقوف است. به حدیث متصل، موصول نیز می گویند(480).
    3- عالی و نازل، مقصود از عالی السند، روایتی است که رغم بر خورداری از اتصال، از واسطه کمتری تا معصوم برخوردار باشد باشد و نازل در برارب آن است؛ یعنی اگر واسطه زیاد باشد نازل گفته می شود(481).
    4 - مضمر، روایتی است در انتهای سند به جای تصریح به نام معصوم از ضمیر غایب استفاده شده باشد.
    چنین کاربردی ناشی از آن است که راوی بخاطر تقیه از بردن نام امام اجتناب کرده یا نام امام بر او مشتبه شده است(482).
    امضاء

  5. Top | #4

    عنوان کاربر
    مدیر ارشد انجمن
    تاریخ عضویت
    September 2009
    شماره عضویت
    11032
    نوشته
    15,873
    صلوات
    500
    دلنوشته
    1
    تقدیم به روح پاک شهیدان
    تشکر
    1,237
    مورد تشکر
    1,766 در 1,063
    دریافت
    0
    آپلود
    0

    پیش فرض


    5 - مفرد،حدیثی است که تنها از یک راوی، یا یک فرقه، یا یک شهر خاص نقل شده باشد؛ نظیر روایت نحن معاشر الانبیاء لانورث دیناراً و لا در هماً و ماترکناه صدقه؛ ما گروه پیامبران دینار و درهم را به ارث نمی گذاریم و آنچه به ارث گذاشته ایم صدقه است، که تنها ابوبکر آن را از پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) نقل کرده است(483).
    6 - موقوف، به روایت که سلسله سند آن به صحابی پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم)، یا مصاحب امام معصوم (علیه السلام) منتهی شود موقوف می گویند(484). روایت موقوف بخاطر اعتبار صحابه در بسیاری از موارد از نگاه اهل سنت حجت است، اما محدثان شیعه روایت موقوف را تنها زمانی که صدور آن از طریق قرائن از معصوم ثابت شود حجت می دانند.
    7 - مقطوع، به روایتی که سلسله سند آن به یکی از تابعان منتهی شود، مقطوع می گویند(485). این اصطلاح بیشتر در روایات اهل سنت رائج است(486). و حدیث مقطوع بسان موقوف به رغم اتصال سند از نظر محدثان شیعه فاقد حجیت است.
    8 - مشهور، روایتی است که نقل آن شایع باشد؛ اعم از آن که در برابرش روایت شاذ باشد یا نباشد. شهرت روایی ضرور تا به معنای صحت سند آن نیست(487). اصطلاح مشهور در عرصه های مختلف گسترده مورد توجه قرار گرفته است.
    امضاء

  6. Top | #5

    عنوان کاربر
    مدیر ارشد انجمن
    تاریخ عضویت
    September 2009
    شماره عضویت
    11032
    نوشته
    15,873
    صلوات
    500
    دلنوشته
    1
    تقدیم به روح پاک شهیدان
    تشکر
    1,237
    مورد تشکر
    1,766 در 1,063
    دریافت
    0
    آپلود
    0

    پیش فرض


    9 - مستفیض، از ریشه فاض الماء به معنای سرازیر شدن آب است و در اصطلاح به حدیثی گفته می شود که راویان آن در هر طبقه زیاد باشند، اما بیشتر محدثان معتقداند که مستفیض حدیثی است که راویان آن در هر طبقه بیش از سه تن باشند(488).
    10- عزیز، هر روایتی که شمار راویان و طرق آن دو تن باشد، عزیز است و شاید بخاطر اندک بودن چنین روایتی به آن عزیز گفته ده است(489). اصطلاح عزیز رواج و کاربرد چندانی ندارد.
    11- شاذ یا نادر، شاذ به روایت گفته می شود که تنها دارای یک اسناد و راویان آن ثقه باشند و مخالف روایتی باشد که گروهی ( مشهور) آن را نقل کرده باشند. به روایت شاد، نادر نیز می گویند. نظیر روایت: و الله ما نقص من شهر رمضان؛ به خدا قسم ماه رمضان هرگز دچار نقصان ( 29 روز) نمی شود(490) اصطلاح شاذ از جمله اصطلاحاتی است که تا حدود متداول است.
    12- منکر یا مردود، به رواتی که تنها دارای یک اسناد بوده و راویان آن غیر ثقه و مخالف روایتی باشد که گروهی ( مشهور) آن را نقل کرده اند، منکر، یا مردود می گویند(491). تفاوت روایت منکر با روایت شاذ در این است که در روایت شاذ بر عکس منکر، راویان ثقه اند. اصطلاح منکر به صورت شایع متداول است.
    امضاء

  7. Top | #6

    عنوان کاربر
    مدیر ارشد انجمن
    تاریخ عضویت
    September 2009
    شماره عضویت
    11032
    نوشته
    15,873
    صلوات
    500
    دلنوشته
    1
    تقدیم به روح پاک شهیدان
    تشکر
    1,237
    مورد تشکر
    1,766 در 1,063
    دریافت
    0
    آپلود
    0

    پیش فرض


    2- 1. اصطلاحات سندی ناظر به انقطاع سند

    از آنجا که انقطاع سند می تواند از آغاز، یا وسط، یا آخر سند و به صورت حذف یک راوی، یا بیشتر باشد، برای هر نوع از انقطاع سند اصطلاح خاصی بدین شرح وضع کرده اند:
    1- معلق، هرگاه از آغاز سند حدیث یک، یا چند واسطه به طور پیوسته حذف شده باشد و حدیث به راویان بعدی استناد داده شود، حدیث معلق است(492). چنان که روایات من لایحضره الفقیه و نیز بسیاری از روایات تهذیب الاحکام و استبصار چنین است، یعنی شیخ صدوق و شیخ طوسی راویان آغاز سند را حذف کرده و روایت را از آخرین راوی امام نقل می کنند.
    امضاء

  8. Top | #7

    عنوان کاربر
    مدیر ارشد انجمن
    تاریخ عضویت
    September 2009
    شماره عضویت
    11032
    نوشته
    15,873
    صلوات
    500
    دلنوشته
    1
    تقدیم به روح پاک شهیدان
    تشکر
    1,237
    مورد تشکر
    1,766 در 1,063
    دریافت
    0
    آپلود
    0

    پیش فرض


    2- منقطع، شامل هر حدیثی است که به هر صورتی به معصوم متصل نباشد و از آغاز سند، یا از وسط یا از آخر سند یک، یا چند راوی ساقط شده باشند، بر این اساس اصطلاح منقطع شامل شش قسم از اقسام حدیث فاقد اتصال سند خواهد بود. اما منقطع به معنای اخص - که اصطلاح منقطع بیشتر در این معنا شناخته شده است - روایتی است که از وسط سند آن یک راوی حذف شده باشد(493). البته تعاریف دیگری نیز برای منقطع گفته شده است. این اصلاح از جمله اصطلاحات کم کاربرد به شمار می رود.
    4 - مرفوع، دارای دو تعریف است: 1، هر حدیثی که به معصوم (علیه السلام) نسبت داده شود مرفوع است؛ اعم از آن که متصل باشد، یا منقطع. طبق این تعریف اصطلاح مرفوع در برابر دو اصطلاح موقوف ( روایت منتسب به صحابی) و مقطوع ( روایت منسب به تابعی) قرار دارد.
    امضاء

  9. Top | #8

    عنوان کاربر
    مدیر ارشد انجمن
    تاریخ عضویت
    September 2009
    شماره عضویت
    11032
    نوشته
    15,873
    صلوات
    500
    دلنوشته
    1
    تقدیم به روح پاک شهیدان
    تشکر
    1,237
    مورد تشکر
    1,766 در 1,063
    دریافت
    0
    آپلود
    0

    پیش فرض

    2- هر روایتی که از وسط، یا آخر سند آن یک راوی، یا بیشتر افتاده شده و تصریح به لفظ رفع شده باشد مرفوع است. مثلا گفته شود: روی الکلینی عن علی بن ابراهیم، عن أبیه، رفعه عن أبی عبدالله (علیه السلام) که در این سند میان پدر علی بن ابراهیم قمی؛ یعنی ابراهیم بن هاشم تا امام صادق (علیه السلام) یک یا چند راوی حذف شده و به لفظ رفع نیز تصریح شده است(494).
    5 - مرسل، مرسل از ریشه ارسال الدابه به معنای برداشتن قید و بند از چهارپا آمده است. گویا در حدیث مرسل با حذف سند قید و ربط حدیث رها شده است.
    امضاء

  10. Top | #9

    عنوان کاربر
    مدیر ارشد انجمن
    تاریخ عضویت
    September 2009
    شماره عضویت
    11032
    نوشته
    15,873
    صلوات
    500
    دلنوشته
    1
    تقدیم به روح پاک شهیدان
    تشکر
    1,237
    مورد تشکر
    1,766 در 1,063
    دریافت
    0
    آپلود
    0

    پیش فرض


    مرسل دارای دو اصطلاح است: 1- معنای عام، و آن هر حدیثی است که دچار ارسال و حذف اسناد باشد؛ اعم از این که همه راویان، یا شماری از آنان حذف شده باشند. مرسل به این معنا شامل اصطلاح نخست مرفوع (هر حدیث منتسب به معصوم)، موقوف ( روایت صحابی)، مقطوع (روایت تابعی)، معلق ( حذف آغاز سند)، منقطع ( حذف یک راوی از وسط سند) و معضل ( حذف بیش از یک راوی از وسط سند) می شود.
    2- معنای خاص، مرسل به این معنا حدیثی است که تابعی بدون ذکر واسطه ( یعنی صحابی) از پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) نقل کند. مثلا سعیدبن مسیب - که از تابعان است - بگوید: پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) چنین فرموده است(495).
    مفهوم متداول این اصطلاح همان معنای نخست است.
    6 - مدلس، مدلس از مصدر دلس به معنای تاریکی و از ریشه مدالسه به معنای خدعه و نیرنگ زدن به کسی است. و از آنجا که مدلس با تدلیس مخاطب، خود را در تاریکی برده و به او نیرنگ می زند به کار او تدلیس گفته شده است.
    امضاء

  11. Top | #10

    عنوان کاربر
    مدیر ارشد انجمن
    تاریخ عضویت
    September 2009
    شماره عضویت
    11032
    نوشته
    15,873
    صلوات
    500
    دلنوشته
    1
    تقدیم به روح پاک شهیدان
    تشکر
    1,237
    مورد تشکر
    1,766 در 1,063
    دریافت
    0
    آپلود
    0

    پیش فرض


    تدلیس در اصطلاح محدثان بر دو قسم است: 1- تدلیس اسناد، و آن بدین معناست که عیب سند را پنهان می سازد.
    2- تدلیس در شیوخ، به این معنا که به رغم ملاقات و شنیدن حدیث از شیخ، نام او را به صراحت نبرده و از او با اسامی و کنیه های غیر معروف یاد کند(496).
    7 - موضوع، وضع به معنای جعل بوده و در اصطلاح، حدیثی است دروغین و برساخته که به معصوم نسبت داده شده است. به احادیث موضوع، گاه مجعول نیز گفته می شود(497).
    امضاء

صفحه 1 از 4 1234 آخرینآخرین

اطلاعات موضوع

کاربرانی که در حال مشاهده این موضوع هستند

در حال حاضر 1 کاربر در حال مشاهده این موضوع است. (0 کاربران و 1 مهمان ها)

کلمات کلیدی این موضوع

مجوز های ارسال و ویرایش

  • شما نمیتوانید موضوع جدیدی ارسال کنید
  • شما امکان ارسال پاسخ را ندارید
  • شما نمیتوانید فایل پیوست کنید.
  • شما نمیتوانید پست های خود را ویرایش کنید
  •  
© تمامی حقوق از جمله طراحی قالب برای سایت آیه های انتظار محفوظ می باشد © طراحی و ویرایش Masoomi