اصطلاحات حدیثی
در مبحث پیشین ضمن تقسیم بندی اولیه روایات به چهار دسته، با برخی از پرکاربردترین اصطلاحات آشنا شدیم. افزودن بر این اصطلاحات بنیادین 60 اصطلاح است که بیان گر توصیفی از أحادیث است و در میان کتب اصطلاحات حدیثی متداول است. شیوه طرح این اصطلاحات در همه، یا عموم کتاب ها بدین گونه است که نخست اصطلاحات مشترک میان اقسام چهارگانه را بر شمرده و تعریف می کنند، آنگاه اصطلاحات انحصاری خبر ضعیف را عنوان می کنند. به عنوان مثال می گویند: اصطلاح مشهور، غریب، مصحف، مختلف، محکم، متاشبه، نص، ظاهر، مجمل و مبین و... از جمله اصطلاحات مشترک میان اقسام چهارگانه است که بر تمام روایات صحیح، حسن، موثق و ضعیف صادق است و اصطلاحاتی؛ هم چون موقوف، مقطوع مرسل، مضطرب، مدلس، مقلوب، مجهول و... از جمله اصطلاحات مخصوص خبر ضعیف اند(478).
به خاطر برخی اشکالات این تقسیم بندی، ما این اصطلاحات ناظر به سند؛ 2- اصطلاحات تناظر به متن؛ 3- اصطلاحات ناظر به سند و متن، تقسیم می شوند و با توجه به نوع تعریفی که دارند، شامل همه اقسام چهارگانه، یا بخشی از آنها خواهند بود. بر اساس این تقسیم بندی، یادگیری دانش با این اصطلاحات آسان تر خواهد بود.
اینک به بررسی اهم اصطلاحات حدیثی می پردازیم: